PMC fact.8 Luidsprekers

Ruim een jaar na de officiële introductie van de PMC fact.8 luidspreker staat hij in de luisterruimte te pronken. Vanwege het slanke uiterlijk is het een onopvallende verschijning die menig bewonderende blik aan bezoekers ontlokt. De gekozen vormgeving laat zien, dat PMC met de fact.8 zich duidelijk meer richt op de muziekliefhebber thuis dan op de professional in de studio.

Toch is de synergie groot tussen dit nieuwe systeem en de broers die al langer op de markt zijn. Bovendien is gebleken dat de vormgeving niet alleen optisch heel fraai is, maar daarnaast buitengewoon functioneel is en bijdraagt aan een bijzonder resultaat.

Met de fact.8 lijkt PMC een brug te willen slaan tussen professional en amateur. Eerdere PMC luidsprekers voor de huiskamer waren uiterlijk nog heel gewone kasten, opgetrokken uit gefineerd MDF, netjes afgewerkt maar met een verre van (on)opvallende vormgeving. Nog net geen "studio-uiterlijk", maar veel scheelde het niet.

Logisch, gezien de achtergrond van The Professional Monitor Company, een bedrijf dat is ontstaan vanuit de onderzoeksafdeling van de BBC en dat zich in eerste instantie is gaan richten op afnemers in de studiowereld. Inmiddels is PMC daar een heel grote speler geworden (JVC Studios, Universal, Warner, Dreamworks etc.). Zelf stellen ze dat ongeveer 80% van de huidige muziek en film wordt gemixt op PMC systemen. Daarnaast zijn er vele artiesten die PMC vanuit de studio kennen en thuis een systeem laten installeren (Prince, Stevie Wonder, Coldplay, Kraftwerk, Tori Amos etc.). Zelf heb ik een tweetal PMC systemen mogen beluisteren in een Duitse studio en ik kan u zeggen dat het bezoek een onuitwisbare indruk heeft achtergelaten. Een verslag van dat bezoek treft u elders op Hifi.nl aan.

Met de fact.8 is PMC het transmissielijn-principe trouw gebleven. Eigenaar en ontwerper Peter Thomas van PMC heeft de transmissielijn in de loop der jaren steeds meer verfijnd. Was dit systeem in de zestiger jaren erg populair, later werd het verguisd vanwege “traagheid” en verloor het zijn charme, tegelijk met zijn daarbij behorende strakke en diepe laag. Ervoor in de plaats kwam de basreflex: goedkoper om te maken en de kasten konden kleiner worden. Dat de bas eerder een commerciële boem werd dan dat deze strak en diep in de hand gehouden kon worden, nam men op de koop toe.

Wie de ware luidsprekerbouwer in het hart kijkt, ziet dat de transmissielijn de vrijwel ideale belasting voor een woofer vormt. Helaas wel lastiger en daardoor duurder om te bouwen. Een goed ontworpen pijp met kritische demping, aangepast aan de gebruikte woofer, is zeker niet traag en blijft minstens zo snel of is sneller dan elke andere moderne laagweergever. Het bewijs staat voor mij in de vorm van de fact.8.

De fact.8 maakt gebruik van een voor PMC ontwikkelde Seas tweeter met een Sonomex soft dome, met ferrofluidkoeling in de luchtspleet voor hoge belastbaarheid. Sonomex is een materiaal dat zeer consistent te vervaardigen is. Door de toegepaste surround gedraagt de tweeter zich als een 19 mm dome als het gaat om afstraling, terwijl met een 34 mm dome gerekend mag worden voor het vaststellen van de scheidingsfrequentie. Een geperforeerde metalen grille voor de dome beschermt die niet alleen, maar verbetert tegelijk het afstraalgedrag. De twee handgemaakte 140 mm woofers (95 mm effectieve conusdiameter) werken parallel als één enkele unit in het tweewegsystem. De woofers hebben een gecoate conus en een ophanging die grote uitslagen toestaat, gecombineerd met een spider die de conus zodanig remt dat vervorming nauwelijks kan optreden.

De scheidingsfrequentie ligt rond de 1,7 kHz, wat ongekend laag is en alleen te realiseren valt met 24 dB Linkwitz-Riley 4e orde filters. Dat de tweeter in het kritische middelgebied al een zo grote taak heeft, voorkomt bundeling van het geluid (helaas een natuurlijk gegeven voor elke woofer). Zoals opgemerkt werken de woofers in een door PMC ontwikkelde, drie meter lange ATL (Advanced Transmission Line). De fact.8 is begrensd aan te passen aan de gebruikte elektronica, kabels en akoestiek middels twee schakelaars aan de achterzijde. De hoge tonen kunnen met 2 dB worden versterkt of verzwakt, de lage tonen kunnen -3 of -6 dB afvallen aan het uiteinde van de frequentieband. In de praktijk blijkt met name het afvallen van de lage tonen ideaal in een nogal harde huiskamer met houten vloer. De laagweergave loopt door tot 28 Hz, het hoog tot 30 kHz. De gevoeligheid van de fact.8 is 89 dB en de nominale impedantie schommelt rond 8 Ohm.

De behuizing van de fact.8 is slechts een fractie breder dan de woofers, terwijl de tweeter heel hoog is gemonteerd. De units “zien” daardoor nauwelijks een baffle, een gegeven waardoor reflecties op de baffle nauwelijks van invloed zijn op het afstraalgedrag. De kast meet 103 cm in de hoogte, is slechts 15,5 cm breed, maar wel 38 cm diep. In de praktijk komen daar nog aansluitingen bij en de hoogte van de spikes, die in 23,5 cm brede, verchroomde strips geschroefd worden, zodat de stabiliteit van de slanke kast toeneemt. De kast is op sommige plaatsen 40 mm dik en mede door de interne ATL schotten erg stijf. De afwerking rondom over het HDF is naar keuze grafiet, walnoot, eiken of het luxe “Tiger Ebony” fineer.

Aan de achterzijde van de luidspreker vinden we verzilverde bi-wire aansluitingen onder de beide schakelaars, netjes in een metalen paneel waarop aan de binnenzijde het filter gemonteerd is. Een frontdoekje is standaard, vastgehouden met magneten zodat met afgenomen front geen lelijke gaatjes te voorschijn komen. Waren de eerdere PMC luidsprekers qua afwerking “gewoontjes”, de fact.8 is een luxueuze schoonheid om te zien.

MERK

EDITORS' CHOICE