1. Vinyl houdt zich sterk
Dat er een vinylrevival aan de gang is, dat moeten we je wellicht niet vertellen. Een deel van die heropleving komt van jongeren die het medium voor het eerst ontdekken en die het ook hip vinden. Maar dat deel van het publiek wordt iets minder goed bediend op High End, al is een merk als Pro-ject er wel om alle segmenten te bedienen. Daarom dat het bedrijf uit Oostenrijk – het nummer één op wereldvlak qua draaitafels – op zijn stand broederlijk een zeer nostalgische draaitafel ter ere van de 175ste verjaardag van de Wiener Philharmoniker naast een speciale Parov Stelar-editie van de Debut Carbon Esprit met Frida Kahlo-design etaleert.
Bij Pro-ject zagen we ook de volgende Essential III-draaitafel uit zijn Beatles-reeks, een blauwe Sgt. Pepper-versie. De bedoeling is om de paar maanden en synchroon met elke heruitgave van een Beatles-album een gepaste draaitafel in beperkte oplage van duizend stuks uit te brengen. Ook merken als Rega, Thorens en Music Hall pakten in München uit met hun platenspelers voor de hifi-mainstream. Eén van de indrukwekkendste vonden we de (reeds bestaande) mmf-11.1 van Music Hall, met een basis die bestaat uit vier van elkaar ontkoppelde MDF-lagen. Hierdoor worden vibraties van de motor en omgeving door de behuizing gedempt.
Even apart is de aandrijving met twee riemen (waarvan één effectief de draaischijf aanstuurt). ELAC’s Miracord 90 zagen we vorig jaar op High End 2016 voorgesteld worden. De machtige draaitafel met Audio-Technica cartridge is er nu eindelijk, maar niet in de felle uitvoeringen die we vorig jaar mochten bewonderen. Niettemin, de zwart/aluminium- of walnoot-edities van de Miracord 90 mogen er best zijn.
Er is ook stevige high-end markt voor vinyl. Mark Levinson bijvoorbeeld, gaf op High End de Europese première van de N°515. Het is de eerste draaitafel van het Amerikaanse merk (onderdeel van Harman en nu dus deel van Samsung, al valt dat nog niet te merken), ontwikkeld met de medewerking van VPI. Er zijn veel dingen opmerkelijk aan de N°515, zoals de driedubbele riemaandrijving die een stabiele rotatiesnelheid moet verzorgen.
Het kan natuurlijk véél luxer. De reusachtige Clear Audio Statement is op een aantal stands dé referentie, onder
meer bij Kharma, waar deze epische draaitafel van circa 100.000 euro twee Enigma Veyron EV-4-speakers van 200.000 euro per paar van muziek voorzag. Het merk bij uitstek voor de koper van luxueuze, hoogstaande draaitafels is natuurlijk Transrotor. Het Duitse merk speelt op High End een beetje thuis en pakte daarom uit met een grote stand die elke vinylfan in de zevende hemel brengt. Hun Tourbillon FMD was een echte blikvanger, hoewel het door zijn doorschijnende constructie wellicht de moeilijkst te waarnemen draaitafel op de show was.
Wie nog hoger mikt, vindt bij Transrotor uiteraard veel meer leuks. Zoals de imposante Artus, uitgerust met twee toonarmen zodat je bij het beluisteren kunt kiezen uit je twee favoriete cartridges. De Artus is met zijn prijskaartje van 118.000 euro een regelrechte rivaal voor de Statement. Als je dacht dat je bij het aanschaffen van een draaitafel op dit niveau enkel uit deze twee kandidaten kunt kiezen, ontdekte in München toch wel een andere realiteit. De 331-kg wegende Invictus van Acoustic Signature is er nog – en bij nog kleinere nichemerken vallen er andere draaitafels met hypotheekprijzen te vinden.
2. Topspeakers moeten niet groot zijn
Een deel van High End is uiteraard volledig gewijd aan vloerstaanders waarmee je gerust een middelgroot muziekfestival kunt organiseren. Zei iemand “Focal Grande Utopia EM”? En toch waren er dit jaar behoorlijk wat compactere speakers te spotten in München. We begonnen de beurs met de intrigerende Special 40 van Dynaudio, een speciale boekenplankspeaker die ter ere van de veertigste verjaardag van het Deense merk gelanceerd wordt. Het is speciaal, maar niet gelimiteerd in oplage. Een goede zaak, want we kunnen ons inbeelden dat er wel wat liefhebbers zijn voor deze mooie glossy rode of grijze speakers met lijnenpatroon. Voor een speciale uitvoering valt de prijs ook goed mee: 2.999 euro per paar.
We stonden echt paf van een demo bij Crystal Cable, die in München zijn Cube System (een compacte A/B-versterker) met twee elegante turquoise Minissimo Diamond Edition-boekenplankspeakers demonstreerde. En als we toch over kleurrijke extraverte types hebben: de donkerrode Vivid Audio B1’s op de Hypex-stand waren toch ook heel verleidelijk.
Ook bij vloerstaanders is er op zijn minst meer keuze als je een vol geluid maar niet een volle woonkamer wil. Het is opvallend dat bijvoorbeeld Monitor Audio bij de lancering van zijn vernieuwde Silver-reeks de nadruk legt op de Silver 200, een wel heel slanke speaker die komt met twee 5 ¼ inch C-CAM woofers. De Silver 100-boekenplankspeaker die in de buurt stond lijkt er bijna groot en log door. Deze zes Silver-generatie bestaande uit niet minder dan acht nieuwe modellen is in elk geval één van de highlights van High End 2017, zowel voor stereo als voor surroundopstellingen. Dat kun je ook stellen van de nieuwe Q-reeks van KEF, die slanker, mooier en – dit hoor je niet vaak – goedkoper wordt.
Ook Totem Acoustics pakte op de show groot uit, onder meer met de lancering van de Totem Acoustic Tribe Tower. De piramidevormige Tribe Tower is verwant met de Totem Tribe III die we enkele maanden geleden hebben getest, maar is in tegenstellig tot die speaker niet bedoeld voor muurmontage. Wil je iets conventioneler, dan is er ook de Sky Tower die op High End zijn Europese premiere kende. Zoals altijd bij Totem wisten deze twee junior-speakers een haast onvoorstelbaar groot geluid te produceren.