REVIEWYBA

Why

René van Es | 18 oktober 2007 | Fotografie René van Es | YBA

De afgelopen weken heb ik meer naar de YBA combinatie geluisterd dan ik zelf verwacht zou hebben. Ik kan dat terugleiden tot twee redenen, het heerlijke middengebied van de set dat zo fijn de nadruk legt op solo instrumenten en stemmen. Vooral de stemmen van vrouwen schitteren en verwarmen het hart en het gemoed. Ten tweede de zoektocht naar dat kleine beetje extra dat met name de cd-speler zou moeten bieden om echt pakkend te zijn. De cd-speler is fraai en complementair met de versterker, wat ik mis is een eigen gezicht. Meer spetterend, wilder, zo u wilt dynamischer is mijn wens.

Laten we dieper op de materie ingaan aan de hand van muziekfragmenten en het vergelijken van diverse bronnen die gekoppeld werden aan de YBA versterker. Een schitterende cd die ik via een collega ontdekte is: “Légende” van Giovanni Angeleri die speelt met het Orchestra delle Venezie. Werken van Sarasate, Paganini, Bazzini en Wieniawski wisselen elkaar af in een euforie aan virtuoos vioolspel op magistrale wijze opgenomen door het kleine en moeizaam vindbare label Velut Luna. Ik bestelde mijn exemplaar in Italië. De cd opname (overigens een hybride opname met cd en sacd laag) is een voorbeeld van de enorme dynamiek die cd kan bieden en waar maar zo weinig gebruik van wordt gemaakt. De zachte passages zijn werkelijk zacht en vragen een hoog opgeschroefde volume regeling. Nooit verzanden ze in achtergrond ruis, wel zijn achtergrond geluiden onvermijdelijk meegenomen in de opname. Als het orkest invalt warmen de spreekspoelen in de luidsprekers in razend tempo op. Viool is het belangrijkste instrument op de cd en dat inspireert de YBA cd-speler tot een streepje extra. Juist omdat hij schittert in het middengebied en de hoge tonen beheerst weet te houden. Waar bijvoorbeeld mijn Lua meer ruimte biedt, een dieper stereobeeld en luchtiger is, daar valt bij Lua het middengebied minder op omdat de extreme frequentie uiteinden meer gezocht worden. Met klassieke muziek mag dat midden wel iets meer naar achteren staan als het geheel naar een hoger plan wordt getild. Anders is dat met Vienna Teng, een zangeres met een kleine stem die wel eens moeite heeft het hoofd boven het orkestwater te houden. Juist zij is iemand die profiteert van dat streepje extra dat de YBA geeft. Haar teksten komen beter uit de verf. Ze harmonieert wat meer in het geheel en komt dichterbij. De YBA doet daarmee een uistekende job. Terug naar de Lua is die speler in het geheel levendiger en dynamischer, maar zet Vienna minder in de spotlights. Dat maakt me tweeslachtig. Ik geniet de ene dag van “wild & exiting Lua” de andere dag meer van “easy & fluid YBA”. Opvallend voor mijzelf is dat als de YBA een cd speelt ik mij er toe moet zetten om slechts één nummer te draaien of halverwege de cd te stoppen. Een goed teken als een set je niet onrustig maakt maar juist de rust geeft om in de stoel te blijven zitten.

Dezelfde collega als die van “Légende” zette me op het spoor van “Sensus” van Cristina Branco. Heerlijke luistermuziek die voortkabbelt als water in een langzaam stromende rivier. Een verademing om daar in drukke tijden van te genieten. De eenvoud van de begeleiding past zo mooi op de stem en de teksten. Gitaar vormt de instrumentale hoofdmoot. Af en toe een bas of een piano. De YBA combinatie is goed in staat de sfeer en het gevoel dat Cristina naar de luisteraar afgeeft te vertalen in kriebels in de buik. In warmte en omhelzing. In verlangen naar een zwoele zomeravond waar een dergelijke stem in een fado etablissement het eten zou doen vergeten en de wijn onaangeroerd zou blijven. Waar gedachten aan elders verdwijnen door het opzuigen van de woorden vanwege de intensiteit. Terwijl ik dit tik realiseer ik mij eens te meer waarom de YBA mij grijpt. De set is net zo min volmaakt als elk component in deze prijsklasse, wel is de set in staat mij mee te nemen in de muziek en techniek te doen vergeten. Ik besef waarom ik de laatste weken niet in de huiskamer te vinden was maar in mijn kleinere luisterruimte.

Het is niet alleen de cd-speler die extra aandacht heeft voor het middengebied. Ook de versterker geeft heeft die neiging, hetgeen een negatieve kant kan vormen voor het luisteren naar radio. Ongenadig is de versterker voor slechte radio uitzendingen en onvolkomenheden in het door een kabel provider aangeboden signaal. Zoals gewoonlijk is Radio 2 overdag vergeven van compressie en klinkt zelfs de nieuwslezer rauw. In de avonduren als live concerten worden uitgezonden, of op de zondag als de muziekkeuze ruimer is, dan kan ik wel genieten van het gratis aangeboden amusement. Jammer dat de aangekondigde YBA YR-201 tuner voor de recensie niet beschikbaar was. Hij kan een welkome aanvulling vormen op de set. Dus speelde mijn uitermate betaalbare Carat de hoogste noot.

Een volgende bron vormde mijn platenspeler. Holly Cole als levendig tableau dat bestaat uit zwart vinyl waar een diamant doorheen ploegt. Haar geheel eigen manier van vertolken van evergreens varieert voor mij van irritant tot hartverwarmend. Is nooit “gewoontjes”, heeft altijd een onverwachte wending en werkt verslavend. De lp met de simpele titel “Holly Cole” is in die zin anders dan veel van haar cd’s dat haar vaste begeleiders lang niet op elk nummer acte de presence geven. Ze is mogelijk daardoor vrijer in mijn oren. Tracks als “Be carefull, it’s my heart” en “Life is just a bowl of cherries” bleven mede dankzij de YBA versterker de hele dag in mijn hoofd hangen. Op de gekste momenten zong ik (met mijn totaal niet voor zang geschikte stemgeluid) de regels van de tekst. Een experiment met de snaar van de draaitafel (katoen versus rubber versus siliconen) liet met Holly als aangeefster via de YBA YA-201 perfect horen welk materiaal de voorkeur verdient. Nuances werden uitstekend doorgegeven aan de luidsprekers. Om te voorkomen dat u zich nu gaat afvragen welke snaar het lekkerste is in mijn set en vergeet dat het hier over YBA gaat geef ik bij voorbaat het antwoord: de Silent snaar van Clearaudio is mijn nieuwe “elastiekje”. Cole wisselde voor Stacey Kent, voor klassieke muziek, voor jazz. De YBA bleef met een eigen wil een volgzame versterker die nimmer adem te kort kwam of in de minste mate verveelde. Met als gevolg dat ik aan het eind van de recensie periode mij ertoe moet zetten zowel de versterker als de cd-speler los te trekken en in te pakken. Ik heb niet een enorme opwinding gevoeld van een bepaald element in de keten omdat het overal bovenuit stijgt, wat denk ik het meeste veroorzaakt is door de performance van de cd-speler. Ik heb wel opnieuw gemerkt dat muziek weergeven meer een kwestie is van gevoel, van wegzinken in de expressie van muzikant en zanger(es) dan van technische hoogstandjes en pieken. Ik zal niet roepen dat YBA het beste is in deze prijsklasse. Ik durf wel mijn nek uit te steken en te verkondigen dat de YBA set meeslepend is, de ruimte geeft aan muziek en zang en vooral op de één of andere manier verslavend is. Meeslepender dan vele concurrenten die in eerste instantie opvallend presteren maar later het veld ruimen terwijl ik er zelden nog aan terugdenk.






EDITORS' CHOICE