Wat nog specifiek opvalt bij deze DAC is de zeer subtiele en fraaie definitie in het midlaag. Bij veel luidsprekers is dat gebied problematisch. Er zijn vaak bewust gekozen pieken in het frequentiegebied rond 70-110 Hz. Voor de doorsnee consument geeft dat zo’n mooie ‘pop-pop-dreun’. Maar die onnatuurlijke en in hoge mate irritante verdikking van het geluid staat de definitie, klank en natuurlijkheid van instrumenten enorm in de weg. Het gebruikte luidsprekersysteem achter de Nagra DAC heeft daarvan geen last en laat op de RTA een rechte lijn zien van 15 Hz tot 30 kHz. Dan valt het pas op hoe fraai, subtiel en doortekent de Nagra in dat octaaf opereert. Uiteraard excelleert de HD DAC ook op het gebied van ruimte en dynamiek. Hoe vreemd het ook klinkt, Nagra-apparatuur heeft ook een soort licht herkenbare eigen signatuur. Dat is waargenomen aan vrijwel alle Nagra-apparatuur die hier rondzwerft of rondgezworven heeft. Het is altijd erg lastig om zoiets te omschrijven en nog moeilijker om te kunnen beoordelen of zoiets positief of negatief is. De meest voor de hand liggende verklaring is dat je met Nagra gewoon luistert naar iets dat zo transparant (niet aanwezig) mogelijk is. Veel high-end apparatuur laat toch lichte afwijkingen horen van de realiteit. Bij de toepassing van echt transparante elektronica is die transparantie ook herkenbaar als een soort ‘signatuur’.



Vervolgens wordt het tijd om te luisteren naar bestanden die via de USB-ingang binnenkomen. Apple hardware herkent de HD DAC automatisch als USB-device. Voor machines met een Windows operating environment levert Nagra de noodzakelijke driver voor het Anamera transceiver board en een update voor de ASIO-driver. De laatste is nodig voor Windows, waar latency issues spelen. Met die driver is het mogelijk te synchroniseren met een externe clock. Op de computer is een hi-rez stereo downmix aanwezig van afgelopen zomer opgenomen materiaal tijdens de North Sea Jazz activiteiten in Rotterdam. Een voortreffelijke test om te kunnen bepalen wat de HD DAC met dit materiaal doet, omdat zowel de live-situatie, als de microfoonfeed nog helder in het geheugen staan. Ook hier is snel duidelijk dat de Nagra HD DAC heel nauwkeurig en authentiek de microfoonfeed vertaalt naar de luisteraar. Herkenbare klank, dynamics, ruimte en detaillering. Het klinkt natuurlijk en transparant.



In hoeverre steekt de Nagra uit boven andere converters? Bij het vergelijken van converters gaat het uiteindelijk om ‘shades of grey’ en niet over wereldschokkende en monumentale verschillen. In de topklasse praat je dan echt over merken als Trinity, PS Audio DirectStream, Spectral, EMM Labs, Meitner, enkele ‘klassieke’ tube-converters van extreme kwaliteit en de professionele apparaten die in de record industry worden gebruikt (onder andere Van Medevoort, Weiss, Antelope, Apogee, Lynx, DCS en Cranesong). Allemaal converters waar uitgebreide ervaring mee is in de luisterruimte. Waarom gaat u per definitie een Nagra kopen? Valt u op de vormgeving of op de reputatie van het merk? Bereikt u, met zo’n Nagra in het rack, weer het aanzien van de bont gekleurde ‘über hund’ onder de status gestuurde audio-buddies? Verliest uw ratio wederom van te sterke emotionele impulsen? Helemaal fout.
De professional kiest audio- en videoapparatuur slechts op basis van performance. Het enige waar je Nagra van kunt betichten is het zorgvuldig uitbaten van hun retro-vormgeving. Het aardige is dat zoiets inspirerend werkt in een wereld van platte zwarte dozen waar hifi doorgaans in verpakt wordt. Voor de rest is Nagra puur functioneel. Form follows function. De afmetingen van vrijwel elk Nagra apparaat worden zodanig gekozen dat de elektronica daar precies in past. Daarom hebben de HD DAC en de MPS totaal verschillende afmetingen. Hier dus geen eenvormige kastjes en daarom een risicofactor voor overgeorganiseerde typen, die mentaal in verval raken als niet al die gelijk gedimensioneerde hifi-kastjes met laser-gecalibreerde nauwkeurigheid in het rack staan. Maar, om terug te komen op de vraag uit het begin van deze alinea; met betrekking tot transparantie, doorzicht en het neerzetten van een zo natuurlijk mogelijk geluidsbeeld, speelt de HD DAC in de top.

Conclusie
De Nagra HD DAC en aanbevolen MPS-voeding vormt een kostbaar duo. De unique selling points zijn bovenal transparantie, doorzicht en de presentatie van een zo natuurlijk mogelijk geluidsbeeld. Het grote voordeel van de door Nagra gebruikte technologie is dat de DAC meer in de buurt komt van een ‘analoog’ geluidsbeeld. Dat is dan ook duidelijk waarneembaar. Voor de rest decodeert de HD DAC alle formaten die nu en in de nabije toekomst voor de consument beschikbaar zijn of komen. Waarmee de Nagra HD DAC nu een van de referenties is van RJ.

Prijzen
Nagra HD-DAC zonder netvoeding € 18.950,-
Nagra HD DAC met MPS meervoudige netvoeding € 23.950,-
In Nederland is de Nagra HD DAC exclusief te verkrijgen bij Rhapsody in Hilversum en in België exclusief bij New Music te Brussel.