De volgende toevoeging is een soort paardensprong; één stap opzij en twee naar voren. De Naim DAC kan namelijk ook voorzien worden van een externe (15-Volt) voeding. Hiervoor kun je kiezen tussen een XPS van 4200 euro, en de 555 PS van 7500 euro. Deze laatste is ontworpen voor de top cd-speler van Naim, de machtige CD555, en omdat de XPS elders wordt gebruikt in een demo moeten we het - ach wat jammer - doen met de 555 PS.
De verbetering is schokkend. We noteren enthousiaste kreten als ‘natuurlijker’, ‘alles staat los in de ruimte’ en ‘vergrootglas’. De emotionele lading van de stem van Holly Cole wordt veel groter, de strijkers die het Requiem van Gilles begeleiden hebben meer toon, en er is meer rust. De totale sound wordt vol en analoog.
Stap 6, NAC282 + 155xs
De eerste stap terug, maar dat komt door het verdwijnen van de extra voedingen uit de keten. De NAC 282 voorversterker heeft geen interne voeding maar betrekt zijn stroom in dit geval uit de 155 XS eindversterker. Deze combinatie van top-voorversterker en ‘instapmodel’ eindversterker is eigenlijk niet erg realistisch, maar toch komen we er een heel eind mee. Waar we verliezen in dynamiek en autoriteit (laten we dat ‘punch’ noemen) winnen we op punten wat betreft verfijning, ruimtelijkheid en emotionele overdracht. De verschillende rol die voor- en eindtrap in de weergave spelen begint langzaam duidelijk te worden.
NAC 282 + 155 XS + HiCap (stereo)
Als de 155 XS als voeding wordt losgekoppeld en de HiCap daarvoor in de plaats komt te staan is de ‘punch’ opeens weer helemaal terug. En hoe! “With a vengeance”, schrijft Marc in zijn aantekeningen. De toegenomen ruimtelijkheid en ritmische samenhang zijn van een vergelijkbare orde van grootte. Wonderlijk hoe je met precies dezelfde eindversterker toch opeens zoveel meer impact krijgt.
De trommels in het Requiem van Gilles staan veel dieper in de ruimte en klinken grootser en natuurlijker. Er is ook nog een mogelijkheid om twee HiCaps aan te sluiten (een per kanaal) maar die mogelijkheid is niet beluisterd. Ed bezweert ons echter dat de stap die je daarmee zet minstens net zo groot is als die van de 155 XS naar 1 HiCap.
NAC 282 + NAP 250 + HiCap
De NAP 250 eindversterker levert niet eens zoveel meer vermogen dan de 155 XS (80 ipv 60 Watt, wat sowieso geen cijfers zijn om op een feestje flink mee op te scheppen). Het klankmatige verschil is echter groot. De 250 is op een zeer prettige manier een stuk brutaler, de snelheid in de muziek wordt groter, het geheel klinkt dynamischer en krachtiger zonder opdringerig te worden. Het luistert gewoon een stuk intenser. Ook de PRaT is beter met de 250 aan de luidsprekers.
Max noteerde dat de impact van de muziek fors is toegenomen en dat het geheel meer ‘ballen’ heeft (excusez le mot), terwijl Marc de term ‘bruut’ in zijn aantekeningen had staan. De live-beleving bij het luisteren naar gitaarvirtuoos Tommy Emmanuel (het fantastische album Live One) is dieper, voelbaarder. Ook deze stap heeft de muziek weer dichterbij gebracht.
NAC 282 + NAP 250 + SuperCap (stereo)
We naderen het einde van de test, nog twee stappen te gaan. We vroegen ons eerder al af waar dit zou gaan eindigen, om ons daarna steeds opnieuw te verbazen. Als de HiCap wordt vervangen door de SuperCap is het verschil misschien iets subtieler, maar toch zodanig dat het goed te horen is. De ‘druk’ in de muziek wordt groter en er komt tegelijkertijd meer rust in het geluid. In audiofiele termen zou je kunnen zeggen dat er ‘meer zwart’ tussen de instrumenten en stemmen zit. Ook de termen ‘vloeiender’ en ‘vanzelfsprekender’ komen in ons beider aantekeningen terug.
NAC 282 + NAP 250 + SuperCap (dubbel mono)
In deze combinatie is dit het non-plus-ultra. De voorversterker heeft nu per kanaal een eigen gestabiliseerde en gereguleerde voeding van topkwaliteit, en dat hoor je: het hoog lijkt in eerste instantie wat afgerond te klinken, maar de ruimtelijke weergave is juist groter. We concluderen dan ook snel dat het niet zo is dat het hoog wordt afgetopt, maar dat de rust in de weergave nog groter is geworden. De emotionele impact van de muziek is - hoe voorspelbaar - weer wat toegenomen, en het laag gaat dieper en is strakker. Het middengebied is nu zo tastbaar dat Marc noteerde: “Het is alsof je in de snaar kruipt”. De weergave van de akoestiek is in één woord Groots (ja, met een Grote G!). De kerk waarin het Requiem van Gilles is opgenomen openbaart zich nu in zijn volle omvang aan ons, en als we de ogen sluiten is het alsof de muren van de (toch al forse) luisterruimte van Latham geheel vervagen.
Toch is de weergave volgens Max niet per se van het cognac-sigaar-pantoffels type, maar soms echt meer van het bier-met-borrelnootjes. De manier waarop deze set je in de muziek trekt wanneer je live-opnames draait (of moderne muziek in het algemeen) is namelijk nogal onweerstaanbaar, alsof je een deur opent en opeens tussen een hossende menigte staat en je geen andere keus hebt dan je er aan over te geven.
