Na Engeland is Denemarken één van de landen die mij het meest aan het hart ligt als het gaat om de herkomst van luidsprekers. In Denemarken maakt een aantal fabrikanten units en/of complete systemen, zo bekend dat ik namen niet eens hoef te noemen. Een opvallende naam daartussen is die van DALI Industries, een merk dat al vele jaren in Nederland verkrijgbaar is en gestaag aan de weg timmert.
Niet door zichzelf met veel bombarie aan te kondigen, nee DALI gebruikt voor naamsbekendheid dealers en demonstraties en weet op die manier (potentiële) klanten aan zich te binden. Een DALI luidspreker heeft een bepaald karakter dat over de gehele linie herkenbaar is, een evenwichtigheid die past bij de fabrikanten die keer op keer in hun prijsklasse kiezen voor een meer natuurlijke manier van weergeven in plaats van kortstondig aandacht trekken met valse beloftes.
Een hartelijk welkom in 2015 voor de Opticon lijn die DALI presenteerde. Ik mocht er al eens van proeven en toen ik de vraag kreeg om ook voor dit medium over de kleinste telg te schrijven greep ik die kans met beide handen aan. Zeven types omvat de lijn, waarvan de Opticon 8 de grootste is en de Opticon 1 de Benjamin. Daarnaast bestaan er voor surround een center speaker en luidsprekers om aan de muur te bevestigen.
Zelfgemaakt
DALI maakt voor de Opticon serie alle drivers zelf, dus ook de 10cm woofer met de bekende, DALI bruin gekleurde conus. De kleur ontstaat door het materiaal van de conus, een mix van papier en houtvezel, die licht en toch stijf is. Licht door het papier, stijf en stevig door de zichtbare houtvezel. Vanuit veel duurdere series geëvolueerd, maakt ook Opticon in de magneet gebruik van SMC, een Soft Magnetic Compound dat oorspronkelijk is ontwikkeld voor een heel andere toepassing, maar door DALI werd herkend als een vrijwel ideaal materiaal om de poolkern van drive units uit te vormen. SMC zorgt namelijk voor een veel lagere vervorming dan het vaak toegepaste ferriet en het kent minder verlies. Het resultaat is een beter geluid en meer behoudt van details.
Ook de tweeter komt uit eigen huis. DALI gebruikt voor de dome (26mm) een materiaal dat zo dun en teer is, dat een coating ervoor moet zorgen dat het niet spontaan uit elkaar valt. De basreflexpoort aan de achterzijde is door DALI slim verwerkt in de plaat voor de aansluitingen, zodat plaatsing van de luidspreker dicht bij de muur mogelijk is. De tuning van de poort is gericht op snelheid van het systeem en in veel mindere mate op het doortrekken van het frequentiebereik naar beneden.
Kasten vervaardigt DALI uit MDF, zoals vrijwel iedereen dat tegenwoordig doet. Om de luidsprekers betaalbaar te houden gaat om het MDF een laag vinyl, in de kleuren wit-zwart-of walnoot, dat de illusie wekt dat het hout is. De voorzijde is gemaakt uit glimmende kunststof met een mat grijze plaat om de tweeter, waardoor een chique aangezicht ontstaat. Voor wie de units liever niet ziet levert DALI standaard doekjes mee. De luidspreker is heel bescheiden van afmeting, slechts 261x152x231mm en dat maakte het zoeken naar passende stands best lastig. De prijs voor een DALI Opticon 1 is €349,- per stuk.
De set up
Het geven van een paar technische details en het beschrijven hoe ik de Opticon 1 beluisterde is op zijn plaats. De Opticon 1 heeft een frequentiebereik van 62-26.500 Hz binnen +/-3dB. Om dat bereik te halen is het rendement aan de lage kant met 86dB. Bovendien is de nominale impedantie maar 4 Ohm, dus een versterker die stroom kan leveren is op zijn plaats. Zelf geeft DALI een aanbeveling van 25-100Watt. Ondanks de kleine woofer laat DALI de tweeter hard werken en zet die in vanaf 2kHz.
DALI geeft aan dat de Opticon 1 opgehangen mag worden aan de meegeleverde materialen, op een boekenplank mag staan of op een stand. Na jarenlang gewerkt te hebben met zware, gevulde stands, ben ik nu eerder geneigd lichte stands te gebruiken. Ik koos voor de Custom Design FS104 en later voor een Tonträger Reference 3, die eigenlijk bestemd is voor Harbeth luidsprekers, maar ook hier uitstekend zijn werk deed. Op die stands staan de Opticon 1 ongeveer 75cm van de achterwand, ruim 60cm van de zijwanden en zijn de tweeters op oorhoogte gebracht. Ik prefereer stands altijd boven boekenplanken of het ophangen van dit soort luidsprekers.
DALI luidsprekers hoef je niet in te draaien, ik doe dat wel om reflecties van de zijwanden zoveel mogelijk te vermijden. Muziek speelde ik via een Bluesound Node 2, die met ethernet kabels van AudioQuest is verbonden met een NAD M50/M52 speler/opslag in een andere ruimte. Vanaf de Node gaat een AudioQuest Carbon digitale kabel naar een NAD M51 digitaal/analoog converter. Vanaf de DAC gaan Van den Hul D-102 Mk III Hybrid gebalanceerde kabels naar de lijnvoorversterker en hetzelfde type naar de eindversterker, in dit geval een Pass Labs XP-10 en een XA30.5. Netsnoeren zijn van Supra, type LoRad. Luidsprekerkabels komen van Simply Audio onder de naam Cadenza LS.
Wie de moeite neemt de prijzen op te tellen van de gebruikte componenten zal vrijwel direct opmerken dat die niet in verhouding staan tot de prijs van de Opticon 1. Daar ben ik het mee eens, echter op deze manier kan ik wel gemakkelijk beoordelen waar de grenzen liggen van een luidspreker die ter recensie is aangeboden. Het argument dat elke luidspreker aan een dergelijke versterker goed zal werken gaat absoluut niet op. Tekortkomingen hoor je daarentegen snel op deze manier.
