Het met de stem besturen van muziek via draadloze luidsprekers, videogames, auto’s en de smart tv is al min of meer ingeburgerd. Ook in het slimme huis komen er steeds meer mogelijkheden voor spraakbesturing beschikbaar. Gaat het aanvankelijk nog om simpele commando’s en korte zinnen, straks kan je gewoon uitgebreid met de domotica communiceren via voicecontrol. Het bedienen via het touchscreen op de smartphone of tablet krijgt er een geduchte besturingsconcurrent bij.

Spraakbesturing is helemaal niet nieuw. Vormen van tekstverwerking waarbij je het gesproken woord kunt ‘íntypen’ en spelopdrachten geven bij videogames bestaan al jaren. Ook bij de smart-phone is voicecontrol zoals bij Siri van Apple al min of meer normaal. Nieuwer is het met de stem besturen van huishoudelijke apparatuur, robots, smart tv’s en auto’s. De komst van stembesturing via een draadloze luitspreker (zoals de Amazon Echo) met de daaraan gekoppelde kunstmatige intelligentie software voor domotica is echter het begin, zo niet een doorbraak, van een nieuw slim tijdperk.

Het voice-controlled smarthome biedt uitgebreide perspectieven voor de bewoners. Van lekker comfortabel en het snel kunnen aansturen tot nieuwe vormen van hospitality (op maat programmeren) en het smart carehome bij gezondheidsproblemen of beperkingen van de inwoners.

Voice activated systemen

Voor het met de menselijke spraak besturen van domotica, audiovisuele apparaten en auto’s zijn meerdere termen in omloop. Spraakbesturing spreekt in simpel Nederlands voor zich. De Angelsaksische landen spreken van voicecontrol of voice-controlled. En als het systeem door de spraakopdrachten in actie komt heet het voice activated.

Weer een andere term is voice centred gadgets. Vrij vertaalt slimme ‘hebbedingetjes’ die je via de spraak zelf kunt besturen. Daar zijn er momenteel voor thuis al een aantal van. Wij noemen de Amazone Echo met de AI-software Alexa. Deze vorm van voicecontrol koppelt onder andere aan Belkin WeMo switches, Philips Hue Smart LED-lampen, Wink Hub connected devices en de online IFTTT automatiseringsdiensten.

Spraakherkenning

De techniek voor het herkennen van spraak heet ‘speech recognition’. Dat was voorheen verre van simpel. Niet alleen vanwege het grote aantal talen in de wereld maar ook verschillende accenten, dialecten, tongvallen, meerdere manieren van intoneren en bij mensen met spraakbeperkingen.

De software voor spraakherkenning is steeds meer kunstmatig intelligent (AI) geworden. Naast een groot vocabulaire in de gangbare talen waaronder het Nederlands kent deze software ook synoniemen, dialecten, accenten en spraakstoornissen. Tevens zelflerend om optimaal op de gebruiker te kunnen inspelen.

Apple HomeKit

Een goed voorbeeld van hoe je spraakbesturing via de smartphone of tablet kan koppelen is de Apple HomeKit (vanaf IOS8). De software voor spraakbesturing heet Siri. Je kunt gewoon tegen de iPhone of iPad en ook de Apple (smart-)Watch spreken die daarop de ingegeven commando’s uitvoert. De met de HomeKit compatibele devices besturen/activeren vervolgens de domotica thuis. Het aantal toepassingen groeit gestadig en je kunt er een complete voice-controlled smarthome mee opbouwen. Voor de slimme auto is er Apple Careplay.

Een uitbreiding vormt de Apple TV streaming box vanaf versie 7. In feite een flexibele HomeKit-hub voor spraakbesturing van het audiovisuele WiFi netwerk thuis maar ook binnen kantoorgebouwen. Voor oudere Apple TV-apparaten is een update nodig. Behalve met WiFi werkt de HomeKit ook met Bluetooth. Het kan bij de Apple HomeKit allemaal nog wat sneller, iets minder omslachtig en vloeiender doch het begin is er zeker. Binnen enkele jaren ongetwijfeld volwassen.

Google Brillo

Het gaat hierbij niet over een voorziening vanuit de opticien maar om de koppeling van Android spraakbesturing aan slimme apparaten, de smart tv, de domotica en straks mogelijk ook de connected car. De Google tegenhanger van de Apple HomeKit. Ook hier een toevoeging voor op Android-besturingssystemen gebaseerde smartphones, tablets, smart tv’s, domotica en natuurlijk het Internet of Things (IoT).

De achterliggende (intelligente) besturingssoftware heet Weave. Google zelf spreekt van een communicatielaag. Brillo is tevens compatibel met de Thread mesh standaard. Inmiddels zijn er al toepassingen met thermostaten, verlichting en smart devices uit de Google Nest-stal.

De Amazon Echo Speaker

Ook Amazon behoort tot de zogenaamde GAFA’s, Google, Apple, Facebook en Amazon. Dat zijn vooruitstrevende softwarebedrijven die disruptive nieuwe markten zoals domotica, slimme auto’s en de gezondheidzorg infiltreren en zelfs (deels) overnemen.

Bij de Amazon Echo ging het in de eerste instantie om een draadloze (WiFi en Bluetooth) luidspreker in het thuisnetwerk. Daarmee kon je praten en aldus de gewenste muziek opvragen en weergeven.

Eigenlijk is de Echo een soort Siri in een smart draadloze luidspreker. De kunstmatig intelligente software voor voicecontrol heet Alexa. Amazon heeft heel slim Alexa van een ontwikkelingskit en redelijk open architectuur voorzien zodat andere fabrikanten van slimme apparaten en domotica hierop kunnen inspelen. Dat is dan ook behoorlijk gelukt. Er zijn al verschillende applicaties en devices verkrijgbaar. Zelfs voor het doorspreken van het eigen welzijn en de gezondheid. Het ziet er ook allemaal lekker gelikt uit en werkt redelijk ergonomisch. De geluidskwaliteit zou nog wat beter kunnen.

De Amazon is onder andere compatibel met Belkin WeMo schakelaars, IFTTT online services, Philips Hue verlichting en andere smart lampen, Wink, Insteon en Withings. Aardige toepassingen zijn behalve de muziek en domotica ook het koppensnellen bij de nieuws highlights op internet, het weer, verkeer, alarm/wekkerfuncties, het instellen van hospitality, het online bestellen van voedsel, het afhandelen van financiële zaken en het beantwoorden van informatievragen.

Athom Homey en Castle Hub

Je slimme huis met de eigen spraak besturen via een soort futuristische bol? Dat kan via de Athom Homey. Plug de Homey in de router van jouw domoticasysteem en de voicecontrol is een feit. Het device is geschikt voor Andoid, Apple iOS, Raspberry Pi, ZigBee, Z-Wave, NFC, Bluetooth 4.0, InfraRood en 433.92 MHz, nRF24l01+. De fraaie kleur stilering mag er wezen. Het gaat deels nog om een start-up die zich verder door ontwikkelt. In het Nederlands gaat het huis besturen behoorlijk goed.

De Castle Hub is gebaseerd op het Castle operatingsysteem. Het gaat om een soort ronde spraakgestuurde pc die nauw kan samenwerken met MS Kinect. Geheel compatibel met Windows 10. In de compacte sferische pc-kast zitten een 30 GB solid-state hard drive, 2 GB aan systeem-RAM, ondersteuning voor alle Windows-apps en streaming zoals voor Netflix en Hulu, playback op Plex, XBMC en MediaBrowser clients, en tevens voice-activated playback control met  DirectTV receivers. Sluit goed aan op compatibele domotica devices. Wij noemen Nest, Belkin WeMo, Philips Hue, TCP, en Ecobee, Z-Wave, Zigbee, X-10, Linux en Insteon plus USB. Draadloos via WiFi en Bluetooth.

Tot slot

Het spraakgestuurde huis is inmiddels realiteit. Het fenomeen breidt zich eveneens uit naar de connected car en office en zelfs smart cities. Een heel gemak bij de besturing van de slimme leefomgeving, home entertainment, infotainment, hospitality en een uitkomst voor mensen met een handicap of beperkingen.