Het woord kleinschaligheid is nauw verbonden met documentairemaker Frans Bromet. Vanuit het Noord-Hollandse dorpje Ilpendam produceert hij al een leven lang films, de laatste jaren als familiebedrijf Bromet & Dochters. In Alles van waarde staat de persoonlijke drijfveer achter die kleinschaligheid centraal: zijn afkeer tegen managers.
Bromet behandelt dit thema aan de hand van een aantal voorbeelden. Centraal staan de gesprekken met zijn dochter Laura, deels in het grappige rode autootje dat de cover siert. Laura is voorzitter van de GroenLinks fractie in de gemeente en wordt aangenomen als beleidsmedewerker voor de Tweede Kamer fractie van die partij. Zij staat nuchter en optimistisch in het leven en vindt haar vader maar een zure pessimist die gemakkelijk vanaf de zijlijn kritiek levert, zonder zich actief in te zetten voor verbeteringen. Laura strijdt jarenlang voor de aanleg van een fietspad en koopt zomaar een duur huis terwijl ze al zo mooi woonde met haar gezin.
De gesprekken met Laura, met bezoekjes aan haar nieuwe werkplek, worden afgewisseld met illustraties van de gevolgen van de schaalvergroting op primaire functies in de samenleving. Zo volgen we een verpleegkundige van de thuiszorg, waar de zorg benoemd is in productcodes en managers alleen sturen op tijd, oftewel geld.
Het onderwijs is ook zo’n sector waar schaalvergroting een toverwoord is zonder dat iemand zich zorgen maakt over de consequenties. De directeur van een MBO is trots op de nieuwe, futuristische gebouwen waarin zijn instelling gehuisvest wordt. Hoe hij geen benul heeft van de kosten van die nieuwbouw is een van de running gags in de film. De hapjes smaken er niet minder om.
Een andere ergernis is hoe grote instellingen niet te benaderen zijn door hun klanten. Probeer Tele-2 maar eens te bellen over een probleem. Een manager tracht het uit te leggen. Alle argumenten zijn olie op het vuur van Bromet.
Naast deze maatschappelijke voorbeelden behandelt Bromet zijn persoonlijke ontwikkeling als filmmaker. De titel van zijn eerste film uit 1963 is veelzeggend: Het gaat om het spel maar de knikkers zijn ook niet onbelangrijk. Zijn toorn richt zich vooral op de netmanager van de publieke zenders. Een onzichtbaar persoon die louter stuurt op kijkcijfers. Dat deze anonieme persoon woedend gereageerd zou hebben op alleen al het verzoek om een interview voor deze film is een illustratie die dramatisch benut wordt. “Dit wordt waarschijnlijk mijn laatste film,” sombert Bromet tegen Laura.
Alles klopt aan deze heerlijke film. Bromets oprechte boosheid wordt met veel relativerende zelfspot gebracht en zet daardoor extra aan tot nadenken. Alles van waarde is een doorwrocht betoog, dat bedrieglijk terloops wordt gepresenteerd in Bromets onvervreemdbaar eigen, persoonlijke toon. De slotwoorden, uitgesproken met zijn flegmatieke stem in de tuin bij Laura illustreren dat perfect: “nou ja, we moeten door.”
Aanvullende informatie:
Nederland, 2012
Speelduur: 94 minuten
Regie en camera: Frans Bromet
Geluid: Julie van Traa, Ruben Bromet
Scenario: Julie van Traa en Hans Dortmans
Samenstalling en montage: Silvia Bromet
Muziek: Mark Tuinstra
Producent: Natascha Teunissen, Pieter van Huystee
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 2.0
Uitgave: Cinema Delicatessen
Distributie: de Filmfreak
Website Bromet
