M&T: Maar geen haat tegenover andere mensen of religie?
Ben Harper: Helemaal niet. Ik voel absoluut in geen enkele wijze haat tegen welke cultuur, ras of geloof dan ook.
Weet je wat het is man? Je hebt bewustzijn en onbewustzijn. We zijn allemaal een product van waar we in geloven. Wat we geloven, wat we geloven dat we zijn, wat we denken dat we kunnen zijn en waar we in geloven, geeft de richting aan in welke kant ons leven opgaat. Dus als je een pessimist bent en in pessimisme gelooft, zal dat waarschijnlijk de rode draad zijn hoe je in hoe je leven verloopt. Of het nu ouderschap is of je temperament of je baan, je relatie met een man of met een vrouw of met je kinderen of met de wereld. En zelfs als het een onderbewust pessimisme is, dan is het zelfs nog gevaarlijker en zak je er nog verder in weg.
De wereld is, zoals je hem zelf maakt. Je lot is dat lot wat je zelf uitkiest. Optimisme leidt je naar optimistische gedachten en denkbeelden. Uiteindelijk is dit de basis van waaruit je, je kinderen opvoedt, samenleeft met je partner of muziek maakt. De sleutel tot dit alles is juist realisme. Natuurlijk, er is oorlog, haat en het is niet alleen Amerika tegen Irak. Kijk naar Europa, Afrika, Tsjetsjenië, Irak. Oorlog is oorlog. Het gaat niet om een grootte van een oorlog. Voor mensen die in een oorlog situatie zitten is dit misschien hun grootste oorlog ooit. Oorlog is oorlog en dood is dood. Voor degene die in een oorlog situatie verkeerd is het gigantisch. Dus voor zover het mij betreft, zijn het je idealen die je lot bepalen en dat is een super belangrijk punt voor mij. Als je het pessimisme laat winnen. Ja, er is oorlog, haat en onderdrukking. Maar als je daar aan toe geeft dan winnen ze…winnen ze…en dat mag niet winnen! Niet in onze generatie. Ik wil niet terug kijken, maar vooruit. Niemand kan de rest van de wereld beïnvloeden en niemand kan de tijd controleren. Maar je kunt wel jouw eigen tijd controleren. Je hebt je eigen tijd ter beschikking, sta daar goed bij stil. Dit is onze tijd, mijn tijd. De enige manier om een uiterst klein verschil te kunnen maken is door mijn leven volgens mijn eigen filosofie en idealen te leven met als basis positief zijn. Ik sta hier zelf nu nog sterker achter dan in de tijd van ‘Welcome To The Cruel World’.
De meeste mensen worden ouder en naar tien jaar zeggen ze: ok, ik dacht dat ik dingen kon veranderen, maar als ik nu terug kijk. Ik voel me juist sterker in mijn overtuigingen dan ooit tevoren.  En weet je wat het is? Iedereen wil een Che Guevara t-shirt dragen, maar weten niet wat er werkelijk met Che gebeurd is. Fidel Castro liet hem in de steek en het was Che tegenover de revolutie. Hij moest voor de mensen vluchten die hij daarvoor gered had. Dit gaat allemaal erg ver en is erg gecompliceerd. Soms ben ik erg verward en denk ik: ‘hoe kan ik optimistisch zijn in een pessimistische tijd?’ Juist in deze tijd is het noodzakelijk om een positieve kijk te hebben. Het moet. Het is zelfs nog belangrijker.

M&T: Kun je uitleggen wat je bedoeld met een pessimistische tijd?
Ben Harper: Yeah.. ik bedoel eigenlijk een cynische tijd... een cynische.

M&T: Veel hipies van 40 jaar geleden zijn inmiddels hun idealen verloren en zijn zakenmensen geworden.
Ben Harper: Ja, dit is een instituut geworden, een gefinancierd bedrijf. Weet je, mensen ruilen in wat ze nodig hebben voor wat ze willen hebben. Maar dat is ok, want voor mij gaat het om mijn tijd en mijn stem. Voordeel nemen uit de zegen van tijd.

M&T: Het moet heerlijk zijn om op de manier te spelen zoals jullie dat doen, met veel improvisatie.
Ben Harper: Veel mensen zeggen: ’jullie spelen veel op jazz festivals, maar maken geen jazz’. Dat klopt, maar waar het om gaat is het feit dat we improviseren. Dat is de basis van jazz. Wij hebben nog nooit een nummer twee keer hetzelfde gespeeld. Als ik dat doe, dan zing ik het niet meer. Dat is ook de reden dat ik optreden nog steeds heerlijk vind. Zal ik altijd live spelen? Ja. Zal ik altijd zoveel live spelen? Ik weet het niet. Wat ik wel weet, is dat zolang het zo voelt als nu, ik het wil blijven doen.

M&T: Welke sfeer heb je met laatste album ‘Diamonds On The Inside’ proberen te scheppen?
Ben Harper: Uiteindelijk heeft dit studio album eindelijk het niveau van een live optreden bereikt. Het grootste deel van dit album klinkt live en rauw. Perfect is pefect, maar perfectie kan fout zijn, want imperfectie kan ook perfectie zijn. Een deel van mijn zang klinkt ruig en rauw...wanhopig en een beetje... ooohh... maar op een goede manier. Met de huidige technologie van tegenwoordig kan alles zuiver en gestemd klinken. Dit hebben we met het nieuwe album niet gedaan. Het is een gehele nieuwe manier van opnemen en het heeft voor mij de basis gelegd voor de eerst volgende vijf albums.

M&T: Hoe is het mogelijk de live atmosfeer te creëren zonder het publiek?
Ben Harper: We hebben de opname studio behangen met foto’s van onze familie en vrienden,  hebben honderden kaarsen gebrand en gewoon een feestje gebouwd. Het moeilijkste deel van het maken van het nieuwe album was, dat we er mee moesten stoppen. Niemand wou naar huis.

M&T: Het waren lange dagen dus?
Ben Harper: 5 dagen per week van ’s middags tot soms vroeg in de ochtend om vervolgens thuis goed uit te rusten en tijd met de familie door te brengen om vervolgens weer opnieuw de studio in te gaan... enne... man... yeah... wat was de vraag ook al weer?
(...)
Oh ja, uit te studio zien te komen. Ik zei, laten we een album maken met tien nummers. Ik doe er altijd veertien, dertien en wil er nu tien doen. Tien nummers op een album is vrij standaard en tegen de tijd dat je vier albums hebt uitgebracht met 14 nummers, betekend dat dus dat een volledig album aan extra nummers.
Vervolgens dacht ik, misschien maak ik de albums wel te lang. Af en toe hoor je ook mensen zeggen: ‘Het album moet niet te lang zijn.’ Maar ik vind dat een album ook niet te kort moet zijn. Dus, na het tiende nummer waren we klaar en ik dacht ‘he man..we zijn klaar met de plaat’ en de jongens (Innocent Criminals) zeiden ‘kom op Ben, laten we nog een nummer doen.’
Bij dit album hebben we geen pre-productie gedaan. Normaal zijn we al een maand bezig de nummers te leren. Echter, dit heeft twee nadelen: a. tegen de tijd dat we de nummers gaan opnemen veranderen ze toch weer, b. pre-productie is erg vermoeiend en als derde, het haalt de spontaniteit uit de nummers. Daar  had ik nog niet eerder bij stil gestaan. Nadat iedereen het geluid had ingesteld en de instrumenten gestemd heb ik gezegd: ‘Hier hebben jullie de muziek. Jullie zijn ‘bad m#therf%cking’ muzikanten. Jullie weten hoe het werkt. Let’s go!’ Zij hadden zoiets van, ‘we hebben niks voorbereid’. Ze waren zelfs wat nerveus... hahaha. Na het elfde nummer zeiden ze: ‘Ben, laten we nog een nummer doen.’ Waarop ik antwoordde: ‘Jongens, dit is al het elfde nummer, kom op zeg! Ok, maar als we dit nummer doen, moeten we ook dat nummer doen om de balans er in te houden. Ok, laten we nog twee nummers extra doen. Twee extra!? Yeahh!!’ Nadat we deze twee extra nummers hadden opgenomen zaten we op dertien nummers en ik wilde geen album met dertien nummers, dus moesten we er nog een doen.
Na het veertiende nummer keek ik naar de totale tijd van de nummers en we zaten op zo’n uur. Een uur voor veertien nummers, dit is cool.
Je moet de Innocent Criminals spreken, praat met hen, zij kunnen het bevestigen.

M&T: OK, Wie speelden er eigenlijk mee op het laatste album? Juan, Dean...?
Ben Harper: Nee, Dean die gaat nu zijn eigen gang en David ook. De originele Innocent Criminal zijn terug. Juan, Oliver, Leon, ikzelf, we hebben ook een toetsenist, erg subtiel en smaakvol.

M&T: Hoe heet hij?
Ben Harper: Hij heet Jason Jates, hij heeft gespeeld met Macy Gray. Een vriend van mij ‘Nikki’ speelt de ritme gitaar. We zijn nu met z’n zessen. Maar toch, de oude nummers, zoals ‘God Fearing Man’, ‘Ground On Down’ en ‘Faded’ spelen we live alleen met de originele bezetting. Op dit nieuwe album heb ik op veel verschillende gitaren gespeeld.

M&T: Je hebt in het verleden eigen gitaren gemaakt, maar er nooit een gebruikt bij het spelen van je eigen muziek. Waarom niet?
Ben Harper: Ik weet het niet, misschien zou ik het moeten doen. Ik heb er een die lekker speelt, maar deze is nogal breekbaar. Ik wist bij het bouwen ervan nog niet wat bijvoorbeeld verschillende omgevingstemperaturen en vochtigheden voor invloed hadden op het hout.

M&T: Ben je van plan om tijdens het komende tournee ook Nederland te bezoeken?
Ben Harper: Deze keer komen we ook naar Nederland, zeker weten.

M&T: Weet je al voor hoeveel optredens?
Ben Harper: Op z’n minst spelen we een keer in Paradiso, hoop ik. We hebben nogal veel tijd doorgebracht in de States dus misschien hebben we hier wat belangstelling verloren, ik weet het niet. Al moet ik in de hotel lobby optreden, dat maakt me echt niet uit.

M&T: Maar waarom niet beroemd worden? Zolang je de muziek op deze manier blijft spelen.
Ben Harper: Yeah, één voet in beroemdheid, één voet in de Roots en beide ogen gericht op goede muziek. Daar draait het allemaal om. Daarom is Bob Marley zo belangrijk. Hij deed het allebei. Hij was Roots en hij was commercieel en hij hij had zijn Roots zo sterk gevestigd dat het niet uitmaakte. Hij had zijn fundament en kon vliegen.

M&T: Heeft JP Plunier (Producer vorige albums) meegewerkt op het nieuwe album?
Ben Harper: Nee, deze keer niet, maar hoe doet wel een heleboel dingen voor me, management... alles. JP zit er boven op. Ik ken JP al 25 jaar en dus al bijna mijn hele leven. De belangrijkste reden was dat, producers hebben een hele sterke mening en ik had dit album al zo duidelijk in gedachten en wilde niet dat de mening van een ander van invloed zou zijn. Deze keer wilde ik het helemaal zelf doen. Aangezien ik toch niet open zou staan voor de mening van een ander heb ik zelf de volledige productie gedaan. Hij is een hele goede Producer en ik wilde hem absoluut niet kwetsen en ben daarom heel duidelijk geweest.

Als afsluiting hebben we nog een cadeautje voor Ben. We hebben de CD van Spinvis gekocht vanwege het leuke verhaal dat er achter zit. Hij is gemeend blij en spreekt zijn waardering uit over de foto’s in het cd-hoesje, met name de koelkast met de eieren en mayonaise. Helaas, de stroopwafels ontbreken.

HiFi.nl ACTIE

Wilt u ook de nieuwste CD van Ben Harper ontvangen, Diamonds are on the inside, stuur dan voor 28 februari 2003 een mailtje naar: benharper@hifi.nl en geef in maximaal 50 woorden aan waarom net jij een exclusieve promo CD wilt ontvangen...

(Ted Joos - Ben Harper)

(Mario Verschuren - Ben Harper)