De Aria 926 is een vloerstaander van redelijk gemiddelde afmetingen – iets meer dan een meter hoog, de hoogte van een A4'tje breed en 37 centimeter diep. Van boven naar beneden zien we een 25 mm TNF hogetonenweergever, een 16,5 centimeter bas-midrangeunit en twee laagweergevers van dezelfde diameter, allemaal met de zojuist beschreven vlasconussen. De kantelpunten van het drieweg wisselfilter zijn 290 Hz voor het laag en 2.400 Hz voor het oog. De grotere is 936 in principe hetzelfde qua opbouw met dien verstande dat er bij die speaker geen twee, maar drie basweergevers actief zijn.
Natuurlijk is de kast van die laatste iets groter (hoger) en de kantelpunten van het filter liggen iets anders (260 Hz/3.000 Hz). Het rendement van de 926 is met 91,5 dB/W (opgave fabrikant) behoorlijk hoog, de 936 en 948 doen er met 92 en 92,5 dB-W nog een klein schepje bovenop. Een luidspreker die minder van het versterkervermogen absorbeert en in warmte omzet is niet alleen vriendelijk voor je versterker, hij zal doorgaans ook beter zijn in het weergeven van heel kleine signalen die juist verantwoordelijk zijn voor het gevoel van 'erbij zijn'.
Na een aangenaam onderhoud en koffie schuiven we om te beginnen Depeche Mode's laatste album Delta Machine in de cd-lade. De donkere, elektronische klanken van Welcome To My World staan heel direct en 'ongefilterd' op de cd en worden ook zo weergegeven, de stem van Dave Gahan staat vrij en op een geloofwaardige schaal in de ruimte, en naarmate het nummer vordert en het arrangement 'voller' wordt, houden de Focals het overzicht. Ook de harde, diepe basklanken van het volgende nummer Angel worden moeiteloos neergezet. De weergave van dynamische contrasten is moeitelozer en meer vanzelfsprekend dan je zou verwachten van een speaker in deze klasse.
Bij Whole Lotta Love van Led Zeppelin merken we op dat de Focals een behoorlijk hoge 'luchtgitaarfactor' hebben, de muziek knalt de ruimte in en bij de percussieve break in het nummer valt op dat de Focals niet opvallen: bij voorgaande modellen kon het hoog nog wel eens een scherp randje vertonen dat in de opname als zodanig niet aanwezig was. Het breekbare Saturday comes slow van het laatste Massive Attack-album Heligoland toont aan dat de Focals met de stemweergave een emotionele snaar weten te raken en tegelijkertijd een groots, meeslepend geluidsbeeld neer kunnen zetten.
Iets dat ook naar voren komt bij het album Reise, reise van de Duitse metalband Rammstein, waarbij in de melodieën en het bombastische geluid een typisch Midden-Europese weemoed doorklinkt waarin het heerlijk zwelgen is. Niet bepaald het soort kost waar Franse luidsprekers met hun qua klankkleur voorzichtige doch merkbare nadruk op de lichtheid van het bestaan traditioneel in uitblinken, maar de Aria's zetten hier een fundament neer waar je bijna van omvalt, de elektrische gitaren hebben niet alleen attack maar ook voldoende 'body' en de bijzondere dictie van voorman Till Lindemann - meer een verteller die je op indringende wijze bij zijn verhaal betrekt dan een stemkunstenaar – komt erg goed uit de verf.
Nu we toch aan het 'blazen' zijn, kan Metallica er ook nog wel bij. Enter Sandman komt goed uit de startblokken en het volume gaat nog een tikje hoger. Ondertussen staat ons vanuit een hoekje in de luisterruimte de grotere Aria 948 aan te staren. Het is een vloerstaande speaker zoals we die (helaas) niet zoveel meer zien: een 'echt' driewegsysteem met dezelfde 16,5 centimeter bas-middentoner als de 926 en 936 maar daaronder twee forse 21 centimeter woofers in een kast van al even volwassen formaat. Met een breedte van 37 centimeter en een diepte van 42 cm hebben de 948's zeker niet de ultieme 'Wife Acceptance Factor' maar juist voor de weergave van 'stevige' muziek die het van schaalgrootte, dynamiek, directheid en basfundament moet hebben is zo'n grote kast eigenlijk alleen nog maar te overtreffen door een fors hoornsysteem.
Zullen we…? Waarom ook niet. De 35 kilogram wegende kasten worden op de plaats gezet waar eerst de tien kilogram lichtere – en behoorlijk veel slankere – 926 hun ding stonden te doen, we zetten Metallica weer op en de volumeregelaar een klein tikje terug zodat we niet worden misleid door het iets hogere rendement van de 948. Tja, en dan blijkt zo'n groot systeem niet alleen 'meer van hetzelfde' te bieden, maar 'iets' te hebben wat ook muzikale meerwaarde biedt. De gitaren staan 'losser' in de ruimte, de zang klinkt net dat beetje dreigender en dwingender en je wordt gevoelsmatig nog net even wat meer bij de muziek betrokken. Of dat zich ook voor jouw specifieke luistersituatie zo vertaalt, is een tweede. Het zal van je luisterruimte (volgens de fabrikant werken de 948's optimaal in een ruimte vanaf 30 vierkante meter, terwijl de 926 bijvoorbeeld al met 20 m2 genoegen neemt; veel 'moderne' Nederlandse huiskamers reageren bovendien nogal allergisch op het afstraalgedrag en de laagweergave van zulke royale speakers), je muzieksmaak en je luistergewoonten afhangen.
