In het land van de muziekliefhebberij zijn er legio keuzes te maken als het gaat om de weergevers van die muziek. Waar de éne hififanaat zweert bij monitorspeakers, de andere liever naar een vloerstaande basreflex- of juist gesloten weergever luistert heeft de volgende weer een voorkeur voor magneto- of elektrostaten. Een kijkje op Wikipedia zal de meeste leken nog niet veel wijzer maken als het gaat om smaken….
Gelukkig is er dan een medium als HiFi.nl, want ook nu weer leest u een recensie van een wat exclusiever soort weergever, de Odeon Rigoletto. Vernoemd naar de beroemde opera van Giuseppe Verdi verwacht je dat het merk wortels heeft in het land van wijn en deegwaren, maar niets is minder waar. Odeon is een zuiver Duits bedrijf uit Recklinghausen dat reeds in de jaren tachtig werd opgericht door ontwerper Axel Gersdorff die op zoek was naar de meest snelle en optimale weergave uit luidsprekers. In de jaren negentig resulteerde zijn onderzoek in een tweeterhoorn die volledig was gedraaid uit een massief stuk multiplex om een hoog rendement alsmede een breed afstraalgedrag te kunnen bieden. Het merk Odeon kreeg vorm en biedt inmiddels meer dan tien verschillende soorten luidsprekers voor stereo- en home cinemagebruik.
Schallwandler
De Rigoletto is Odeons eerste vloerstaande luidspreker met een conventionele vormgeving en een voor dit merk nieuw type bashoorn. De tweeweg weergever is natuurlijk voorzien van het signatuurcomponent van de firma, de 17 centimeter metende tweeterhoorn met daarachter een 28 mm zijden geweven dometweeter. De tweeter is wat verder naar achteren geplaatst dan de eveneens 17 centimeter grote laag-midden driver, maar de afgelakte hoorn zorgt voor een extra amplitude (versterking) en spreiding van het hoog, zodat dit verschil in afstand geheel wordt opgeheven. Dit zorgt dus voor een sneller en directer klinkend effect van de hoge tonen die door het scheidingsfilter vanaf 2200 Hz mag weergeven. De rest neemt dus de grotere driver van deze tweeweg weergever over, die uit gecoate papiermembraan cellulose bestaat en een dubbele magneet heeft. Hoewel de vorm en maat van de Rigoletto anders zouden doen vermoeden is er geen gesloten- of basreflex speakeropbouw in de weergever te vinden. Odeon heeft namelijk gekozen voor een ‘Schallwandler’ opbouw. Vrij vertaald komt dit neer op een elektro-akoestische snelle omzetting van geluid naar het gehoor. Het laag loopt intern dus via de vrij unieke gevouwen (backloaded) bashoorn naar de onderzijde van de speaker die geheel open is gebleven en rondom het laag afstraalt.
Een vrije opstelling is dus noodzakelijk om het laag niet te vol te laten worden. Odeon vervaardigt het zeer eenvoudige scheidingsfilter eveneens zelf. Door korte signaalwegen en weinig componenten te gebruiken tezamen met de hoornopbouw voor lage- en hoge tonen wordt een rendement bereikt van maar liefst 93 á 94 dB (2,83V/1M), waardoor dit soort speakers zeer geschikt zijn om door vrijwel alle versterkers aan te sturen, zelfs (of juist) buizenversterkers met veelal een lage dempingfactor. Het zal de oplettende lezer dan ook niet verbazen dat de importeur van dit merk speakers de buizen- en elektronica-expert Hay Cockelmans van Hay End Audio is, die in dit merk een prima partner heeft gevonden voor de vele buizenversterkers in zijn assortiment. Hay vertelde me bij het afleveren van de Rigoletto’s dat Odeon op zijn verzoek nog een kleine aanpassing aan de speakers heeft doorgevoerd waardoor deze volgens Hay beter aansluiten bij de Nederlandse markt.
De speakers zelf zijn verkrijgbaar in diverse houtfinishes en laksoorten. Met hun afmetingen van 110cm x 20,5cm x 40cm (hxbxd) kwalificeer ik ze niet als klein, zoals de fabrikant het wel doet. De speakers wegen 25 kilogram per stuk, worden geleverd met spikes, waarvan de voorste in de conische poot gedraaid kan worden. Twee nette metalen speakerterminals zorgen voor de verbinding met een versterker. Het opgegeven frequentiebereik loopt van 44 tot 21.000 Hz. De Odeons nemen de plaats in van mijn eigen referentiespeakers en worden vrij in mijn luisterruimte geplaatst zonder ingedraaid te hoeven worden. De gebruikte hardware zijn voornamelijk mijn streamer van Logitech met daaraan de Metrum Acoustics Nos Quad Mini-Dac, het vinyl vanaf de Goldenote Piccolo met daarop de B5 MKII arm en een Lyra Dorian MC-element die worden voorversterkt door een Goldenote Phono2 met externe PSU (voeding). Als versterker dient de Blacknote DSA150 Signature. Geen buizen aanwezig, dus, hoewel ik de uitgesproken mening van de importeur over de superioriteit van buizen boven elke andere vorm van versterking ken…
