Anatek Audio A50 geïntegreerde versterker - Britannia rules the waves
Noemt u mij één audiofiel in hart en nieren van mijn leeftijd die niet heeft gehoord van Sugden, Radford, Leak, Croft, Musical Fidelity of Quad. Dan noem ik u duizend audiofielen van een willekeurige leeftijd die nooit gehoord hebben van Anatek Audio. En er misschien ook nooit van zullen horen. Omdat Anatek niet behoort tot de gevestigde fabrikanten, maar bescheiden vanuit zuidoost Engeland opereert. En nog niet eens lang, al dateert de eerste opzet van het A50 ontwerp uit 1997. Toen ik voor het eerst iets las over Anatek was mijn reactie lauw in de verwachting dat het merk zich zou beperken tot de lokale markt in Engeland. Je leest dan wat gemakkelijk over een artikel heen, het is toch niet te koop. Tot een Nederlandse importeur ons benaderde en het tot nu toe enige exemplaar aanbood dat aan deze kant van de Noordzee beland is. De A50 staat daardoor in de huiskamer voor een recensie. Nieuwsgierig begin je aan de test. Om even later aan je hoofd te krabben. Om na twee weken hebberig te zijn. Lees hoe Engeland opnieuw de macht in de audio wereld wil grijpen.
Class A Sonics
De Anatek A50 is ontworpen in de streek rond Brighton UK, een proces waarbij onder andere Clive Read betrokken was, samen met de manager van Sevenoaks in Brighton. Hij wordt gebouwd bij Keith Audio Ltd. Een firma in Sussex die zich bezig houdt met het vervaardigen in opdracht van elektronische apparatuur (OEM). Handig om dat zo te doen, want Keith Audio Ltd. bezit assemblage lijnen (de A50 wordt grotendeels met de hand gebouwd), soldeerstraten, eindcontrole, inkoop en een logistiek apparaat waar een individu geen mogelijkheid toe heeft. Het uiterlijk van de A50 is weinig spannend. De bekende zwarte kast met een aluminium front. Daarop een keuze schakelaar, een tape monitor, volume en aan/uit. Een blauwe led geeft aan dat het apparaat in werking is, twee rode led’s gaan branden als de beveiliging wordt aangesproken. De achterzijde laat het bekende rijtje ingangen zien, zeven in totaal, een tape out en twee eenvoudige maar effectieve luidspreker aansluitingen. De kast staat op vier plastic voeten met een rubber in-lay. In de doos treffen we een netsnoer en een korte handleiding aan. Als ik de kap licht van de versterker ontdek ik dat een belangrijk deel van de schakeling is ingegoten. Geen idee wat daar verborgen wordt gehouden, het weinig herkenbare is de spoel van een Zobel netwerk. De voeding is ruim voorzien met een 3,75 A trafo aan twee maal 30 volt. De afvlakking gaat met in totaal 40.000 uF. Zowel printen als bedrading zien er zeer verzorgt uit. Het linker en het rechter kanaal strikt gescheiden. Voor een klasse A versterker zijn de koelplaten klein, maar dat kan ook gezien de schakeling die is gebruikt.
Ik ben geen elektronicus maar begrijp wel enigszins hoe de schakeling werkt. Wat men wil bereiken is een combinatie van twee dingen. Ten eerste de geluidskwaliteit van een echte klasse A versterker, echter met het gemak en de energiebesparing van een klasse AB versterker. In een kennelijk geniaal ogenblik is een schakeling opgezet die aangestuurd door een driver trap altijd in klasse A werkt, maar alleen de volle spanning en stroom ziet als de driver trap dat aangeeft. Een glijdende klasse A schakeling. Afhankelijk van de gevraagde hoeveelheid vermogen heb je aan de uitgang 0 tot 50 watt klasse A vermogen beschikbaar. En dus de warmte dissipatie van 0 tot 50 watt klasse A in plaats van permanent 50 watt. De kunst is uiteraard om de schakeling zo snel te maken en zo doordacht te ontwerpen, dan er altijd iets meer vermogen in klasse A beschikbaar is dan wordt gevoerd naar de luidspreker. Grappig is om te merken dat deze klasse A versterker heter wordt naarmate hij meer moet presteren. Normaal wordt een klasse A versterker juist koeler als hij veel vermogen afgeeft. Anatek laat in white papers niet het achterste van de tong zien. Beschrijft echter wel ongeveer wat de gedachte achter het product is.
Het circuit is gelijkstroom gekoppeld. In de signaalweg zit maar één enkele condensator aan de ingang. Het circuit heeft een heel lage gelijkstroom drift en beperkt het geheugen effect van elektronische schakelingen, effecten die ontstaan bij transients. In de A50 is een protectie circuit aanwezig, niet in de signaalweg opgenomen, dat reageert op te grote stromen. Zodra aan de uitgang de 12 ampère wordt overschreden, stopt de versterker met stroom leveren. Een bescherming voor de versterker zelf, maar ook voor de luidspreker. Binnen de A50 is RF filtering in de versterking toegepast vanaf 100 kHz om het signaal zo zuiver mogelijk te houden, zonder de weergave aan te tasten of de loopback versterking te beïnvloeden. Er zijn geen geïntegreerde circuits toegepast en de werking van de actieve componenten (transistoren e.d.) is bepaald met passieve componenten (weerstanden e.d.) en niet andersom. Wat technische gegevens zijn: een vermogen van 2 x 50 watt aan 8 Ohm oplopend tot 70 watt aan 4 Ohm. Het frequentiebereik loopt van 1,5 Hz tot 100 kHz binnen -3 dB. Gevoeligheid is 500 mV voor een output van 50 watt aan 4 Ohm. De kast meet 430 x 300 x 80 mm en weegt 8 kg. Het grootste deel van het gewicht komt van de trafo.