REVIEWEAT

EAT KT88 Diamond

In de wereld van de chique kleding en kostbare accessoires hebben ze er een zalvende uitdrukking voor: ‘Het kost wat, maar dan heb je ook wat!’ Als je het zo bekijkt, blazen de EAT KT88 buizen – of zoals men in Belgie zegt: lampen – letterlijk en figuurlijk een leuk deuntje mee. Ze krijgen niet voor niets de typeaanduiding ‘Diamond’ mee.

De filmkenners zullen bij het woord Diamond wellicht spontaan aan Marilyn Monroe’s ondeugend gekweelde lied ‘Diamonds are a girl’s best friend’ denken. Ik wel in elk geval. Ook al heb ik de film zelf geloof ik nooit gezien. ‘Gentlemen Prefer Blondes’ draaide uiteindelijk al voor mijn geboorte in de bioscoop. Toegegeven, we dwalen tamelijk af. Maar uiteindelijk vraagt het wel enige uitleg waarom een technisch onderwerp als de test van een matched set van vier versterkerbuizen onstuitbaar naar de kop ‘Diamonds are a boy’s best friend’ heeft geleid.


Na een kennismaking met de exclusieve EAT KT88 Diamond buizen zijn de logees na het veroorzaken van een gevoelige deuk in de bankrekening voor een langdurig verblijf in de Lua buizenversterker thuis uitgenodigd. Hoe bijzonder ze zijn, bleek al tijdens een eerste kennismaking met het huidige setje bij Technology Factory in Antwerpen, waar Francis Wijgaerds ‘de lampen’ ter controle in een PrimaLuna ProLogue plaatste en een langspeelplaat op de draaitafel legde. Binnen luttele minuten was duidelijk dat de standaard al behoorlijk plezierige versterker opeens naar een hogere divisie was gepromoveerd. Met als bijkomend voordeel dat de ‘lampen’ door de geraffineerde starttechniek en automatische afstelling in dit geval met zachte hand tot leven werden gewekt. Dat kon de levensduur wel eens ten goede komen.

Het klinkt als een wat rare combinatie om een set buizen van 960 euro in een versterker vast te klikken die compleet niet eens zo gek veel meer kost. Maar de korte kennismaking leverde niettemin dermate intrigerende resultaten op dat het een boeiende vraag is of zo’n gedurfde combinatie geen beter resultaat kan opleveren dan menig buizenversterker in een hoger prijssegment. Misschien een onderwerp voor een latere test?  Alleen bij een buizenversterker kan zo’n vraag voorbij komen, natuurlijk.


Lua

In de Lua 6060C thuis bleek de stap vooruit eveneens allesbehalve subtiel. Mede omdat de standaard buizen er al de nodige kilometers op hadden zitten. Maar dat merkten we pas toen importeur HiHat Audio bij een opfrisbeurt van de versterker een vers setje Lua 6550 buizen plaatste. Het zusje van de KT88.

Op zich al een interessante vergelijking natuurlijk. Bovendien is het een wijze les: het levende bewijs dat dit type versterker zo nu en dan dient te worden verwend. Ook de nieuwe fabrieksbuizen brachten het geluid namelijk naar een merkbaar hoger niveau.
Toch bleef tijdens die periode het knagende gevoel hangen dat de EAT’s terug moesten. Je zou bijna op zijn Cruyffiaans zeggen: ‘Pas wanneer iets weg is, weet je wat je mist.’

Een hard oordeel uitspreken over buizen? Glad ijs, want de ene combinatie is de andere niet. Misschien bestaan er betere buizen op de wereld. Kenners weten altijd wel voorbeelden te bedenken van exotische ‘nieuw uit oude voorraad’ exemplaren waaraan schier magische eigenschappen zouden kleven. Het hoort allemaal een beetje bij de zwarte magie van de audiowereld.

EAT KT88 Diamond

Wie de filosofie huldigt dat de reis het mooiste deel van de vakantie is, wens ik dus veel pret bij zijn avontuurlijke zoektocht. In dat verband is het aardig te weten dat de makers van deze EAT buizen beweren dat ze verwant zijn aan fameuze klassiekers. Persoonlijk heb ik die nog nooit gehoord en de kans dat dat gaat gebeuren, lijkt me gering. Om de vakantie vergelijking nog maar eens te gebruiken: ik ben meer van het type ‘zo kort mogelijke vliegverbinding en zo veel mogelijk sterren naast de voordeur van het hotel’. Geen new old stock (NOS) en klassiek gedoe voor mij dus. Nou ja, even afgezien van de keuze voor een buizenversterker dan.

EAT Tsjechie

De EAT’s zijn duidelijk een geval van: mag het iets meer zijn? Dat roept de vraag op waarom je voor het ene set KT88 buizen flink moet sparen, terwijl een ander set dat er op lijkt voor een kwart of minder van de prijs te koop is. En had deze buizenfabriek niet ooit iets te maken met de naam Tesla?
EAT eigenaresse Jozefina Krahulcova (zelf ook Tsjechische, dat zal duidelijk zijn): "Sterker nog: heel vroeger was ik bij Vaic betrokken. Later is er een samenwerking gekomen met Tesla bij Praag. Enkele jaren geleden heb ik het deel van de productie rondom de KT88 en 300B overgenomen, inclusief de vakmensen. Inmiddels zijn we naar een locatie enkele kilometers verderop verhuisd en staan er ook nieuwe hoogwaardige machines. Zoals een vacuümmachine uit Zwitserland. Dat verklaart waarom er ooit Tesla op onze buizen stond, maar nu ons eigen merk."

"Deze productie gaat in veel kleinere aantallen dan bij volumemerken. Naast de ontwikkeling en de ambachtelijke opbouw met uitgekiende materialen gaat er bijvoorbeeld erg veel tijd in ons vacuüm procédé zitten: zes tot acht uur. Dat is drie tot vier maal langer dan bij gebruikelijk. Als een buis gereed is, wordt hij twee maal ingebrand en gaat daarna een etmaal in een versterker voor een test en luistercontrole. Wanneer alles aan de normen voldoet, worden ze uitgebreid gemeten en door een specialist als setjes bij elkaar gezocht. Alle buizen krijgen een handgeschreven meetrapport mee. Kortom: een ambachtelijk product dat je niet bepaald van de lopende band plukt."

Voor we de kans krijgen om het te vragen, meldt Krahulcova: "Onze buizen en die van JJ mag je niet in een adem noemen. Een andere klasse. In de communistische tijd was er in elk stad in ons land wel een of andere Tesla fabriek. De een maakte broodroosters, de ander buizen en dat betekent dat het geen probleem is om die naam ergens op te zetten. Voor ons dat trouwens een extra reden om dat niet meer te doen. Zo voorkomen we al die misverstanden."


EDITORS' CHOICE