Nagra is actief bezig binnen de consumentenmarkt voor high-end apparatuur. Het nieuwste product is de Classic AMP, een eindversterker in de bekende huisstijl van het merk. Mocht u na de vakantie toe zijn aan een kick en een update van het audiosysteem, dan is een nieuwe eindversterker wellicht het overwegen waard.

De Kudelski Group is een wereldspeler in de markten voor cyber security, digitale televisie en publieke toegangssystemen. In 2012 werd Audio Technology Switzerland SA afgesplitst als zelfstandige divisie op het gebied van professionele audio, high-end consumentenaudio, security en surveillance.  ATS is overigens volledig eigendom van de Kudelski familie. Nagra is de laatste jaren intensief bezig om nieuwe producten te ontwikkelen voor de muziekliefhebber. Daarbij is het merk trouw aan de huisstijl, die dateert uit de tijd van de professionele open reel recorders. Gebleven is de fraaie bouw in blank aluminium en de modulometer als klassiek designelement. Oorspronkelijk was die bedoeld om het signaalniveau naar de tape weer te geven, maar bij de versterkers wordt nu het uitgangsvermogen getoond. De portable taperecorders werden vroeger verkocht door Capi Lux Vak in Amsterdam. Ze waren uiteraard schier onbetaalbaar, maar het prijsniveau was voor de pro-user geen probleem. De omroepen, filmproducers en industriële organisaties hadden vaak tientallen van die recorders. Voor film met tijdcode-track, maar een bedrijf als Fokker gebruikte speciale versies van de Nagra als meetrecorder. Voor de verzamelaar van Nagra’s zijn er nog onderdelen beschikbaar, behalve voor de Nagra III. De tweedehandsprijs van zo’n vitrine-exemplaar kan daarom niet hoger zijn dan pakweg 100 euro. High-end producten van Nagra zijn uiteraard kostbaar in aanschaf. Maar, gezien de Zwitserse kwaliteit en de prestaties is er sprake van een verdedigbare prijs/kwaliteitsverhouding. Nagra blijft daarin tot nu toe realistisch en is nog niet bezig met het ontwikkelen van apparatuur met fancy prijskaartjes. Het is ook sterk dat het bedrijf zich blijft richten op de core-competenties, namelijk de ontwikkeling van elektronica. Veel audioproducenten snoepen van meerdere walletjes en bouwen ook kabels, luidsprekers, audioracks en andere accessoires. Die liggen vaak buiten de productrange waar zo’n bedrijf innovatief en/of onderscheidend is en de wereld zit niet te wachten op nog meer kabels, luidsprekers en accessoires.

Nagra Classic AMP
Deze Classic AMP heeft bescheiden afmetingen (277 x 395 x 174 mm) en is bedoeld voor systemen waar muzikaliteit, precisie en een flink uitgangsvermogen gewenst zijn. Om die kwaliteit te bereiken gaat Nagra uit van een simpele architectuur. Een groot aantal parallel geschakelde uitgangsstages geeft problemen. Fabrikanten die daar succesvol in zijn kunnen alleen resultaat bereiken als de betreffende transistoren binnen nauwe toleranties worden geselecteerd op een aantal belangrijke eigenschappen. Van de duizend transistoren, moet je er dan doorgaans negenhonderd afkeuren. Andere fabrikanten zetten in op zo min mogelijk transistoren in de eindtrap. Naim gebruikt er in de NAP S1 slechts 16 per kanaal. Het zijn de P-type NA009CP’s en de N-type NA009CN’s. Om de transistoren zo nauwkeurig mogelijk te matchen, worden ze door dit bedrijf zelf ontwikkeld. Door photo-etching van de benodigde bij elkaar horende transistoren op een single silicon wafer, kun je de eigenschappen vrijwel volledig voorspellen. Het Duitse Symphonic Line selecteert componenten uit hele grote batches. De simpele eindtrappen met geselecteerde componenten maken dat deze versterkers ongelooflijk realistisch klinken. Nagra zet in op een simpele schakeling met geselecteerde MOSFET’s in de eindtrap. De eenvoud ligt ten grondslag aan de muzikaliteit, aldus Nagra.  Ook andere maatregelen in de filtering en power supplies dragen bij tot de kwaliteit. De Classic AMP werkt voor het grootste deel in klasse-a en wordt dan ook redelijk warm. Voor een uitgangsvermogen van 100 Watt/RMS per kanaal bij 8 Ohm is de maximale power consumption zo’n 400 Watt. In bridge mode levert de versterker 200 Watt bij 8 Ohm. De Classic AMP heeft twee instelbare ingangsgevoeligheden, DC en overheat protection en accepteert symmetrische (XLR) en asymmetrische ingangssignalen. Er is een auto-start voor ingangssignalen vanaf 10mV. Dat is handig als er een groter aantal Classic AMP’s worden ingezet binnen een hometheater of een multichannel systeem. In standby en in de auto-mode is het energiegebruik maar 1 Watt, dus muziekliefhebbers met groene neigingen kunnen rustig slapen. Sensitivity, bridgemode en de gewenste ingang zijn schakelbaar op het achterpaneel. Volgens Nagra is de versterker stabiel bij elke load.

Review
Laatst was er een interessante discussie over audio-reviews. De opmerking werd geplaatst dat een review alleen zinvol is als een hele set wordt beschreven waarin het te testen component een plaats krijgt. Dan ‘begrijpt’ de lezer hoe de review moet worden geïnterpreteerd. Dat lijkt op een ideale wereld. Iemand die dat echt begrijpt, heeft een verregaande academische kennis met betrekking tot de factoren die de match tussen componenten bepalen. Het is complex om de theoretische modellen over de amplifier/loudspeaker interface te kunnen doorgronden en vervolgens te vertalen naar wat er gebeurt op het moment dat je die modellen empirisch toepast. Die koppeling kan alleen gemaakt worden door iemand die de hele dag audiosystemen bouwt. Om een beschrijving van een component tijdens een review zoveel mogelijk te bevrijden van misinterpretaties op basis van vermeende veronderstellingen over wat er gebeurt als versterker X deel uitmaakt van systeem B, is het zinvol om alleen iets te zeggen over de eigenschappen van een te testen component zonder de systeem-context. Dat is enerzijds lastig, omdat de eigenschappen van een component invloed kunnen ondergaan van het totale systeem. Anderzijds heeft elk component fundamentele ‘eigen’ kenmerken die niet of minder gelden voor andere componenten. De uitdaging is om die te herkennen en zo goed mogelijk te beschrijven. Een belangrijke voorwaarde is dan om het te testen component te plaatsen in een systeem waarbij de interactie zo min mogelijk invloed uitoefent op het tot uiting komen van de kenmerkende eigenschappen van zo’n component. Waar het in de praktijk op neerkomt is de zoektocht naar het unieke van het betreffende component. Wat de toekomstige eigenaar daar dan vervolgens van ervaart, is afhankelijk van de omringende componenten, de akoestiek en de opstelling. Maar, bij elkaar een belangrijke reden om een review te beperken tot het zo goed mogelijk beschrijven van de geluidsmatige eigenschappen van het te beoordelen component.