Roon uitleggen aan iemand die niet intens bezig is met muziek beluisteren is niet evident. Zodra je uitlegt hoeveel het kost – 119 dollar per jaar of 499 dollar voor een levenslange licentie – zie je ze denken: “Wie betaalt er nu een enorme som voor een iTunes-kloon?”. Die bedenking is niet helemaal onterecht, al zeggen we er meteen bij dat Roon gelijkstellen met iTunes of het open source Songbird heel kort door de bocht is.

Maar het is een feit dat door het Roon-prijskaartje de software voor veel consumenten meteen oninteressant wordt. Tegelijkertijd is Roon zo krachtig en veelzijdig dat je als muziekliefhebber eigenlijk verplicht bent om het te onderzoeken – wat ook gratis kan via een testversie. Die probeerverplichting is nog sterker na de release van versie 1.3, wellicht de grootste update die ooit verscheen voor Roon. De software die er op eerste zicht als een fraaie beheerder voor je muziekcollectie uitziet en weinig meer, wordt met deze nieuwe editie nog meer een veelzijdig stuk gereedschap om muziek te beluisteren, te beheren en te finetunen in heel je huis.

In deze recensie hebben we het over dus over Roon, een toepassing voor Windows en Mac OS X met bijhorende gratis Android- en iOS-apps die al eerder op HiFi.nl aan bod kwamen. Het is zeker geen slecht idee om de oude recensie na te lezen, aangezien we in dit artikel vooral inzoomen op wat nieuw is in versie 1.3. Dat lijstje is heel lang, wij pikken er uit wat wij belangrijk vinden.

Spelen in meerdere zones

Roon heeft ingebakken multiroom-functies, waardoor je compatibel toestel als een aparte zone in het programma verschijnt. Dat geldt voor aangesloten hardware (zoals een DAC) dat aan de computer hangt waarop Roon draait én voor Roon Ready-apparaten (dat zijn bijvoorbeeld netwerkspelers die Roon ondersteunen). Daarnaast verschijnt ook elk toestel in huis met Airplay-streaming als een zone. Alsof dat nog niet genoeg is kun je op een tweede pc (zoals een NUC) of een Raspberry Pi Roon Bridge installeren, zodat alle audioapparatuur op die tweede pc een eigen Roon-zone wordt. In onze testruimte gebruiken we op die manier bijvoorbeeld een Raspberry Pi 3 om bij tests apparaten met een USB klasse B-aansluiting, zoals een netwerkspeler of een geïntegreerde versterker, aan te sturen. Als we op dat goedkoop kastje twee of drie DAC’s aansluiten, dan verschijnt elke DAC als een aparte zone in Roon.

De audiokwaliteit die Roon biedt is puik. Bij het afspelen van muziek naar DAC’s die verbonden zijn met de computer, wordt er gestreefd naar het bitperfect afspelen van digitale bestanden. Dat is in vele situaties al een enorm verschil met afspelen via iTunes, vooral als je werkt met een externe USB-DAC.

Als je luistert naar een Roon Ready-toestel, dan streamt Roon over het netwerk. Dat gebeurt via het eigen lossless RAAT-protocol dat ook hi-res ondersteunt.

Roon Ready-toestellen zijn er steeds meer. Het groeiende lijstje hardwarepartners oogt misschien vrij audiofiel, maar bevat ook bekende namen als ELAC en Pro-ject, en sinds kort tevens de naam ‘Bluesound’. Een firmware-update zal alle producten van het multiroom-merk als afzonderlijke zones in Roon laten verschijnen.

Via elke Roon-zone kun je een eigen stream afspelen, maar je kunt zones eveneens groeperen zodat ze synchroon hetzelfde spelen. Met bepaalde beperkingen weliswaar: je kunt geen Airplay-speaker combineren met een Roon Ready-apparaat bijvoorbeeld, samenvoegen kan enkel binnen ‘dezelfde soort’ toestellen. In de praktijk zal het sterk afhangen van je situatie of het onvermogen om synchroon dezelfde track via een Airplay-speaker en een hifi-keten echt ervaren wordt als een beperking.

Nu ook Sonos

Versie 1.3 voegt aan het lijstje ondersteunde apparaten een zeer belangrijke toe: Sonos, de populairste multiroom-fabrikant ter wereld. Na het installeren van de update zagen we meteen alle Sonos-speakers in huis (een zestal) verschijnen als beschikbare zones in Roon, incluis passende icoontjes. Even klikken en we konden niet enkel muziek naar individuele Sonos-speakers sturen en het volume regelen – maar ook Sonos-speakers groeperen en bij elk lid van de groep apart de speaker luider en stiller zetten. Sonos-speakers kun je echter niet combineren in één zone met Roon Ready- of Airplay-toestellen. Enkel het groeperen van Sonos-spelers is mogelijk.

De echte puristen die als eersten met Roon aan de slag gingen zullen wellicht Sonos-ondersteuning minder belangrijk vinden. Het merk staat immers zelden hoog op hun verlanglijst. Maar naar een breder publiek toe is de toevoeging van Sonos wel belangrijk. En het heeft ook bijkomende voordelen. Om te beginnen wordt je Sonos-systeem niet gekaapt, je kunt gewoon daarnaast de Sonos-app gebruiken. Roon zal bovendien alle hi-resmuziek (incluis DSD) in real-time downsamplen zodat ze toch op Sonos-speakers afspelen. Sonos is immers beperkt tot PCM 48 kHz / 16-bit. Kies je een hi-resbestand via de Sonos-app, dan speelt die niet af. De conversie door Roon gebeurt op aanvraag en heeft geen invloed op de bronbestanden. Ten slotte zitten er in Roon 1.3 heel wat extra audioinstellingen en DSP-mogelijkheden (zie verder) die je nu kunt toepassen op je Sonos-toestellen. Ja, ook op de Sonos-producten die Trueplay niet hebben, zoals een Connect: Amp.

We hebben de Sonos-integratie uitgebreid getest en merkten eigenlijk geen verschil qua synchronisatie tussen gelinkte speakers. Het is ook prettig dat we het hi-resmateriaal in onze collectie gewoon kunnen selecteren. Vroeger moesten we in de Sonos-app via een streamingdienst een album afspelen die we eigenlijk in hi-res lossless formaat op de eigen NAS hadden staan.

De interface blijft

In de lange rij vernieuwingen bij versie 1.3 zie je maar weinig zaken die betrekking hebben op de interface. Grotendeels blijft de bediening van Roon hetzelfde, zowel op pc als via de app (die als een afstandsbediening werkt voor Roon Core op een pc). Er zijn natuurlijk wel nieuwe menu’s te zien, een logisch gevolg van de nieuwe functies en opties die Roon 1.3 brengt. Wat je bij gewoon gebruik merkt is eerder subtiel, maar toch belangrijk. Dat is bijvoorbeeld zo bij de controls voor de zones.

Bij Roon draait het allemaal rond je muziekcollectie op een aangename wijze toegankelijk te maken en je te helpen om nieuwe muziek op het spoor te komen. Dat gaat het best als je een grote, eigen muziekcollectie bezit én een abonnement op Tidal. Roon combineert namelijk beide muziekbronnen heel organisch zodat je opeens een enorme brede toegang tot muziek krijgt. Als je bijvoorbeeld een aantal Beatles-albums bezit, dan vult Roon het aanbod aan met de ontbrekende albums via Roon. In versie 1.3 is de integratie op bepaalde vlakken nog nauwer geworden. Zo krijg kun je nu heel snel alle mogelijk coverversies van een liedje opzoeken.

Als je graag werkt met playlists en/of tags, dan zal je in Roon 1.3 relatief grote veranderingen merken, onder meer qua het gebruik van filters om te zoeken. Dezelfde interface-verbeteringen zie je ook als je muziek sorteert op basis van tracks. Maar het is vooral tagging dat nu heel wat krachtiger is geworden. Je kunt nu bijvoorbeeld ongeveer alles een tag geven, incluis componisten en composities.