ARTIKEL

Onderdelen van een subwoofer

René van Es | 22 april 2004

Onderdelen

Een doorsnede subwoofer bestaat uit een kast waarin zijn verenigd:

  • Een krachtige basluidspreker die veel lucht kan verplaatsen, wat men in vaktermen een “lange slag woofer” noemt. Hoe groter de uitslag van de conus, hoe meer lucht in één beweging verplaatst kan worden.
  • Een krachtige versterker om de woofer aan te sturen en kan zorgen voor een extra boost in het diepste laag.
  • Een regelbaar elektronisch cross-over dat er voor zorgt dat de sub alleen lage tonen weergeeft tot aan een ingestelde kantelfrequentie

Een subwoofer versterker is speciaal ontwikkeld voor deze toepassing. Het is vaak een klasse D versterker omdat die een hoog rendement heeft zonder veel warmte ontwikkeling. Kracht is aan de orde, het gebrek aan ruimtelijke weergave die een klasse D versterker vaak toont doet niet ter zake. Op een subwoofer versterker treft men de volgende regelaars aan:

  • Subwoofers (c) XingoEen volume regelaar
  • Een regelaar waarmee de kantelfrequentie ingesteld kan worden, vaak tussen 40 en 150 Hz
  • Soms een boost regelaar om de sub extra hard te laten werken rond de 30 tot 40 Hz en zo bij films meer impact te geven aan het laag
  • Een fase schakelaar of regelaar waarmee de sub in fase met de hoofdluidsprekers kan worden gezet. Liefst minimaal drie standen, 0, 90 en 180 graden.
  • Aan/uit schakelaar vaak gecombineerd met een automaat om de sub aan te laten schakelen als een muzieksignaal bij de sub aankomt

Afhankelijk van de toegepaste woofer heeft een dergelijke versterker een vermogen tussen de 50 en 2500 watt RMS. Het vermogen van de versterker zegt niets over de kwaliteit van de sub als geheel. Vaak is het zo dat hoe kleiner de kast is, des te zwaarder de versterker zal zijn om voldoende geluidsdruk te kunnen leveren. Beroemd zijn de Carver speakers die zeer compact zijn, veel geluid leveren en diep kunnen gaan. Maar alleen met versterkers die in de kilowatts reiken en een navenant prijskaartje.

Sommige subwooferversterkers bieden de mogelijkheid te kiezen uit dubbele ingangen en instellingen. Dat is vooral erg fijn als de sub twee heren dient: het ondersteunen van een muzieksysteem en toepassing in een home cinema opstelling. Het is dan niet noodzakelijk de sub telkens aan te passen qua instelling. Vaak kiest de sub de muziek of cinema instelling automatisch als er signaal wordt aangeboden op één van de ingangen.

Het is nog geen trend maar ook niet meer ongewoon dat bij een subwoofer een afstandbediening is meegeleverd. Dat maakt het leven erg makkelijk omdat de afstelling dan vanaf de luisterpositie kan plaatsvinden. Het scheelt het nodige heen en weer lopen.

Samen zorgen de onderdelen ervoor dat lage tonen geproduceerd worden die onder de grens van de mogelijkheden van de hoofdluidsprekers liggen. Ze vullen dus een hoofdsysteem aan naar de onderkant. In deze lage tonen zit niet alleen informatie van muziekinstrumenten, maar ook informatie die te maken heeft met de akoestiek van de opname ruimte. En met geschuifel van voeten, podiumgeluiden, verkeerslawaai, treinen etc. Juist de informatie met betrekking tot de akoestiek is belangrijk. Ieder horend mens kan met gesloten ogen waarnemen hoe groot de ruimte om hem heen is. Een kerk “voelt” anders dan een huiskamer. Een concertzaal “voelt” anders dan een studio. Dat komt mede door de luchtwervelingen om ons heen. Een goede luidspreker (of het nu een groot systeem is of een klein systeem met een sub) moet in staat zijn via ons gehoor de hersenen zo te bedriegen dat we denken dat we in een grote ruimte zijn. Terwijl we thuis naar muziek luisteren. Zo halen we de concertzaal stukje bij beetje naar ons toe. Het heeft dus alles te maken met het verplaatsen van lucht in de ruimte. Iets wat we niet “horen” maar “ervaren”. Twee andere voorbeelden: Podia zijn doorgaans groot. Een voet die neer wordt gezet op een podium geeft een “dreun”. Een kleine weergever die weinig diepe lage tonen produceert zal de “dreun” weergeven als een voetstap. Dat is dus vervorming. Twee; grote instrumenten als een contrabas, een basdrum of een orgel verplaatsen in korte tijd heel veel lucht. Wie denkt dat te kunnen evenaren met een 13 cm woofer heeft het mis. Dat is door de natuur(wetten) onmogelijk gemaakt. Sunfire True SubwooferNatuurlijk kunt u de beperkingen van uw kleine attractieve luidsprekers accepteren, maar u zou ze ook een handje kunnen helpen door het inzetten van een subwoofer en zo een groot systeem nadoen zonder de schoonheid van uw kleintjes aan te tasten.


EDITORS' CHOICE