Realistische plaatsingen

Het is ook zinvol om even diep in te zoomen op wat de Dynamis in real life doet. Dat is best verbazingwekkend. Wat een enorme indruk maakte is het spelletje dat de Dynamis speelt binnen het 3D-domein. Ten eerste is de plaatsing van stemmen en instrumenten fenomenaal. Op een bepaalde track stonden de drums simpelweg 1.5 meter vóór de linker-luidspreker en de vleugel ver achter de rechterluidspreker. Die instrumenten staan dan echt ‘op de grond’ en zweven niet ergens op een meter hoogte. Wat wél op 1.4 meter hoogte staat is een blaasinstrument, terwijl voices zich nog hoger binnen de stage begeven. De Dynamis maakt dus heel realistische plaatsingen in het verticale vlak(hoogteverschillen), maar kan ook in het horizontale vlak plaatsen.

Niet, zoals bij veel systemen, dat alles netjes in een boog achter de weergevers staat, maar met heel duidelijke verschillen in de diepte (en de breedte). Als zo’n drumset dan ongeveer op schoot staat, dan heeft het instrument zelf ook nog een vorm van ‘diepte’. Het is dus geen plat cardboard-image. Uiteraard moet die ruimtelijke informatie aanwezig zijn in de opname. Niet elke cd of plaat zal zulke spectaculaire 3D-trucs laten horen. Maar als het er is, dan kan de Dynamis dat subliem vertalen naar een ruimtelijke gebeurtenis. Sommige cd’s (en platen) projecteren zelfs geluid links en rechts naast de luisterpositie. Dan gaat het over gewoon stereo en niet over Qsound. Het 3D-gebeuren wordt nog realistischer door de werkelijk vlijmscherpe afbeelding (imaging) van stemmen en instrumenten. Kleine instrumenten, zoals belletjes, castagnetten en houtblokken staan messcherp binnen de stage en knallen daar met een enorme energie en detaillering uit.

De klank van al die stemmen en instrumenten wordt niet bepaald door deze luidspreker. Klank is geregistreerd binnen de opname en resulteert daar vanuit het instrument of de stem, de microfoon, de akoestiek van de opnameruimte, de gebruikte elektronica en het opname-format. In de luisterruimte heeft de consument de verantwoordelijkheid om een versterker te kiezen die recht doet aan die klank op de cd of plaat. De Dynamis laat vervolgens het eindresultaat horen. Dat klinkt vrijwel altijd goed, maar is soms ook genadeloos. De klank van individuele instrumenten of stemmen op de cd of plaat is niet altijd optimaal, net zomin als de akoestiek van de opnameruimte. Dat is vaak heel spannend in de combinatie tussen vocalisten en microfoons. Niet elke studio gebruikt een Neumann U47. De Dynamis laat heel precies horen hoe het allemaal klinkt. Soms is dat confronterend, maar de realiteit van klank en ruimte is ook confronterend. Strijkers klinken niet altijd zoals op de platen van James Last. Strijkers kunnen ‘harsh’ en fel uit de hoek komen. Een goede luidspreker laat dat horen. Wie dat niet snapt of wenst, propt maar een handdoek in de tweeter.

De belangrijke eis van Alessandro, dat het systeem de grootte van een presentatie neer moet kunnen zetten, wordt ook gerealiseerd. Niet alleen Pink Floyd, maar ook andere werken met vergelijkbare dimensies worden gepresenteerd als een ‘wall of sound’. Dat is ook eigenlijk de belangrijkste toegevoegde waarde van grotere luidsprekersystemen. Het gevoel dat je voor een enorm podium staat tijdens een popconcert of klassiek event. Het knappe van de Dynamis is dat dit systeem daarin kan schalen. Een singer-songwriter met gitaar op een podium wordt niet opgeblazen tot onrealistische dimensies, maar houdt de juiste afmetingen. Ook dwarsfluiten en conga’s vormen geen vlekken van een vierkante meter, tenzij dat in de mix als zodanig is gemanipuleerd. Maar, een jazzband staat in de juiste afmetingen 3D op een geweldig podium.

Enorm risico

Er is nog veel te zeggen over de Dynamis. De bottomline is dat Diapason met de Dynamis een extreem goed product op de markt zet. Dat moet ook wel. Diapason is geen mega-fabrikant en kan en/of wil ook geen grootschalige en agressieve marketingcampagnes voeren. Zij moeten het hebben van de intrinsieke waarde van de producten. Die zijn bekend bij een groep trouwe fans met oren aan hun kop. Daar staan superluidsprekers zoals de Adamantes en de Astera in huis. Met de veel grotere Dynamis heeft Diapason een enorm risico genomen. Zo’n product moet helemaal perfect zijn, anders is in de hedendaagse markt je reputatie weg en kun je het verder vergeten. De stap van de kleine tweeweg-monitoren naar een full fling drieweg is ook een enorme technische uitdaging.

Maar Alessandro Schiavi kan weer rustig slapen. Mission accomplished. Voor de consument blijft natuurlijk het prijskaartje, de vormgeving en de verschillende kleurstellingen. Het overbruggen van de vraagprijs heeft te maken met motivatie en de optie van private crowdfunding. Hoe zo’n luidspreker oogt is eigenlijk volstrekt onbelangrijk. Het gaat toch om het luisteren naar muziek? Maar nijvere marketeers hebben een maakbare wereld bedacht met een focus op uiterlijk vertoon, het voldoen aan door woonbladen gedicteerde interieurconcepten en het passen in referentiekaders die bepaald worden door de sociale peergroup. Oftewel: ‘keeping up with the Jones’. Het zou geweldig zijn als de Dynamis binnen al die genoemde plaatjes past.

De Dynamis werd onder andere beluisterd met de Synthesis A100 Titan buizenversterker. Die klinkt erg neutraal, dynamisch en ruimtelijk. Er werd ook geluisterd met de, helaas niet meer leverbare, Graaf GM200. Die klinkt nog veel dynamischer en heeft klankmatig iets meer ‘bloom’ dan de Synthesis. Platen werden gedraaid met een voortreffelijke speler van Tom Fletcher. In Duitsland noemen ze dat heel mooi een ‘schallplattenabspielmaschine’.