Een stap verder na de ontwikkeling van de TacT Millennium versterker is het Room Correction System of wel RCS. Wie exact wil weten wat RCS doet en hoe het werkt vraagt het beste een folder aan of kijkt op de site www.tactaudio.com. In grote lijnen komt het neer op het volgende. Elke luidspreker vormt een interactie met de kamer waar de luidspreker in is opgesteld. Elke kamer heeft zijn eigen resonanties en zijn eigen frequenties waar het geluid uitdooft. Middels dempende materialen, andere aankleding, andere vloerbedekking etc. is daar het nodige in te veranderen. Wat niet mogelijk is, is de vorm van de kamer of de afmeting aanpassen. Hoe groter de kamer, hoe lastiger de problemen te verhelpen zijn. Wie een burst (een korte geluidsgolf van een bepaalde lengte en sterkte) los laat in ze kamer en het resultaat vergelijkt met het origineel, ziet dat de oorspronkelijke vorm door de ruimte wordt aangetast. Men ziet de golf aanzwellen, een hoogtepunt bereiken dat ligt verschoven in de tijd t.o.v. het origineel en men ziet de golf uitdoven ver nadat het origineel al is gestopt. Met andere woorden, als een instrument aanzet, zal de speaker dat proberen na te doen, maar gooit de kamer roet in het eten. Het geproduceerde volume van het instrument zal aanzwellen en het instrument zal te lang naklinken.

Dank je de donder, hoor ik u denken, dat hou je altijd. En wat dan te doen met de klank van de opname ruimte. Twee dingen, of er wordt opgenomen in een akoestisch dode ruimte, de studio, waar galm wordt toegevoegd, of we willen in de huiskamer de klankkleur horen van de concertzaal. In beide gevallen willen we niet het oorspronkelijke signaal vermengd hebben met de eigenschappen van onze eigen luisterruimte. En dan maak je gebruik van RCS. Ik hoor u weer denken, gebruik een equalizer en probeer de resonantie frequenties in volume te verminderen en geef extra gas op de punten waar de kamer de frequenties dooft. Oké, maar u vergeet voor het gemak het aanzwellen en te laat uitdoven van de tonen. U pakt het probleem op een verkeerde manier aan.

TacT beweert de oplossing te hebben gevonden met hun systeem. Men pakt namelijk het probleem aan door in het digitale domein de puls te moduleren in de tijd. Niet in volume, nee in de tijdbasis. De installatie thuis is eenvoudig. Men neme de meetmicrofoon, plaatst deze op de luisterpositie, installeert de software op een pc (vanaf Pentium 133), verbindt de pc met de RCS en laat de luidspreker een serie pulsen produceren. Deze pulsen zijn voldoende om het systeem te leren wat de interactie is tussen de speaker en de kamer. Nu is het zaak het originele karakter van de speaker te bewaren. Immers u heeft bewust gekozen voor Sonus Faber, JMlab, Kef, Dali, B&W etc. U combineert het meetresultaat van de RCS met de karakteristiek van uw speaker en het eindresultaat is dat de kamer geen invloed meer heeft. Neemt u ander meubilair of een andere aankleding, geen probleem, de meting herhalen en de nieuwe gegevens gebruiken. Om u een idee te geven van de techniek achter de RCS, er wordt gewerkt met een 48 bit signaal op 384 kHz met een nauwkeurigheid van 0,4 dB bij 25 Hz. En dat is de slechtste waarde. Onder de 25 Hz werkt de RCS niet meer optimaal omdat de invloed van de ruimte dan te groot wordt. In de huidige versie van de software is in de RCS is ook een equalizer ingebouwd. Deze equalizer heeft ten doel uw cd collectie aan te kunnen passen. Weet u dat een bepaald merkt cd’s te veel hoog bevat, dan regelt u dat hoog iets terug. Voor een ander merk is dat wellicht van toepassing op het laag of midden. Er zijn 16 geheugen posities beschikbaar om uw voorkeuren op te slaan. Ook hier wordt gewerkt in het digitale domein. Werkt het ook. Ja, een volmondig ja. Er werd gedemonstreerd met diverse soorten muziek. Wat voorbeelden. Een flamingo danser zonder RCS klinkt als een danser met rumoer op de achtergrond. Met RCS verandert het rumoer in het stampen van zijn voeten. Tweede, een hi-hatt die aangeslagen wordt klinkt zonder RCS als een sissende slang. Met RCS hoor je dat het bekken ook lucht verplaatst en wel degelijk ook lage tonen produceert. Een stem krijgt borstkas, het laag van een contrabas verandert van een “boem” in de natuurlijke klank van het instrument, een groot orkest wordt veel herkenbaarder en transparanter. Alles onder de 1000 Hz wordt evenwichtiger weergeven zonder de nare amplitude pieken en dalen die we onderhand zo gewend zijn. Eigenlijk zet je met eenvoudige middelen de kamer op een zijspoor en geniet je van de originele opname. Voor wie nog verder wil komt een 2.2x versie van het apparaat en de software. Die RCS gaat een elektronisch cross-over bevatten, waardoor u (liefst twee) subwoofers kunt combineren met de hoofdluidsprekers, zonder problemen in de ruimte te hebben. Peter gaf en passent nog een verhandeling over direct geluid en reflecties. Het optimum wordt bereikt met zo min mogelijk gereflecteerd geluid en zoveel mogelijk direct. Speakers tegen de muur en subwoofers in de hoeken. Maar dan heeft u mogelijk wel RCS zeer hard nodig (of hoorns - RvE).

Is RCS nu het einde? Ja en nee, ik moet u bekennen dat ik moest wennen aan het geluid met RCS ingeschakeld. Ons brein accepteert hifi geluid onderhand als normaal. Ga je dat terugbrengen tot de essentie, de bron, dan ben je jouw hifi geluid kwijt. Je krijgt ineens iets “echts” voor je kiezen uit normale luidsprekers. Zonder dat de uitvoerende(n) aanwezig is. Dat is even slikken. Schakel de RCS uit en in en je hoort of waar je altijd aan gewend bent, of een live uitvoering. Zo dramatisch? Ja zo dramatisch. Waarom hebben we er dan niet allemaal een in huis? Omdat niet iedereen het apparaat kent en omdat het ook zo rond de Fl. 16.000,- kost. En natuurlijk zullen er altijd tegenstanders blijven die het digitale domein vervloeken. Of we blijven lekker “haai-faai” luisteren met z’n allen.

Om u lekker te maken voor de TacT producten is AND Benelux bezig met een aantal dealers in den lande om het effect van RCS te laten horen. Of u het koopt na een demo is aan u. Dat het interessant is om het te beluisteren staat buiten kijf. Het is een ontwikkeling die een nieuwe toekomst van thuis genieten van muziek kan beteken. Dat de techniek duur is, komt door de gigantische complexiteit achter de techniek. Immers we willen geen van allen het signaal aantasten en nieuwe of andere fouten aan het signaal toevoegen. RCS is overigens ook leverbaar voor 10 en 6 kanaal Dolby Digital. Tenslotte werd nog even stilgestaan bij nieuwe producten van TacT zoals de M2150 geintegreerde versterker en de S2150 eindversterker. Versterkers die qua opbouw en techniek vergelijkbaar zijn met de TacT Millennium, doch een prijskaartje dragen van resp. Fl. 11.500,- en Fl. 10.000,-. Verder de nieuwe RCS 2.2x die functies verenigt als RCS, voorversterker, AD/DA converter, elektronisch cross-over en upsampler.

Peter Lyngdorf sloot de dag af met het onderuithalen van enige mythes in de hifi wereld en de psycho-akoestiek. Peter is een gedreven persoonlijkheid die op eenvoudige wijze duidelijk weet te maken waar de essenties liggen in een goede geluidsweergave. Dat hij een zeer eigen visie heeft, maken zijn producten duidelijk en dat hij achter de schermen een aantal briljante mensen heeft werken lijdt geen twijfel. AND Benelux was een waardig gastheer deze dag die mij de ogen een stuk heeft doen opengaan.

Meer info is te vinden op: www.tactaudio.com en www.andbenelux.com