Genieten van de muziek

Zonder software begin je niet veel, dus is er uit de grote hoeveelheid muziek een keuze gemaakt waarbij een aantal bevindingen zijn geconstateerd. Zowel van digitaal als analoog is veelvuldig gebruik gemaakt. De STP52 JE `s waren nog niet ingespeeld dus hebben ze eerst geruime tijd aan de tuner gehangen met een divers pluimage van muziek lekker op de achtergrond. Het is altijd leuk te horen dat een luidspreker naarmate ze langer inspelen ook beter gaat klinken. De allereerste tonen zijn ijzig en hard en het geluid lijkt maar niet van de luidsprekers los en komen. Het ploft als het ware voor de luidspreker zo naar beneden op de grond. Maar na verloop van tijd komt het geluid losser en springen de tonen je meer tegemoet. Tot er op een gegeven moment niet echt meer verbetering waar valt te nemen en er serieus geluisterd kan worden.

Waar begin ik mee, dat is bij mij altijd de grote vraag en het ligt meestal aan mijn stemming. Met een zonnige, warme en zwoele zomeravond is dat niet moeilijk en vindt Ana Caram met haar Braziliaanse klanken al snel de weg naar de cd-speler. Speelse tonen worden de luidsprekers uitgestuwd en meteen valt op hoe makkelijk de weergave is van zo`n kleine monitor. De stem van Caram wordt mooi los neergezet met een vleugje lucht rond haar stem. De instrumenten zijn goed van elkaar te onderscheiden, elk heeft zijn plek. Na enkele speelse nummers zoals het overbekende maar gezellig klinkende ‘Aqua De Berber’ en ‘Antonio’s Song’, wordt Caram ingewisseld tegen Patricia Barber. Barber speelt een iets ander genre maar daarom niet minder mooi. Het gevoelige ‘Romanesque’, waarop alleen een gitaar te horen is wordt overtuigend neergezet en kent veel emotie in het gitaarspel. De stem van Barber en het gitaarspel van John McLean zijn iets dichter naar elkaar toe gekropen dan ik gewend ben. Het laag wordt, voor zover mogelijk met een luidspreker die kastinhoud van 10 liter heeft, lekker neergezet, de poort aan de achterzijde helpt daar aan mee. In het laagste gebied gaat er wel wat detail verloren maar de kracht is er. We blijven even bij het gitaarwerk, ditmaal van Ben Harper. Een relatief onbekende muzikant die fantastisch mooie muziek maakt, een beetje folkachtig met een reggae inslag. De Weissenborn gitaar waarop Harper speelt heeft een aparte klank en het vingerwerk over de snaren is goed te volgen. De klanken van de stem en gitaar zijn wederom iets dichter bij elkaar dan gebruikelijk. Harper gebruikt in diverse nummers zachte keelklanken die ook op deze kleine luidsprekers goed te horen zijn. De drum staat mooi los van de overige instrumenten en diep achterin geplaatst.

Na het digitale geweld schakel ik over op analoge tonen en al spoedig draait Ry Cooder rondjes op de VPI en wordt hij gekliefd door een Victory element. Ditmaal een live opname van hem uit 1976 vastgelegd in de Great American Music Hall in San Francisco. Ry weet op deze lp een intieme sfeer te creëren die je bijna 30 jaar terug in de tijd meeneemt . De sprankelende geluiden van de percussies dansen door de kamer, Ry`s aanstekelijke gitaarspel klinkt er tussendoor. Na het intieme geluid van Ry Cooder volgt het enthousiaste en grootse concert van Tina Turner dat zij in 1987 in Europa gaf. Nummers als ‘Private Dancer’, ‘Let’s Dance’ en ‘We don`t Need Another Hero’ worden met een volwassen geluid neergezet. Geen muziek om detaillering, diepte, hoogte en transparantie mee te beoordelen, maar wel het creëren van sfeer. Je hoort dat het een bas-reflex luidspreker is. Het laag wordt met groots werk een klein beetje zompig, maar dat mag de pret niet drukken. Dan volgt Paolo Conte met zijn gebroken en daardoor haast melancholieke stemgeluid. Hij wordt met een natuurlijke warmte krachtig en gedetailleerd neergezet. De muziek die Paolo maakt kun je het best omschrijven als een mix van Latin, Jazz en Pop. Een uitstekende combinatie. Daarna volgen in hoog tempo cd`s en lp`s elkaar afwisselend op, Dead Can Dance, Holly Cole en Laurie Anderson om te kijken waar de STP52 JE toe in staat is in het lage gebied. De druk is meer dan genoeg aanwezig voor de afmeting van de luidspreker. Met name de stem van Laurie die van laag naar hoog kan uithalen en die op een goede set van ver achter de luidsprekers vandaan de kamer in komt rollen. Alles moet natuurlijk in verhouding gezien worden, maar als je als klein opdondertje in de greep wordt gehouden door een 2 x 200 watt Marsh Sound Design eindversterker, dan weet je dat er geen ontkomen meer aan is voor de Dynaudio. Draaien we drumgoeroe Phil Collins met een live versie, dan hoor je de kracht van de eindversterker die door de STP52 JE`s weergegeven wordt. Tijdens ‘In the Air Tonight’ komt de drum op een gegeven moment ongenadig hard inzetten en met de volumeknop op 10 uur voel ik het laag zelfs over de vloer rollen.

Na het bombastische geweld van Phil Collins schakelen we over op het beschaafdere werk van Harry Bellafonte ‘Live in The Carnergie Hall’ op vinyl. Een dubbel-lp waar ik maar geen genoeg van kan krijgen. Met de bekende nummers als ‘Day O’, beter bekent als de ‘Bananasong’, ‘Matilda’, ‘The Marching Saints’ en noem het maar op. Allemaal van die "aha" en "oh ja"  nummers. Het mooie is dat er van alles in zo`n lp verborgen zit (er is ondersteuning van een echt orkest, geluidsbanden en synthesizers waren in die tijd zelden of niet aanwezig). The good old Harry gebruikt het podium volledig door heen en weer te lopen, hierdoor is zijn stem goed te volgen. Ook de actie-reactie met het publiek laat je een realistisch beeld horen en geeft je een indruk van de zaal. Volgt dan uiteraard nog de echte oude jazz. Count Basie niet te versmaden op de lp ‘Warm Breeze’, volumineus en  groots. De blazers kennen een ietwat warm randje om hun instrumenten, de drums evenals eerdere belevenissen krachtig neergezet. Trombones lekker diepgaand en pakkend. En onze Count? Fantastisch pianospel met een gevoel van ritme tussen alle ander muziekanten doorspelend. Old Blue Eyes Frank Sinatra nog aan bod gekomen? Uiteraard, het blijft jammer dat niet alle persingen even mooi en fraai opgenomen zijn maar de muziek blijft goed. Gedraaid uit de onnoemelijk grote collectie lp`s die Frank Sinatra op de wereld heeft gezet zijn aantal lp`s. Waaronder ‘The Main Event’, een opname die in het Madison Square Garden voor televisie op is genomen en de lp ‘L.A’. Op ‘Is My Lady’ staat het orkest onder leiding van Quincy Jones. Stuk voor stuk goed vinyl. Leuk is te horen dat de stem van Frank bij live-opnames niet geheel vast is en hij nogal eens wil zweven met zijn stem. In de studioversies is dat lastiger te horen omdat er meer aan bijgedraaid kan zijn. Er zijn nog onnoemelijk veel cd`s en lp`s gedraaid, maar aan al het goede komt een eind zo ook aan het bezoek van de Dynaudio STP52 JE. De deadline van de redactie heb ik natuurlijk alweer ruimschoots overschreden. Maar wat wil je als je zoveel plezier kan beleven aan een luidspreker die zo goed presteert voor het bedrag.