In juni 1973 richtte Roy Gandy het Britse merk Rega op. Dit jaar viert hij het veertigjarig jubileum van zijn bedrijf, en ter gelegenheid daarvan lanceert hij enkele nieuwe producten – met als eerste de draaitafel RP40.
Een voor de hand liggende keus. Want hoewel Rega al jarenlang ook andere producten in zijn pakket heeft, was het allereerste ontwerp van Roy's hand een draaitafel; de Planar. Deze werd in 1975 opgevolgd door de Planar 2 en in 1977 door de Planar 3. De laatste twee uitgerust met een glazen draaiplateau zoals dat tot op de dag van vandaag terug te vinden is op de daarop volgende reïncarnaties; allereerst de P3, daarna de P3-24 en tegenwoordig de RP3 oftewel de Rega Planar 3.
Wie deze opeenvolgende typen op een rij naast elkaar zou zetten, zou getroffen worden door het op het eerste gezicht overeenkomstige uiterlijk. Dat heeft alles te maken met de ontwerpfilosofie van Gandy. Hij gaat er van uit dat een zware massa energie absorbeert, en daarmee tegelijkertijd ook een deel van de muziek wegneemt. Zijn draaitafels zijn dan ook licht van gewicht en de materialen hebben de juiste mate van stijfheid.
Dat Rega de ontwerpen in de loop der jaren verfijnd heeft, blijkt wanneer de modellen nader onder de loep worden genomen. Dat geldt ook voor de toonarmen. Uiterlijk lijkt Rega's 'oer' arm, de in 1983 geïntroduceerde RB300, veel op de daarop volgende modellen, de RB301 en de huidige RB303. Maar ook hier geldt dat met ieder nieuw type er wel degelijk verfijningen in het concept zijn doorgevoerd. Zelf heb ik jarenlang met een Rega Planar 3 met RB300 arm en Elys MM element gespeeld. Dit model is niet meer leverbaar dus – en voor zover ik het me al voor de geest zou kunnen halen – heeft het weinig zin om hem naast de RP40 te zetten. Zinvoller is het om dat te doen met de huidige RP3. Bij het opbouwen van de draaitafel zal ik dus steeds aangeven waar het verschil zit met de standaard RP3.
Nog voordat de RP40 uit de doos is kan ik al een verschil noemen. Alleen het ontwerp van de RP40 heeft kunnen profiteren van de inzichten die voortgekomen zijn uit het ontwerpproces van de later dit jaar te introduceren Naiad. Het nieuwe ' cost no object' vlaggenschip van Rega met een verwachte verkoopprijs van 30.000 pond. Bij het openen van de verpakking blijkt dat beide draaitafels wel eenzelfde stofkap gemeen hebben. Nog steeds wordt deze met behulp van kunststof scharnieren aan de draaitafel bevestigd. Maar dan; de vilten mat van de RP40 is als enige rood gekleurd. Hetzelfde rood dat ik terugzie in het getal 40 dat lijkt te zijn gestanst uit een detail van de Union Jack, de vlag van Groot Brittannië. Dit getal 40, samen met de naam Rega en de periodeaanduiding 1973-2013 staat binnen een cirkelvormige uitsparing van de uit fenolhars vervaardigde brace die, net als bij de RP3, zowel boven als onder de plint van de toonarm basis naar het lager loopt. Bij de RP40 is dat een custom titanium plint in plaats van een plint met als basismateriaal fenolhars. Wat ze dan weer wel gemeen hebben is de RB303 arm en de 24 volt synchroonmotor. De RP3 wordt in de standaard uitvoering geleverd zonder element. De RP40 heeft het exclusieve Elys40 MM element, een speciale uitvoering van het bekende Elys MM element.
Standaard bij de RP40 is verder de TTPSU, een powersupply die exact afgestemd is op de specifieke motor van de desbetreffende draaitafel. Iets wat tot uitdrukking komt in hetzelfde serienummer voor zowel draaitafel als TTPSU. Een niveau van fine tuning dat in het verleden alleen voorbehouden was aan de Rega Planar 9 en dat in de huidige range van Rega draaitafels alleen standaard is bij de RP8. Voor de RP3 is de TTPSU alleen tegen meerprijs als extra optie leverbaar.
Door de inzet van de TTPSU worden de mechanische trillingen van de motor onderdrukt en wordt de gelijkloop verder verbeterd. Het losse contragewicht dat bij de RP40 meegeleverd wordt is vervaardigd van glanzend stainless steel. Door de twee rubberen ringen in de centrumopening van het contragewicht is precies de juiste stroefheid ontstaan die nodig is om de massieve schijf over het metalen achtereinde van de arm te kunnen schuiven. Vervolgens kan op minutieuze wijze de naaldkracht in worden gesteld. De naaldkracht is afhankelijk van het gebruikte element en voor de meegeleverde Elys40 is dat 1,75 gram.
De laatste twee verschillen met de RP3 vallen bij de RP40 in visuele zin niet direct op. Allereerst is dat de aandrijfsnaar. Bij het jubileum-exemplaar is hij rood gekleurd. Maar de kleur is niet het enige verschil. Bij het ontwikkelen van de Naiad is er nogmaals gekeken naar de snaar en de eventuele op dat onderdeel nog te behalen winst. Dit heeft geresulteerd in de ontwikkeling van een werktuig waarmee een snaar kan worden geproduceerd die over de gehele lengte exact dezelfde diameter heeft. Met als gevolg een stabielere snelheid en een verkleining van flutter waarden. Voor het laatste verschil moeten we onze blik richten naar de vier rubberen voetjes die sinds jaar en dag de Planar modellen dragen. Bij de RP40 doen deze robuuster aan door de aluminium rand langs de bovenzijde. Iets wat mooi harmonieert met de aluminium toplaag van de eerder genoemde brace.
