Oorspronkelijk had de compactcamera tot doel klein van formaat en makkelijk te bedienen zijn. Vandaar de benamingen snapshooter, familie- en vakantiecamera. De laatste vijf jaar is er echter een belangrijke tweedeling bij de compacts ontstaan. Het type snapshooter (kiekjesmaker) is gebleven. Zij het wel een stuk geavanceerder en met een fleurig stijlvol ontwerp. Een aantal van deze compacts kan ook videoclips schieten. Meer dan een simpel YouTube filmpje zit er meestal kwalitatief niet in. De fotokwaliteit varieert van een redelijk goede 10 x 15 tot 13 x 18 cm print. De eenvoudiger compact krijgt in groeiende mate concurrentie van de smartphone met 10-40 Megapixels of meer. Deze slimme telefooncamera’s schieten video en foto’s tot professioneel niveau aan toe.
Een relatief nieuwe compactklasse is die met de pretentie van een hoogwaardige fotocamera. Een aantal van hen steekt qua optiek, beeldcorrectie/bewerking en instelmogelijkheden zelfs de spiegelreflex en een systeemcamera naar de kroon. De prijs is er uiteraard wel naar. In het algemeen evenaart de kwaliteit van de videoclips die van de eenvoudige amateurcamcorder.
In de praktijk een ideale reisgezel voor zowel goede foto’s als een geslaagd videofilmpje tussendoor. Let bij aankoop met name op het zoombereik, optische beeldstabilisatie, prestaties bij weinig licht en het bedieningsgemak.



Systeemcamera’s
De systeemcamera is geboren uit de wens om de optische en instelmogelijkheden van de spiegelreflexcamera in een compacte body op te nemen. Weg met het uitstekende prismahuis, relatief groot gewicht en forse afmetingen. Het kan allemaal tegen dezelfde kwaliteit een stuk kleiner en stijlvoller. De meeste systeemcamera’s ogen qua vormgeving als een plaatje mits je er maar geen grote zoom- of telelens op zet.
Het begrip systeem is eigenlijk gewoon geleend van de spiegelreflex. Om de camerabody bestaat een compleet systeem van zoekers, objectieven en accessoires. De zoeker is doorgaans elektronisch dus niet optisch zoals bij de spiegelreflexcamera. De systeemcamera is uitermate geschikt voor wie klein en licht wil reizen en toch alle fotokracht plus een flink stuk videokwaliteit en mogelijkheden in één enkel toestel wil hebben. Geavanceerde modellen beschikken over een grote sensor, zijn lichtsterk, hebben een hoogwaardige beeldbewerking aan boord en er zijn tal van objectieven en accessoires verkrijgbaar. De geavanceerdere systeemcamera’s zijn flink aan de prijs. Vaak net zo duur als een dienovereenkomstige spiegelreflex. Als videocamera zijn zij nogal eens aan de kleine onhandige kant. Grote objectieven geven een wanverhouding met de compacte body. De beeldkwaliteit is doorgaans hoog. Zonder externe microfoon valt de geluidskwaliteit tegen.
De systeemcamera is met name geschikt voor de foto- en videograaf die een spiegelreflex te groot vindt en toch de meeste voordelen van deze camera wil behouden.



De spiegelreflex
Een spiegelreflexcamera is van oudsher het summum aan creatieve beeldtechniek voor de gevorderde en professionele fotograaf. Een echt stuk vakgereedschap. Dankzij het reflexsysteem kijk je door de zoeker nauwkeurig mee met het objectief, er is een keur aan automatische en handmatige instelopties aanwezig, een compleet arsenaal aan objectieven beschikbaar en tal van accessoires te koop. Niet voor iedereen van belang doch kan uitgerust zijn met een full frame sensor is stootvast en behoorlijk spatwater en stofdicht.
Hoewel ook de spiegelreflex een stuk compacter en lichter is geworden oogt zij nog altijd fors en is de body een stuk zwaarder dan een systeemcamera of compact. Bij de fotografie hebben de topmodellen spiegelreflexcamera’s een aardig neusje aan beeldkwaliteit voor op de systeemcamera’s. In geval van de middenklassers zijn de optische kwaliteiten ongeveer gelijkwaardig.
Bij video liggen de zaken behoorlijk anders. Op het eerste gezicht is een spiegelreflexcamera gewoon een onhandig ding om mee te videofilmen. Bedieningsknoppen zitten anders dan je gewend bent, de camera stilhouden en instellen gaat heel anders en de autofocus reageert afwijkend. Daar tegenover staan de genoemde voordelen van verwisselbare objectieven en tal van creatieve mogelijkheden. Bovendien maken de kleren de reflexman. Met behulp van rigs, handgrepen, focusondersteuning, extra viewers en een externe microfoon valt er toch een aardige camcorder van de spiegelreflex te maken.



Een punt van aandacht vormt de spiegel die het opgenomen beeld via een prisma in de zoeker afbeeldt. Bij videofilmen moet deze spiegel uit de lichtweg geklapt worden. Bij een foto is dat eenmalig en bij een beeldreeks continu. De weergave gaat over naar het elektronische LCD-schermpje. Er kunnen zo problemen bij de AF-scherpstelling en belichtingsmeting ontstaan. Deze gebeuren vooraf en stellen zich tijdens de opname niet meer bij. Dat behoeft echter niet bij de moderne halfdoorlatende spiegel. Die blijft gewoon op zijn plaats en de meetfuncties continu intact.
De spiegelreflex is de digitale camera voor de ambitieuze fotograaf die de allerhoogste systeemeisen stelt en creatieve en/of 35 mm opnamen ambieert. Het grote aantal leverbare accessoires en objectieven vervult vrijwel elke opnamewens.