Veiligheid in en om het huis behoort tot één van de oudste toepassingen van domotica. Sensoren en camera’s letten op rook, water, vuur, het onbeheerd aanstaan van apparatuur en bezoek van ongewenste personen. Van meer recente datum zijn deur- of toegangscontrole met gezichtsherkenning en verzorgingstaken in het slimme verzorgingshuis. Ook is er keuze uit centraal in huis of op afstand.
Dankzij internet en smartphones of tablets kan de gebruiker vanaf elke connected plaats het huis of kantoorgebouw controleren. Zijn alle ramen en deuren dicht, slapen de kinderen nog rustig, zit de hond niet stiekem op de bank, is er geen sprake van energieverspilling of zijn er geen insluipers aan het werk? Weer een andere ontwikkeling is die van de veilige slimme auto, caravan en boot. Verder zijn een aantal hier besproken slimme beveiligingssystemen ook heel geschikt voor winkels.
Het basisprincipe van smart security
De keten is altijd net zo sterk als de zwakste schakel. Dat geldt des te meer voor smart security. Beveiliging in het smarthome, slimme kantoor, auto, boot of caravan komt neer op de keten:
- Sensor of (IP)camera, voor het signaleren en waarnemen.
- Het opwekken van een signaal of melding om te versturen.
- De verbinding, per kabel, online of draadloos naar het commandocentra.
- Het commandocentrum. Dit interpreteert de binnenkomende signalen en gaat over tot de daarvoor ingestelde actie-commando’s. De signalen en acties zijn te zien op de gekoppelde display.
- Het versturen van dit actiecommando per kabel, online of draadloos.
- Het uitvoeren van de actierespons op het signaal of melding.
In feite een compleet intelligent schakelsysteem dat werkt volgens waargenomen actie, (slimme interpretatie) en het daarop ondernemen van een gepaste actie of reactie.
Als voorbeeld een van de meest populaire veiligheidssensoren, de rookmelder. In het eenvoudigste geval zet een dergelijke rookmelder het op een heftig piepen als deze binnendringende rook detecteert. Bij smart kan er echter meer. Bijvoorbeeld het direct versturen van de rookmelding naar de huis-commandocentrale, smartphone of tablet, het alarmeren van de BHV en brandweer of het opstarten van het brandprotocol. Een brandprotocol ontsluit deuren en branduitgangen, opent de rolluiken en zet de (nood)verlichting aan. Koppeling met een sprinkler is eveneens mogelijk.
Sensoren en IP-camera’s
Een sensor is ontworpen om een bepaald fysiek signaal op te pakken. Bijvoorbeeld temperatuur, rook, water, trillingen of beweging, magneet/contact-sensoren voor het open/dicht zijn van ramen en deuren, infrarood, geluid (microfoon), CO2 voor de luchtkwaliteit, en zelfs het detecteren van een ruitbreuk. Meestal gaat het om enkelvoudige sensoren maar er zijn ook gecombineerde sensorunits die meerdere signalen kunnen oppikken en verwerken. Een smartphone al of niet in combinatie met een GPS-functie kan de aanwezigheid van personen aanmelden en hun positie weergeven.
Sensoren zijn relatief goedkoop, klein, en dikwijls ook van een fraai en onopvallend ontwerp. Je werkt sensoren gemakkelijk weg in het interieur, aan de muur en buitenshuis zijn zij onder andere in de grond te steken of aan lampen, de schuur en garage te bevestigen. Autosensoren zijn vaak onzichtbaar ingebouwd. Alleen de display verraadt hun aanwezigheid. De koppeling van compatibele sensoren aan de smarthome-bus of thuisnetwerk is meestal plug & play. In geval van internet (of het internet der dingen) is aanmelden met een ID en IP-protocol vereist.
Een lamp met bewegingssensor is voor een luttel bedrag bij de bouwmarkt te koop: daar zijn inbrekers en ongenode gasten niet van gediend. Als zij bewegen gaat het licht aan. Je kunt deze sensorlampen losstaand of in combinatie met een beveiligingsnetwerk, er gaat tevens een signaal naar het commandocentrum, inzetten. Let er op dat de lampsensor niet op alles reageert, zoals op een kat of mol in de tuin, en goed waterdicht is.
De videocamera of webcam is meestal van het InternetProtocol (IP)-type. Zo aan het internet op te hangen en vervolgens in een beeldvenster of afstand via een displaypanel, smartphone, tabletcomputer of smart-tv te bekijken. Een andere naam voor bewakingscamera’s is cctv.
Vermeldt uit privacyoverwegingen de aanwezigheid van of bewaking door camera’s in de te betreden ruimte.
De commandocentrale
De signalen voor het monitoren dienen ergens binnen te komen waar het verwerken en monitoren kan plaatsvinden. Dat is de commandocentrale. Op het eerste gezicht een groot woord dat doet denken aan een opstelling met veel monitoren en bedienend veiligheidspersoneel. Een smartphone, touchpanel aan de muur of tablet al of niet gekoppeld aan een centraal netwerkkastje is echter al voldoende. Daarop komen de sensormeldingen, sms-berichten en camerabeelden binnen. De gebruiker/bewoner krijgt een alert of stil telefoonalarm en kan daar vervolgens actie op ondernemen. Naar keuze kan dat ook geheel automatisch of het systeem schakelt door naar een alarmcentrale of helpdesk.
In het eenvoudigste geval ben je gewoon zelf het bemande commandocentrum. Vanuit de woonkamer, slaapvertrek of mobiel uit de auto of onderweg kan je het gehele smart beveiligde pand in de gaten houden. Mocht er iets gebeuren dan valt dat veelal op afstand te corrigeren. Aangelaten lichten uit doen. De verwarming bij vorst wat opdraaien. Meldt het systeem een lekkage dan de hoofdkraan dichtdraaien en/of de loodgieter bellen. Inbraak of brand meteen doorzetten naar 112. Bij het slimme zorghuis neemt het systeem contact op met de zorgcentrale of gekoppeld familielid.