Er is veel ellende in de wereld. En als je met kwaad geconfronteerd wordt, blijkt het vaak besmettelijk. Wel in deze film in ieder geval, die een gitzwart beeld laat zien van het hedendaagse Finland, waar drank doodsoorzaak nummer 1 is. Het verhaal is een rijtje van omvallende dominostenen, waarin kleine dingen grote gevolgen hebben. Chaostheorie in de sneeuw.
Het begint met een literatuurleraar. Na zijn les over Tolstoi, op wiens verhaal De valse coupon deze film gebaseerd is, krijgt hij zijn ontslag aangezegd. Kwestie van bezuiniging. De zo te zien toch al sombere man vervalt in een acute depressie, ruilt zijn televisie en de (uiterst bescheiden) geluidsinstallatie van zijn zoon tegen drank. Dat geeft ruzie met de zoon, die het huis uitgezet wordt. Bij vrienden draait deze wat door met veel drugs en drank, waarop hij heel melig een briefje van 500 euro print. Het lukt hem zowaar er een nieuw apparaat mee te kopen om CD`s af te spelen, maar het kwaad komt hiermee pas goed op gang. Via een paar verwarde en ook zeer dranklustige vertegenwoordigers komt het verhaal onherroepelijk op het punt dat er doden vallen. Zoals ik een voetbalverslaggever wel eens heb horen betogen dat je geluk kunt afdwingen, maken de personages in Frozen Land de kans op tegenslag vaak wel erg groot. Met een bezopen kop doen mensen vaak rare dingen, en dat loopt lang niet altijd goed af.
Het ligt voor de hand Frozen Land te plaatsen in de trend van de caleidoscopische mozaïekfilm, die begon met Short Cuts, Magnolia en Amores Perros, recentelijk gevolgd door bij voorbeeld Crash en Babel. Een netwerk van kruisende verhaallijnen, elk met eigen personages, leidt gemakkelijk tot een nadruk op moralistische boodschappen als dat de wereld wel erg chaotisch in elkaar zit. Frozen Land ontkomt hier niet geheel aan. Vooral in de momenten waarop personages als spreker optreden, voor een klas of bij een begrafenis, is Aku Louhimies wel erg nadrukkelijk aan het uitleggen. Het behandelen van de chaostheorie en de wanhopige woorden die aan het eind uitgesproken worden, dat de doden niet voor niets vallen omdat het leven anders zinloos is, zijn nogal van dik hout zaagt men planken.
Dit is duidelijk een totaal andere film dan de klassieker L`argent van Robert Bresson, die gebaseerd is op hetzelfde verhaal van Tolstoi. Tegenover de Spartaanse, onderkoeld precieze aanpak van Bresson, die met name de onontkoombaarheid van het kwaad centraal stelde, plaatst Louhimies een realistische en gevarieerde potpourri, niet gespeend van enig effectbejag. Geen bijzonder subtiele film dus, bepaald niet vrolijk ook, maar wel een die boeit en weet te raken. Dat is voor een belangrijk deel te danken aan de uitstekende acteerprestaties en een aantal onvergetelijke scènes met diepvrieshumor.
Aanvullende informatie:
Finland, 2005
Speelduur: 127 minuten
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: Dolby 2.0
Uitgave: de Filmfreak www.filmfreaks.nl
