Het was een flinke tijd geleden dat de Estse componist Arvo Pärt een symfonie maakte. Om precies te zijn sinds 1971, toen hij zijn eigen stijl, die hij verwijzend naar de Latijnse term voor kleine bellen tintannabular noemde, nog moest ontdekken. De drie eerdere symfoniën zijn dan ook weinig bekend, niet te vinden op de vele CD’s die ECM uitbracht van de best verkopende componist van hedendaagse klassieke muziek.

Los Angeles, luidt de ondertitel. Dat slaat niet alleen op de belangrijkste opdrachtgever, het Los Angeles Philharmonic. Hoewel geheel instrumentaal baseerde Pärt het werk op een religieuze tekst, de canon van de beschermengel, de Guardian Angel. Pärt wilde, zoals hij het zelf formuleert, de woorden van de Slavische kerkzang de gelegenheid te geven hun eigen klank te kiezen.

De bezetting bestaat uit strijkers, harp en slagwerk, de blazers van het orkest hebben vrijaf. Het eerste deel begint met ruim zes minuten traag rondtrekkende bewegingen van de strijkers. Net helemaal in zweefstand knalt opeens een luide, meeslepende melodie de ruimte in. Verzengende klanken van puur zwelgende extase, die weer oplost in het serene tapijt van het begin. Deel twee begint met een motief van krachtige pizzicati met de kwaliteiten van een perfecte Led Zeppelin riff. Het komt verderop in het stuk nog een keertje terug en is onvergetelijk. Het derde deel lost aan het eind op door bloedstollend de hoogte in de glijden.

Deze symfonie is een nieuw hoogtepunt in het omvangrijke oeuvre van Arvo Pärt. De live opnamen werden januari 2009 gemaakt bij de wereldpremière onder leiding van Esa-Pekka Salonen, in de Walt Disney Concert Hall. Deze zaal heeft een zeer ruim klinkende akoestiek die zich perfect leent voor de hemelse proporties van Pärt’s muziek. Het dynamisch bereik van de opname is enorm, waarbij de diepte van bassen en slagwerk indruk maken. Helaas varen ook onbedoelde bijgeluiden wel bij de akoestische kwaliteiten van de ruimte. Vooral in de stille passages is veel gestommel, gehoest en geritsel waarneembaar.

Voor wie het leuk vindt om ook de partituur van het stuk te volgen: de uitgever van het stuk geeft een flink deel ter inzage op deze site. En wie benieuwd is naar die eerste drie symfonieën kan ze vinden op twee hele mooie maar totaal andere CD`s van Paavo en Kristjan Järvi op Virgin respectievelijk Sony.

Wellicht omdat een speelduur van 35 minuten wat kort geacht werd, is een gedeelte van het omvangrijke vocale werk Kanon pokajanen toegevoegd. Afkomstig van een dubbel-CD uit 1998, past het goed bij de symfonie omdat het ook gebaseerd is op een canon.

Aanvullende informatie:
Speelduur: 49:59
Symphony No. 4 “Los Angeles” (2008)
Los Angeles Philharmonic o.l.v. Esa-Pekka Salonen
Fragments from Kanon pakajanen (1997)
Estonian Philharmonic Chamber Choir o.l.v. Tonu Kaljuste
Label: ECM New Series www.ecmrecords.com
Distributie: Challenge www.challenge.nl
Website Arvo Pärt: www.arvopart.info
Zie voor besprekingen van andere Arvo Pärt CD’s: Pilgrim’s Song, In Principio en Lamente