Deze multitest is in twee delen gepubliceerd. het tweede deel kunt u hier lezen.
Tijdens een redactievergadering is het plan geboren om een vergelijkende test met een luisterpanel te organiseren voor interconnects. Geboren naar aanleiding van vragen van u, geachte lezers, en ter bevrediging van onze eigen nieuwsgierigheid.
Want individueel hebben we onze voorkeuren voor kabels, maar vallen die ook onder een gezamenlijke noemer te brengen? Is er wel zoiets als “de beste kabel voor het geld”? Of, bestaan er slechte kabels die voor niet onaardige bedragen over de toonbank gaan? Is het een kwestie van smaak, of horen we allemaal bepaalde kwaliteiten? De HiFi.nl kabeltest geeft niet overal antwoord op, maar we zullen aan de hand van 16 verschillende interconnects proberen meer duidelijkheid te brengen in kabelland. Het geheel is verwoord in een tweetal verslagen, waarvan dit het eerste deel is. Er werd geluisterd naar tien interconnects van 59 tot 120 euro.
Logistiek
Het binnenkrijgen van kabels is het eenvoudigste deel van de missie. E-mails en telefoontjes leverden kabels op van AudioQuest, Cambridge Audio, Chord Company, Crystal Cable, Inakustik, Oehlbach, Siltech, Supra, Van den Hul en XLO. Verzoeken om kabels van Ixos en Monster werden niet gehonoreerd door de betreffende importeurs. Bewust is gekozen voor kabels die breed in Nederland verkrijgbaar zijn en binnen een bepaalde prijsklasse vallen. In dit deel komen kabels aan bod die tussen de 59 en 120 euro kosten. Varierend in lengte van 75 cm tot 1,50 meter. Opvallend is dat slechts één leverancier ons vraagt: “Waarmee gaan jullie de kabels beluisteren?”. Het is Van den Hul die aangeeft dat zij voor installaties met buizen andere kabels inzetten dan voor installaties met transistor apparatuur. Binnen die kaders kan Van den Hul trouwens ook nog varieren. Alle andere leveranciers sturen hun kabels zonder verdere vragen gewoon naar mijn adres.
Om de kabels te beluisteren, maken we een afspraak om er gezamenlijk een zaterdag aan te besteden. Mijn huis is de plaats van handeling en ik heb de eer een installatie op te stellen. Die bestaat uit de volgende onderdelen: een PrimaLuna ProLogue Two buizenversterker, gevuld met JJ Electronics buizen. Eerste bron is een PrimaLuna ProLogue Eight cd-speler. Daarboven komt een Vyger Baltic M platenspeler te staan, met in de SME arm een Goldring Eroica element. Aangesloten op een EAR 834P phono-versterker. De interlinks worden zowel voor de platenspeler als de cd-speler gebruikt. Alles is opgesteld op een Quadraspire Sunoko-Vent rek. Voor de stroomvoorziening gebruik ik een SEEC netfilter, Supra verdeelblok en Supra LoRad netsnoeren. Om te beschikken over luidsprekers die veel laten horen, zich prettig laten beluisteren en passen binnen het prijssegment, stel ik een set Ruark Sabre III monitors op. Deze staan op Target stands, en worden in de lage tonen ondersteund door een kleine Dynaudio subwoofer.
De panelleden zijn degenen die op zaterdag luisteren, zelf wissel ik de interlinks en draai de muziek. Mijn vrouw zorgt dat ze culinair niets te kort komen. Het panel bestaat uit Marc Brekelmans, hoofdredacteur van HiFi.nl, en net als de anderen een groot liefhebber van muziek. Hij is vaak bezig met zijn installatie en heeft een ruime luisterervaring, mede opgedaan in de tijd dat hij bij een dealer werkte en daarna voor een distributeur. René Smit is een recensent die al heel lang werkt voor HiFi.nl. Zijn epistels bewijzen dat hij kennis van zaken heeft en de oren op de juiste plaats. John Koning is een voormalig recensent, die ooit wegens tijdgebrek moest afhaken. Zijn passie is platenspelers, met als pronkstuk een schitterende Garrard. Ook hij is een groot liefhebber van muziek, waaronder veel jazz en blues. Tenslotte Jeroen Boonstra, die een heel brede muzieksmaak heeft, met de nadruk op zijn kennis van klassieke muziek en de daarvoor gebruikte muziekinstrumenten. Zijn eigen installatie bevat veel Engelse producten die grote faam genieten, zoals EAR versterkers en Harbeth luidsprekers. Omdat ik zelf meer achter de installatie zit dan ervoor, bewaar ik mijn eigen luistersessie tot een paar dagen later. Mijn voordeel ten opzichte van de panelleden is dat ik de apparatuur, de luisterruimte en de gekozen muziek door en door ken. Nadeel is dat ik kan zien welke kabel ik aansluit, wat onderbewust kan leiden tot subjectiviteit. De panelleden oordelen “blind”.
Met het maken van de muziekkeuze is gekozen voor een cd van Jane Monheit: Come Dream With Me, waarop het stereobeeld goed te beoordelen is. Bovendien heeft haar stem snel de neiging tot scherpe randen en gemene uithalen. Achter haar staat een vleugel, die als het goed is breed in de ruimte staat. Van Giovanni Angeleri kies ik een klassiek werk op cd: Légende, dat bestaat uit een heftig intro van vol orkest, dan overgaat in heel zacht en subtiel spel. Veel kleine details zoals een triangel die kan verdwijnen of juist opvallend aanwezig is. De viool is meesterlijk opgenomen en behoort een volkomen natuurlijke klank te hebben. Het derde stuk is big band met Harry James, opgenomen op een Sheffield direct-to-disc langspeelplaat. Met dit soort muziek kun je oordelen over detailweergave, vooral over ritme en daarnaast ontstaat een rommelige indruk als de transparantie niet goed is bij hoge volumes (dichtlopen).
Your votes please
Elke kabel is beoordeeld op zaken als klank, weergave van hoge/lage en middentonen, stereobeeld, ritme, dichtlopen, transparantie, ruimte, lucht, details en karakter. Op elke eigenschap “verdient” een kabel punten, die een totaal score per kabel geven. De totaalscores zijn omgezet in een klassering die loopt van 1 tot 6. Elk panellid kan op die manier aan een kabel maximaal 6 punten toekennen en minimaal (als de kabel niet presteert) 1 punt. De som van de scores van de vijf panelleden samen geeft de “slechtste” kabel een score van minimaal 5 punten, tot aan de “beste” kabel die maximaal 30 punten kan scoren. Grote “maar” in het verhaal is uiteraard de gebruikte apparatuur.
Zoals Van den Hul aangaf, behoort de keuze van de apparatuur de keuze van de kabel mede te bepalen. Ik heb specifiek gekozen voor buizenapparatuur, omdat de uitgangsimpedantie van zowel de cd-speler als de phono-versterker boven de 1000 Ohm ligt, in de hoop daarmee de eigenschappen van de kabel extra naar voren te halen. Hoe lager de uitgangsimpedantie van de bron is ten opzichte van de ingangsimpedantie van de versterker, hoe kleiner veelal de invloed van de kabel is. Het blijft om die reden zeer belangrijk dat u zelf luistert welke kabel uw voorkeur heeft in uw situatie. Onze taak beperkt zich tot het vaststellen van verschillen, het aangeven wat die verschillen zijn en daarna het uitspreken van onze voorkeur middels een score. Met nadruk niet het uitspreken van “uw” voorkeur.
