De ware betekenis van het woord ‘Referentie’
Een groot deel van de productie vindt vandaag de dag weliswaar plaats in de (eigen!) fabriek in China, maar alle ontwerpen komen nog steeds uit Maidstone en de topmodellen, de Reference serie, de Blade en de Muon worden ook nog steeds in Engeland vervaardigd. Het voordeel van deze productie in Engeland is dat de researchafdeling letterlijk om de hoek zit, en de korte lijnen tussen ontwerpers en bouwers zorgen voor een zeer soepele gang van zaken. Na een vroege lunch bezochten we eerst de meetfaciliteiten van KEF. De ‘dode kamer’ is afgelopen kerst door een onverwachte overstroming van de naastgelegen rivier helemaal volgelopen met water, wat goed te zien is aan de onderste laag donkergrijze schuimrubberen wiggen van ongeveer een meter lang. Dat zijn allemaal nieuwe.
De met glazvezeldoek overtrokken originele wiggen gaven echter een net iets andere demping, waardoor alle karakteristieken van de ruimte voor elk model luidspreker opnieuw moesten worden ingemeten. In deze ruimte worden de frequenties boven de 200 Hz. gemeten. Voor de lage frequenties is een naastgelegen ruimte in gebruik die niet alleen reusachtig groot en hoog is, maar ook volledig ongedempt. Het voordeel daarvan is echter dat het minstens 40 milliseconden duurt voor er een reflectie te horen is, en daar hebben de ingenieurs meer dan genoeg aan om de karakteristiek onder de 200 Hz van de opgestelde (of hoog in de muur gemonteerde) luidsprekers of units te meten. Daarnaast vinden er ook nog metingen buiten plaats, in het ‘vrije veld’ zogezegd, hoewel daar toch wat beperkingen aan zitten, zoals de storende invloeden van wind en omgevingsgeluid. Maar al met al heeft KEF haar meetgebeuren erg goed in de hand, wat zich vertaalt in een erg grote onderlinge ‘gelijkheid’ van units en volledige luidsprekers, iets wat essentieel is voor het neerzetten van een correct ruimtelijk plaatje tijdens de weergave van muziek.
Hierna nemen we een kijkje in de fabriek, waar zoals gezegd de Reference, Blade en Muon behuizingen van filters en units worden voorzien. Hier worden ter plekke ook nog allerlei metingen uitgevoerd om er alsnog zeker van te zijn dat elk gebruikt onderdeel en elke afgemonteerde luidspreker voldoet aan de referentie die voor elk model na een uitgebreide ontwikkelperiode is vastgesteld. Al die ‘referenties’ staan ook in levende lijve bij de grootste meetkamer, zodat bij twijfel een direct vergelijk kan worden gemaakt. KEF neemt de term ‘referentie’ dus erg serieus en het is dan ook niet zomaar een marketingkreet die vandaag de dag te pas en (vooral) te onpas op producten wordt geplakt om ze een aura van kwaliteit te geven.
Fysiek en Akoestisch Design
Na de fabriek worden we meegenomen naar het technische hart van het bedrijf, de afdeling waar alle ontwerpen worden gemaakt. Hier krijgen we demonstraties te zien van de door KEF zelf ontwikkelde software die ze bijvoorbeeld in staat stelt om via CAD-design heel snel modellen te maken van alle onderdelen van een luidspreker en die ook daadwerkelijk te produceren. Hiervoor wordt een proces van uiterst nauwkeurige plaatselijke verhitting van een speciaal kunststofpoeder gebruikt waardoor volkomen realistische onderdelen als bevestigingsringen en andere montagemiddelen kunnen worden vervaardigd. Ook krijgen we een kijkje achter de schermen van de akoestische ontwikkeling, waarbij de gedragingen van werkelijk alle gebruikte materialen (tot meer dan 100 verschillende soorten lijm aan toe) in een simulatie kunnen worden gebracht die zeer verfijnd aangeeft wat de akoestische gevolgen van zelfs de kleinste aanpassingen zullen zijn. Maar tot zover de theorie, bij KEF gaat geen enkel nieuw model van de tekentafel naar de productielijn voor er lang en intensief naar geluisterd is. Dat gebeurt in de luisterruimte die naast het KEF-museum te vinden is. En hoewel we popelen om muziek te horen nemen we eerst een kijkje bij de niet al te grote, maar wel vrij complete collectie oude modellen die in het volledig vernieuwde museum (die overstroming, weetjewel…) staat opgesteld. Elke aanwezige blijkt op enig moment in zijn leven zelf een KEF luidspreker te hebben gehad, en er zijn dan ook diverse wat glazige blikken van zoete mijmering te zien…