Terwijl de gadgets ons om de oren vliegen, de iPad niet aan te slepen is in de winkel en alles klein, snel en digitaal moet zijn, is de gedachte heerlijk dat aan de andere kant van het kanaal nog steeds producten worden vervaardigd op ambachtelijke basis. Spendor Audio Systems Ltd. is een voorbeeld van een luidsprekerbouwer die zich strikt bezighoudt met luidsprekers en niet met elektronica, die jaren ervaring heeft, niet elk jaar op de markt komt met een nieuwe glimmende aandachttrekker of leeft van de waan van de dag om daarna snel te worden vergeten. Als Spendor met een nieuwe luidspreker uitkomt, kun je als muziekliefhebber het beste even rechtop gaan zitten. Geen revolutie, wel evolutie.
Spendor is het geesteskind van de inmiddels lang geleden overleden Spencer Hughes, die het bedrijf ooit begon en mede vernoemde naar zijn vrouw Dorothy. Later ging het bedrijf over in handen van hun zoon Derek. Hughes was lang werkzaam bij de BBC, een omroep die in die tijd een enorme research and development afdeling had voor alles dat men nodig had om radio- en tv-uitzendingen mogelijk te maken, waaronder luidsprekers met nauwe toleranties en vooral een neutrale weergave van stemmen en klassieke muziek. Veel beroemde luidsprekers zijn van oorsprong BBC-ontwerpen. Zo is de ook de BC1 ontstaan, een drieweg systeem van de hand van Hughes, dat menig oudere muziekliefhebber zich nog zal herinneren. Werkzaam als hulpje in een Haagse audiowinkel verkocht ik ze graag midden jaren 70. Je zag ze nooit terug, want wie viel voor een BC1 liet zich jaar na jaar verwennen met muziek. Klanten kwamen alleen terug voor andere elektronica of een andere platenspeler. Na de dood van Spencer Hughes is het bedrijf onder Derek nooit opgegaan in de massa of slachtoffer geworden van overnames puur vanwege de naam. Het bedrijf kan zelfs onder leiding van de huidige eigenaar Philip Swift op die manier trouw blijven aan de eigen filosofie, zijn eigen weg gaan en steeds verder evolueren. De fabriek in Hailsham (Sussex) is de basis waar niet alleen de kasten maar ook de middentoon- en basunits worden gemaakt. Slechts de tweeters worden door derden gemaakt (op strenge specificatie van Spendor). Overigens zien we dat bij veel meer van dit soort kleine, Engelse merken. Alles zelf doen en de tweeter bij een OEM onderbrengen.
Spendor Audio Systems heeft nooit stilgestaan. In de loop der jaren zijn heel wat juweeltjes van luidsprekers uit hun handen gekomen. In dit geval richten we ons op de A9, een drieweg vloerstaander, onderdeel van een reeks waarbinnen later ook center- en surroundluidsprekers worden geleverd. Kennelijk is de `A-serie` de opvolger van de `S-serie`, die van de website is verdwenen. De behuizing meet (HxBxD) 1030 x 205 x 360mm en weegt een vertrouwenwekkende 27 kilo. De A9 is leverbaar in zwart, kersen, licht eiken en het mooie wengé. De zwarte voet biedt intern een stevig houvast voor het wisselfilter, extern voor spikes. In de kast zijn vier units gemonteerd.
Van boven naar beneden is dat de ingekochte tweeter, een softdome van 29 mm met vloeistof koeling. Daaronder de eigen 15 cm middentoonunit van Spendor, met een conus uit ep38 materiaal (een eigen aanduiding van Spendor die materiaalsoort en stijfheid aangeeft). In het hart een flinke faseplug en de surround is heel zacht. Daaronder twee identieke woofers met 18 cm kevlarconussen, die samen qua conusoppervlak ongeveer gelijkwaardig zijn aan een 25 cm unit en zijn opgehangen in een veel stijvere rubber surround. De basunits worden gesteund door een basreflexpoort die zo is afgeregeld, dat de bas wel dieper gaat maar niet in volume toeneemt of opblaast. Wisselfrequenties liggen op 500 en 5000 Hz, waardoor de middentoner met nadruk de meest belangrijke unit in de kast is. Spendor meet een gevoeligheid van 90 dB, een frequentiebereik van 50 tot 20 kHz binnen +/- 3 dB, met een -6 dB punt op 28 Hz. Het impedantieverloop komt nergens onder een versterkervriendelijke 6,2 Ohm en is nominaal 8 Ohm. Op papier hebben we daarmee een volwaardig systeem, met een prijs van 2495 euro per stuk, dus laten we dat systeem snel gaan aansluiten.
Omwille van mijn vloer plaats ik de Spendors niet op spikes maar op dikke glasplaten, die met vilt op de houten vloerdelen liggen. In een permanente opstelling zijn bijvoorbeeld Superspikes daarvoor ideaal. De speakers staan ruim 2 meter uit elkaar, 85 cm vrij van de zijwanden, tussen de muur en de achterzijde van de kast meet ik 35 cm en ik draai ze licht naar binnen. Plaatsing blijkt niet kritisch voor een goed stereobeeld en een evenwichtige basweergave. Zeer huiskamervriendelijk. Naast wat passerende apparatuur maak ik voornamelijk gebruik van een RipButler muziekserver met Logitech Duet receiver, zodat ik mijn opgeslagen CD-collectie met één veegbeweging op een iPad kan benaderen. Daarnaast gebruik ik een Transrotor/SME/Transfiguration platenspeler met een H.A.T. phono en lijnversterker. De eindtrap is een NAD M2 digitale versterker, die voor een digitale bron dienst doet als geïntegreerde versterker. Kabels vrijwel unaniem van Crystal Cable, terwijl Kemp Elektroniks de netfiltering doet op de broncomponenten. Bewezen kwaliteit en voor mij bekend spul, waarmee ik de Spendor graag wil beluisteren.
