Bij Yamaha leefde vele jaren de wens om het enorme succes van de NS-1000 en NS-1000M, behorende bij de exclusieve groep van luidsprekers met ‘s werelds langste productietijd, te herhalen. Yamaha presenteert dan ook vol trots haar nieuwe flagship NS-5000 bookshelf monitor. De ultieme zet die dit gerenommeerde bedrijf op het gebied van luidsprekers kan doen. Gezien de lange ervaring met Yamaha-producten in de luisterruimte en de studio leidt dit hier tot hooggespannen verwachtingen.

Yamaha

Yamaha zal bij velen bekend zijn van de muziekinstrumenten, buitenboordmotoren, boten, motorfietsen, brommers, hifi-apparatuur en het omvangrijke productenpalet voor professionele studio’s. Bij de laatste categorie horen de professionele monitoren uit de HS en MSP series, de analoge en digitale 19-inch outboard processors en natuurlijk de grote mengtafels voor in de studio. Het Japanse merk heeft vaak iconische producten in de markt gezet, zoals de GX-1 en de CS-80 synthesizers. De eerste is jarenlang een wens geweest van ondergetekende, maar alleen artiesten zoals Rick van der Linden, ABBA en Keith Emerson konden zich zo’n apparaat permitteren.

Andere mijlpalen waren de DX7, een van de eerste commercieel beschikbare synthesizers met FM-synthese en de fenomenale reeks Electone orgels. De hifi-apparatuur had altijd een luxe-uitstraling. De fameuze tuner/versterkers werden vaak verkocht via de chique muziekwinkels. Niet waar je zomaar even binnenliep. De klassieke receivers van Yamaha zijn momenteel gewilde collector’s items.

Yamaha NS-1000

De nieuwe NS-5000 past in een reeks monitoren waar ook de bij iedereen bekende NS-10, NS-1000 en NSX-10000 bij horen. Er is vrijwel geen studio waar de NS-10 ontbreekt. De NS-10 (1978) werd aanvankelijk ontworpen als bookshelf hifi-luidspreker door Akira Nakamura, volgend op de NS-20 en NS-30 (1968). Yamaha begon met de ontwikkeling van domestic en professionele luidsprekers in navolging van de door hen ontwikkelde Natural Sound luidsprekers voor de zeer succesvolle Electone orgels. De NS-10 klonk wat ‘harsh’ en fel in het hoog en de integratie tussen de drivers was niet optimaal. Studio engineer Bob Clearmountain vond een oplossing door de hf-driver dicht te plakken met tissues. Uiteindelijk kwam Yamaha met een versie met aangepast crossover (NS-10M) en deze vervolgde haar weg als een professionele luidspreker.

In studio’s geldt dat als de mix goed klinkt op een NS-10, deze overal goed presteert. Er zijn er 200.000 van gebouwd en je vindt ze in vrijwel elke studio. Nakamura ontwikkelde vervolgens de NS-1000 en deze weergever zag ‘s werelds eerste toepassing van beryllium (mid en upper range drivers). Aanvankelijk moest de NS-1000 twee vooroordelen overwinnen. Japanse luidsprekers hadden en hebben nog steeds niet de reputatie om erg goed te zijn, hoewel er uiteraard een aantal spraakmakende uitzonderingen zijn, onder andere van Sony en Kondo. Hoe gestoord audiofielen in hun vooroordelen kunnen zijn bewijzen de verhalen die indertijd in het rond vlogen. Metaal (beryllium) ‘klinkt namelijk als metaal’, dus de NS-1000 zou wel schril en metalig klinken. Die vooroordelen hebben Yamaha in die tijd best parten gespeeld. Wie de NS-1000 ooit heeft gehoord weet wel beter. Het haast elektrostatische hoog klinkt neutraal, razendsnel, bereikt zeer hoge frequentieregionen en is super-smooth maar toch realistisch. De NS-1000 was dan ook een enorm succes en is nog steeds een begerenswaardige luidspreker om te bezitten.

Het model, met een ebbenhout-finish van dik solid wood, is 23 jaar in productie geweest en werd de referentiemonitor van vele omroeporganisaties en studio’s. De pro-versie is de NS-1000M. Er zijn maar heel weinig luidsprekers in de geschiedenis met zo’n lange productietijd. Wellicht de Rogers LS3/5A en de Bose 901. Beide zeer begerenswaardige classics. Tegenwoordig leven we in een gooi- en smijtwereld, waar weinig luidsprekerfabrikanten in staat zijn om in één keer een model te ontwerpen dat perfect is en dat dus binnen een jaar weer opgevolgd wordt door mark X. Stel je voor dat Airbus op zo’n manier zou werken. De hifi-industrie is berucht vanwege de productinnovatie over de rug van de consument heen. Innovatie is dan ook nog een term die de laatste tien jaar vrijwel uitsluitend geldt voor (een deel) van de luidsprekermarkt en digitaal. De rest van de producten is ‘business as usual’, zoals de afgelopen 50 jaar vertoond.

Yamaha NS-5000

Inmiddels is daar de NS-5000. Bij Yamaha was altijd een wens om het succes van de NS-1000 te herhalen. Maar dan zonder beryllium. Elk materiaal heeft voordelen en nadelen, maar Yamaha is op zoek gegaan naar een materiaal dat de snelheid van beryllium zou kunnen evenaren. De Japanners hebben absoluut gevoel voor humor. Net als de NS-1000 indertijd wordt de NS-5000 in de markt gezet als 3-weg bookshelf luidspreker. Géén idee welke boekenkasten in Tokyo gangbaar zijn, maar een luidspreker met afmetingen van 395 x 690 x 381 cm en een gewicht van zowat 40 kilo zal hier te lande menige boekenkast in verlegenheid brengen.

De vorm van een zogenaamde bookshelf luidspreker heeft ook de introductie van de NS-1000 indertijd wat vertraagd. Het is een typisch andere vorm dan de zuiltjes waar de hifi-markt van vergeven is en de NS-1000 als bookshelf was simpelweg te groot en te zwaar om echt op een boekenplank te staan. Daar komt bij dat luidsprekers per definitie nooit in een boekenkast dienen te staan. Dat frustreert de prestaties van vrijwel elke luidspreker op een enorme manier. Met de NS-1000 had de markt dus een plaatsingsprobleem en dat zal met de NS-5000 ook even wennen zijn. De NS-5000 doet denken aan de grote studio-monitoren van onder andere JBL en Urei. Een heel andere benadering dan de miezerige zuiltjes van 90 cm hoog die de consument massaal door de strot zijn geduwd. De NS-5000 heeft een woofer met een doorsnede van 30 cm (12 inch).

Als je daar naar luistert, dan wordt het duidelijk waar de meeste van die zuiltjes de fout in gaan. There’s no substitute for cubic inches… Maar, met ‘bookshelf’ bedoelt Yamaha dan ook vooral de vormgeving. Ergo, de NS-5000 monitoren zijn bedoeld, net zoals elke andere luidspreker, om op hun fraaie bijgeleverde statieven (inbegrepen in de prijs) volledig vrij in de luisterruimte te staan. De statieven zijn met betrekking tot resonance control en tuning volledig aangepast aan de NS-5000. 

Lees ook: boekenplankspeakers horen niet op een boekenplank

Techniek

De NS-5000 zit vol met slimme technieken en hieronder is een overzicht van de belangrijkste features. Yamaha past géén beryllium meer toe. Er is een synthetische fiber ontwikkeld die tot de sterkste kunststoffen in de wereld behoort en de snelheid heeft van beryllium. De drie drivers hebben ieder een conus van dit zogenaamde ZYLON. Klankmatig geeft dat homogeniteit, omdat alle drivers gelijk materiaal gebruiken. ZYLON wordt gebruikt door onder andere de NASA en in de Formule 1.

Het is sterker en lichter dan beryllium, extreem sterk en vlambestendig. Dat laatste is prettig voor als het volume eens iets harder gaat. Chief engineer Koji Okasaki, die een leidende rol heeft in het NS-5000 project, is uiteraard te spreken over het materiaal, omdat het de snelheid haalt van beryllium. Snelheid in luidsprekersystemen en in elektronica is een fundamenteel belangrijke factor om realistisch geluid te kunnen reproduceren. Okasaki ziet de doelgroep voor de NS-5000 als zijnde muziekliefhebbers die een realistische en muzikale weergave zoeken.  Om het begrip ‘muzikaliteit’ even vrij te vertalen betekent het dat muziek weergegeven wordt zoals het zich in de praktijk voordoet. Muzikaliteit hier dus niet in de musicologische betekenis.

Er is uiteraard een aantal elementen uit de NS-1000 overgebleven. Onder andere de keuze voor drie drivers met specifiek bepaalde diameters en de asymmetrische plaatsing daarvan om interferentie met de ‘randen’ van de behuizing te voorkomen. Voor alle drivers wordt hetzelfde conusmateriaal (ZYLON) toegepast, waardoor deze luidsprekers klankmatig identiek presteren over het hele frequentiebereik. De dome van de tweeter heeft nog een Monel-coating. Daarmee wordt de detaillering van blaasinstrumenten vergroot. ZYLON is een fiber-materiaal en fibers hebben specifiek enige moeite met de detailweergave van blaasinstrumenten.

Het is opvallend dat alle voicecoils gewikkeld zijn met square koperdraad. Dat is een techniek die in het verleden leidde tot de opmerkelijke prestaties van onder andere JBL-drivers en de Magnat-luidsprekers. Achter de hf en mf drivers bevinden zich ‘resonance suppression chambers’. Enigszins vergelijkbaar met de Nautilus van B&W. Ze dempen resonanties. Zo’n kamer werkt beter dan het hebben van isolatiemateriaal in de behuizing, omdat absorptiemateriaal het geluid doodslaat, het frequentiegebied beïnvloed en het geluid berooft van minieme details en dynamiek. Veel moderne luidsprekers hebben geen absorptiemateriaal in de behuizing. Het is natuurlijk een vreemde benadering dat er eerst akoestisch vermogen opgewekt wordt middels de toevoer van (veel) elektrisch vermogen en dat het akoestische vermogen dan weer gedempt wordt door isolatiemateriaal. Beetje vergelijkbaar met het geven van veel gas, terwijl de handrem aangetrokken blijft. Yamaha gaat de overblijvende resonanties te lijf met een acoustic absorber in de kast. De behuizing zelf is gebouwd van white birch ply, een van de akoestisch meest ideale materialen voor luidsprekerbehuizingen en sokkels voor zogenaamde rim-drive draaitafels.

Yamaha deed ook onderzoek naar dit materiaal voor de constructie van de vleugels. Het frontpaneel van de NS-5000 heeft een 3 cm dikke birch ply-plaat en de andere delen zijn 2 cm dik. Op basis van FEM-analyse is de behuizing voorzien van een aantal exact berekende cross bars. Die maken dat het hele kabinet, zonder gebruik te maken van interne dempingsmaterialen, nagenoeg resonantievrij is. De NS-5000 is een bas-reflex. De poort heeft een draaiing, waardoor het geluid van de stromende luchtmassa in de poort sterk gereduceerd wordt. Yamaha noemt dat de Twisted Flair Port. De NS-5000 komt met foam pads die in de poort kunnen. Met die pads ontstaat een semi-gesloten systeem waarbij het laag een méér lineair verloop heeft. Eigenlijk de beste optie om naar de NS-5000 te luisteren.

Yamaha NS-5000: Verdere specificaties

De luidsprekers worden geleverd in zwarte pianolak, aangebracht via een proces dat ook voor de ‘grands’ wordt gebruikt. De structuur van deze pianolak finish draagt bij tot de rigiditeit van de behuizing en dus de akoestische eigenschappen. Het crossover bevat Mundorf componenten, zoals de MCap SUPREME EVO en de MResist SUPREME. De NS-5000 past op de SPS-5000 stand, met een hoogte van 305 mm. De stand heeft vier aluminium dragers die onder een hoek zijn geplaatst en dus geen reflecties veroorzaken. De spikes (met bolletjes) zijn verstelbaar en het hoge gewicht van de stand maakt deze weer resonantievrij.

Bij de belangrijkste specs van de NS-5000 horen het frequentiebereik van 26 Hz tot 100 kHz (-30 dB), 40 kHz bij -10 dB, een gevoeligheid van 88 dB, een impedantie van 6 Ohm en een laagste impedantie van 3.5 Ohm. De impedantiecurve leert dat de lagere waarden vooral optreden boven de 10.000 Hertz. Als de NS-5000 op de stand staat is de totale hoogte ongeveer 1.10 meter. Ze vormen een onmiskenbaar deel van het interieur en hebben de chique uitstraling en dominante aanwezigheid van een Yamaha Grand. 

Driehoek

Bij de opbouw van audio-sets geldt de zogenaamde triade-theorie. In het midden van de driehoek (triade) staat de term ‘perfect geluid’. De drie punten van de driehoek staan voor de plaatsing, de akoestiek en de match tussen de versterker en de luidsprekers. Als die drie aspecten optimaal zijn, dan is de basis van het systeem ook optimaal. Om de driehoek heen staan de bronnen. Als de driehoek ‘klopt’, klinkt elke bron die gekozen wordt met de voor die bron maximale kwaliteit. Daarmee is het simpelweg een kwestie van opschalen. Zoals gezegd gaat de derde punt van de triade over de interactie, via de kabel, tussen de luidspreker en de versterker. Kort door de bocht vormt de luidspreker een complexe impedantie met reactieve elementen binnen de weerstand, inductiviteit en capaciteit. Die elementen fluctueren als het systeem speelt en vormen de zogenaamde ‘motional impedance’.

Ook de voicecoils vormen onder invloed van de temperatuur een wisselende impedantie. Afhankelijk van het ontwerp van een versterker, reageert dit apparaat op een bepaalde manier op die motional impedance. De voeding speelt een rol, de tegenkoppeling en bijvoorbeeld de manier waarop versterkers met een reactieve load omgaan. Tel daarbij op de eigenschappen van een kabel en er ontstaat een wiskundige formule met een behoorlijk aantal variabelen.  Het is dus klinkklare nonsense om te beweren dat het matchen van een luidspreker via een kabel met de versterker een eenvoudig klusje is, zoals onlangs ergens viel te lezen in een blad. Het bouwen van ultiem presterende audiosystemen ‘is and should be incredibly difficult’, als zijnde een parafrase op een uitspraak die producer en engineer Mike Patto enige jaren geleden deed in New Zealand’s York Street Studios. Het resultaat van zo’n gemaakte ‘match’ is direct hoorbaar en ook meetbaar.

Een mismatch uit zich bijvoorbeeld in een zogenaamde ‘scheve helling’ van de frequentiecurve. Een systeem klinkt dan in het hoog te hard en in het laag te zacht. Extreem irritant als je programma-materiaal hebt dat op de goede manier is ge-mastered. Gebeurde laatst toen ondergetekende een goed opgenomen productie even in een demo-setje stopte. Het betreffende systeem maakte gehakt van deze opname. Volgens de verkoper deugde de opname niet… Als aan alle voorwaarden binnen de triade is voldaan kun je dan bezig met bronnen. Bij de NS-5000 werden specifiek versterkers gezocht met een match. Dan moet ook de bijbehorende kabel nog passen. Welke kabel dat is maakt niets uit, zolang het maar matched. In de luisterruimte is die match gemaakt door te meten met onder andere de TEK analyser. Een zeer goede match ontstond in dit geval met kabels van AudioQuest en Zensati. Ervaring leert dat de NS-5000 zich plezierig voelt met wat krachtiger versterkers die veel stroom kunnen leveren.

Luisteren

De NS-5000 is gemiddeld kritisch om op te zetten. Het is eigenlijk een vermomde studio-monitor in een consumentenjasje en van huis uit erg lineair, neutraal en met een elektrostatische transparantie. Het is absoluut geen luidspreker die een opgeklopt hoog heeft, dat vaak resulteert in een harsh en aggressief geluid en de indruk wekt een detailrijk klinkende luidspreker te zijn. Deze luidsprekers zijn, onder andere door hun zéér hoge niveau van microdetaillering, transparantie en lineariteit, behoorlijk gevoelig voor de drie aspecten binnen de triade. Het goede nieuws is dat het mogelijk is om deze Yamaha’s tot in elke perfectie aan het spelen te krijgen.

Het is zeker geen héél kritische luidspreker, maar er moet gewoon even aan gewerkt worden, net zoals met elke andere luidspreker. Dat betekent dat elk foutje dat gemaakt wordt keihard voor het voetlicht komt. In de specifieke akoestische hoedanigheden van de luisterruimte hadden 5 mm verschil in toe-in en 1 cm verschil in afstand tussen de luidsprekers een grote impact op de eigenschappen van de soundstage en de coherentie daarvan. Leg de schuld gewoon keihard bij jezelf, erken en herken dat je vernuft volledig tekort schiet, maar don’t blame de Yamaha’s en ga gewoon door met ronde 4.

Het duurde anderhalf uur voordat deze luidsprekers goed speelden. Dat is al een betrekkelijk lange tijd om een systeem goed op te zetten. Het klonk toen al enorm goed en overtuigend, maar tussen goed en ultiem zat nog één kabel verschil. Na een aantal dagen luisteren was er nog een lichte ontevredenheid over een bepaald aspect van de weergave. Het einddoel is uiteindelijk dat je zo dicht mogelijk in de buurt komt van wat er op de studiovloer hoorbaar is. Dat vroeg om een luidsprekerkabel met een specifieke set van waarden. In principe niet bijzonder, want er zullen in de markt enkele tientallen kabels beschikbaar zijn met die eigenschappen. Maar, natuurlijk even niet hier beschikbaar, dus maar zelfgebouwd uit ruwe materialen. De nieuw ingemeten kabel joeg het systeem naar de ultieme performance. Zo’n kabel heeft meteen invloed op de homogeniteit en de lineariteit. Allemaal geen rocket science, maar het leert gewoon dat de kabel een (betrekkelijk) klein en soms betekenisvol stukje invloed heeft binnen de match. Eigenlijk de laatste vijf procent. 

Live voor de band

Misschien de meest opvallende en meest begerenswaardige eigenschap van deze Yamaha’s is het vermogen om muziek life-like te presenteren. Het klinkt dicht in de buurt van echte stemmen en instrumenten. Het is ook opvallend dat deze luidsprekers een zekere mate van vergevingsgezindheid hebben. Je hoort natuurlijk direct welke kwaliteit een opname heeft, maar wat minder ideaal opgenomen producties worden niet meteen onluisterbaar. Dat komt zeker niet omdat deze luidsprekers elk materiaal met de mantel der liefde bedekken en altijd maar beleefd en ingetogen klinken. Daar zijn luidsprekers die dynamische problemen hebben en met sterk afgeronde curven aan de beiden einden van het frequentiespectrum kampen natuurlijk erg goed in. Geschikt voor consumenten die aan de tranquillizers willen als ze eens een echte klap op een snare horen.

Nee, deze Yamaha’s klinken levensecht, met echte snelheid en de power die life-muziek heeft. Luisteren naar de NS-5000 is in hoge mate of je op de studiovloer staat. Het hoog dat uit de NS-5000 komt is dus het echte hoog zoals instrumenten dat presenteren. Dat is nooit schril, gemeen, koel, ‘wit’ of agressief. Het is zogenaamd ‘realistisch hoog’. Dus niet het teruggetrokken, softe ‘zoefhoog’ en drijfsijsen-geluid zoals veel hifi-luidsprekers en sommige Japanse versterkers dat presenteren en waar iedereen die enige ervaring heeft met echte instrumenten en concerten zich kapot aan ergert. Dat zijn meestal de luidsprekers die vanuit een vlaag van commercieel denken een geluid presenteren dat geen zoogdieren verjaagd en de gevoelige luisteraar ontziet. Met enige weergave van de werkelijkheid heeft het allemaal niets te maken. De NS-5000 laat muziek horen alsof je live voor de band staat. Dat is eigenlijk ook zo. Bij de meeste opnames staan de microfoons op nog geen meter afstand van de instrumenten. Dat is dus de luisterpositie. Dat kan best upfront en confronterend zijn en zo hoort het ook. Je mag van een systeem dan niet verwachten dat er een presentatie neergezet wordt alsof je op rij 12 zit.  Als dat zo is, heb je een heel erg fout systeem.

Fraai laagfundament

Maar, die realistische en plastische presentatie van de NS-5000 is van een ongekende schoonheid. De NS-5000 klinkt zéér schoon, extreem zuiver en met een ongekende maar natuurlijke detaillering. De extreme mate waarmee de NS-5000 een volledig natuurlijke en putdiepe detaillering kan laten horen, komt indrukwekkend naar voren als de Sennheiser HE-1 als voorversterker wordt ingezet. U zult als consument natuurlijk niet snel een HE-1 inzetten, maar het toont even aan waartoe de NS-5000 in staat is. Het is allemaal erg transparant en de focussering en plaatsing binnen de stage is fenomenaal. Onderdeel van dat realisme is nogmaals die snelheid. Die maakt dat bijvoorbeeld percussie als heldere images binnen de stage verschijnt. Dat geldt evenzeer voor pianoaanslagen of strings.

Een aanslag op een vleugel kent een heel specifieke manier van uitsterven. Eerst die explosieve aanslag van de toon en daarna het langzaam oplossen van het geluid, dat vaak hoorbaar is als een soort wedstrijdje tussen harmonischen die elk gedurende elke milliseconde de tonale balans licht verschuiven. Het middengebied wordt erg fraai weergegeven en het lijkt erop of dit gebied heel subtiel iets naar voren is geplaatst. Het laag kan met een enorm gewicht spelen, gaat behoorlijk diep en is fraai gedefinieerd. De beste resultaten gelden hiervoor als de poorten gesloten zijn. Veel muziek wordt met zo’n fraai laagfundament neergezet, zoals alleen grote woofers dat kunnen. Je merkt dan de beperking van veel zuilluidsprekers met 8-inch woofertjes, maar dat is natuurlijk geen altijd geldende wetmatigheid. Het laag van de NS-5000 doet denken aan de grotere luidsprekers uit de zeventiger en tachtiger jaren. Jaren waar de ‘WAF’ nog niet volledig toegeslagen had, de vrouw nog minder geëmancipeerd was en de man nog geen watje was en vaak de keuze van de luidsprekers bepaalde.

De NS-5000 maakt in zoverre verschil dat de kwaliteit van het laag natuurlijk veel beter is dan het gemiddelde van de grotere systemen uit de vorige eeuw, hoewel de NS-5000 in het allerdiepste laag een vleugje warmte laat horen. Spectaculair laag, zoals te horen op de onlangs beschreven cd van de Nils Økland Band (Lysning www.hubromusic.com). Of de spectaculair en kamerbreed klinkende vleugel op de Rhapsody tape van Denise Jannah en Atzko Kohashi, weergegeven vanaf één van de Studer machines. Als je nou praat over stage, dan kan de Yamaha een spectaculaire stage neerzetten. Dat heeft te maken met de Yamaha’s, maar ook met een hier in de luisterruimte ontworpen plaatsingstechniek, die een volledig vrij en overtuigend podium neerzet, waarbij het geluid soms van links en rechts om je heenbuigt en zeker ook van bovenaf. Het vormt dan een soort akoestische bel die plaatsneemt in de luisterruimte. Dat was onder andere extreem goed waarneembaar met tracks vanaf Gloria Estefan’s ‘Destiny’. Werkelijk huiveringwekkend goed. 

Conclusie

Yamaha’s NS-5000 flagship luidspreker is een zeer waardige opvolger van de beroemde NS-1000. Neutraal, lineair, dynamisch, super gedetailleerd, homogeen, transparant, uitermate zuiver en schoon klinkend en met fenomenale stage-eigenschappen. Binnen de optelsom van al die eigenschappen is de NS-5000 absoluut niet zo’n vervelende ‘hifi’-luidspreker. Hier spreekt toch de professionele ervaring van Yamaha. De NS-5000 is een zo onopvallend mogelijk doorgeefluik van de gebeurtenis in de studio. Vanzelfsprekend tot het (hoge) niveau dat binnen dit ontwerp en het daarvoor beschikbare budget mogelijk is. Het allermooiste is dat deze luidsprekers, voorzien van een passende aansturing, een echte en realistische presentatie neerzetten van de gebeurtenis in de studio of de live-happening. Een band staat gewoon pal voor je neus, het grijpt je meteen vast en is fascinerend om te beleven, maar als de microfoonposities verderaf zijn, dan schakelt deze luidspreker ook naar de daarbij behorende plaats van de muzikanten binnen de stage. Die afbeelding is erg precies, maar heeft altijd een natuurlijke flow. Zonder in te leveren op belangrijke geluidsmatige eigenschappen, zijn deze Yamaha’s in zekere zin vergevingsgezinder naar mindere opnames toe.

De YG luidsprekers bijvoorbeeld hebben dat weer wat minder. Als de opname perfect is, dan luister je nagenoeg naar de ‘holy grail’, maar als opnames minder van kwaliteit zijn, dan wordt dat door deze Amerikanen toch wat duidelijker belicht. Het grote voordeel voor de consument zal zeer waarschijnlijk zijn dat de investering in de NS-5000 lang geldig zal blijven. Het ligt niet in de lijn der verwachtingen dat Yamaha met enige regelmaat met mark 2 tot en met mark 8 versies komt. Dat geeft rust in een wereld waar veel luidsprekerfabrikanten over de rug van consumenten heen binnen vijf jaar tijd met drie volledig ‘vernieuwde’ lijnen komen. Zoals dat geldt voor elke luidspreker in de wereld, zijn er ook weer geluidsmatige aspecten die verder ontwikkeld zijn bij luidsprekersystemen die het dubbele tot het tienvoudige kosten. Dat is een keuze die u als consument heeft. Maar, zonder dat nou tot de laatste bit te analyseren, heeft deze NS-5000 een vorm van ‘fundamental rightness’. Wat je hoort klopt gewoon, maar heeft ook nog een soort lastig te omschrijven méérwaarde, waardoor het luisteren naar deze Yamaha’s een soort verslavende werking krijgt.

Yamaha NS-5000
€ 15.000 ,-  per paar
Yamaha | www.yamaha.nl