De KEF REFERENCE 5 profiteert, net als de meeste full-range systemen, van een ruime opstelling. Mijn eigen huiskamer is te klein om ze optimaal te beluisteren, en daarom maakte ik opnieuw gebruik van de gastvrijheid van iEar’ in Tilburg. Ik ken hun grote, akoestisch geoptimaliseerde luisterruimte inmiddels zeer goed, en bovendien beschikken ze over de randapparatuur die een luidspreker als de REFERENCE 5 echt tot bloei laat komen. De versterking werd op mijn verzoek verzorgd door de Hegel P30 voorversterker en de Hegel H30 eindversterker, die in stereo-modus al beschikt over een output van 2 x 350 supertransparante muzikale Watts.

KEF Reference 5 - Luisteren

Als bron diende de Naim NAC-N272 streamer/voorversterker, waarvan alleen het streamergedeelte werd ingezet. Eén en ander was verbonden met (gebalanceerde) AudioQuest Wind interconnects, en AudioQuest Rocket 44 luidsprekerkabels. Een USB stick met een eigen muziekselectie zorgde voor de arbeidsvitamientjes.De opwarmronde - om even aan de set en de ruimte te wennen - werd verzorgd door Michel Godard, die op zijn album A Trace Of Grace een ode brengt aan (en onder andere werk speelt van) Claudio Monteverdi. Godard bespeelt de Serpent, een oeroud en technisch uitdagend instrument dat zijn naam te danken heeft aan zijn vorm, die lijkt op de kronkelige bewegingen van een slang. Het bijzondere aan deze opname is dat Godard een jazz-trio én een barok-trio uitnodigde om hem bij te staan in zijn eerbetoon aan de Italiaanse meester, die tijdens de nadagen van de renaissance zijn vroeg-barokke composities schreef. Dat levert een spannend muzikaal avontuur op. Zowel de uitvoering als de opname (op het Duitse label Carpe Diem) zijn werkelijk subliem.

De track Soyeusement begint met een diepe, zachte baslijn die wordt gespeeld op een Theorbe, een soort contrabas-luit en eveneens een erg oud instrument. Die wordt door de KEF REFERENCE 5 zeer tastbaar en tegelijkertijd bizar ruimtelijk neergezet. De kapel van de Abdij van Noirlac in Frankrijk, waar de opname plaatsvond, lijkt bijna in zijn volledige grootte om mij heen te staan. Mag je zoiets surround met twee luidsprekers noemen? Na ruim een minuut zet Godard een melodie in op de Serpent, en die staat duidelijk een paar meter verder naar voren. Hoewel ik het vanwege de puntbron van de Uni-Q unit wel een beetje had verwacht is de plaatsing toch nog verbluffend. Zo scherp afgebeeld en zo realistisch van grootte hoor/zie je het niet vaak. Dit bereik je alleen als je als fabrikant lastig te realiseren zaken als fase en timing echt hélemaal onder de knie hebt, en een paar luidsprekers binnen zeer nauwe toleranties gelijk aan elkaar kunt bouwen.

KEF beheerst dat zonder twijfel. De strijkers die er even later bij komen zijn niet alleen stuk voor stuk aan te wijzen, en wat dan ook opvalt is de zijdezachte en warme, houtachtige klank van hun instrumenten. De weergave is volkomen stressvrij, wat duidt op een zéér lage vervorming. Ongeveer halverwege de track wordt het nóg spannender als een preluderende saxofoon invalt. Een mooiere verwevenheid tussen oude en nieuwe muziek heb ik sinds de Officium-albums van Jan Garbarek met het Hilliard Ensemble niet meer gehoord. Als de track na ruim 8 minuten overgaat in de door Godard zelf gecomponeerde titeltrack (met opnieuw een messcherpe plaatsing van alle instrumenten maar met name van de Serpent) realiseer ik me dat ik tijdens de eerste track geen letter op de iPad heb getypt.

KEF Reference 5 - Aangrijpend

De communicatie tussen de muziek en mij, met de KEF REFERENCE 5 als tolk, is vanaf de eerste seconde zo aangrijpend dat ik móét luisteren. Hmm, dat belooft wat voor de rest van de luistersessie…Na Godard is het de beurt aan Count Basie en zijn Orchestra. Het album 88 Basie Street begint met de track Bluesville van Sammy Nestico. The Count zit heerlijk relaxed achter de vleugelpiano, geen noot teveel spelend maar ondertussen wél een spanning opbouwend waar een middelgrote Amerikaanse stad een jaar van onder de zonnebank zou kunnen… enfin, je snapt wel wat ik bedoel…

De track ontwikkelt zich langzaam en er komen steeds meer instrumenten bij. De opname is ook in dit geval zeer goed, met genadeloos knallende dynamiek. Waarbij de luidsprekers overigens geen krimp geven. Het aangeleverde signaal van de Hegel versterkers is brandschoon, en de REFERENCE 5 voegt daar helemaal niets van zichzelf aan toe. De weergave is kleurrijk waar hij kleurrijk moet zijn, maar verder steeds neutraal zonder een spoortje afstandelijkheid. Subtiel of groots maakt niet uit, het kan zelfs tegelijk. Want de brushes ritselen hoorbaar door onder de goedgeplaatste uitbarstingen van de blazers. Verrukkelijke muziek, verrukkelijke weergave. Klassiek? Check! Big Band Jazz? Check! Tijd voor wat popmuziek.