De laatste tijd ging er bij DALI veel aandacht naar actieve modellen zoals de Rubicon C en Oberon C. De speakerbouwer is passieve luidsprekers echter niet uit het oog verloren. Hoe populair die actieve modellen ook worden, klassieke hifi-speakers die een aparte versterker nodig hebben krijg je nooit uit het DNA van het Deense merk. In het voorjaar vernieuwde DALI de Opticon-lijn, speakers uit de betere middenklasse die zich netjes op het kruispunt tussen hun high-end en het betaalbare segment nestelen. Door de MK2-aanduiding – voor Mark 2 – lijkt het om een minder belangrijke updatetje te gaan, maar dat is wat te bescheiden van die DALI-mensen. De Opticon 8 MK2 en Opticon 2 MK2 die wij op bezoek krijgen, bleken toch op veel fronten veranderd te zijn. Zodanig, dat we ze zelfs apart behandelen. In de review is dat de Opticon 8 MK2 vloerstaander.
DALI Opticon MK2
In het afgelopen jaar bleef het bij sommige luidsprekermerken wat stiller dan we van hen gewoon zijn. Dat dekselse corona en tekorten op vlak van chips en grondstoffen, we moeten het je niet vertellen. Gelukkig komt daar stilaan wat verandering in. We zagen in de handel zo onder meer de nieuwe Opticon MK2-modellen opduiken die de Deense fabrikant reeds een paar maanden geleden aan de wereld presenteerde. De timing is dus perfect om het allergrootste model uit deze verbeterde lijn van DALI onder de loep te nemen. En dat ‘groot’ menen we echt wel.
De Opticon 8 MK2 is een indrukwekkende 3-wegs vloerstaander, idealiter bedoeld voor een woonkamer op groter formaat of iets ruim als een loft. Wie wat compacter woont of zijn hifi liever subtiel in zijn interieur ziet verschijnen, vindt in dezelfde familie nog een andere vloerstaander (de slanke Opticon 6 MK2) en twee boekenplankspeakers (de Opticon 1 MK2 en Opticon 2 MK2). Die laatste hebben we ook in de testruimte staan en zullen we heel binnenkort in een korte follow-upreview behandelen. Waarom niet in hetzelfde artikel? Vooral omdat de majestueuze Opticon 8 MK2 wat meer tijd vroeg qua opstellen (elk exemplaar weegt 34 kg) en uitproberen, en we pas daarna de Opticon 2 MK een plaats konden geven.
De Opticon 8 MK2 is het vlaggenschip van de vernieuwde Opticon-lijn, en ook de enige driewegsmodel in deze Deense familie. Je vindt hem bij je lokale hifi-winkel voor 1.499 euro per stuk of net geen 3.000 euro per set. Je spreekt met andere woorden over een vloerstaander uit de betere middenklasse, te combineren met een betere versterker. Net zoals de duurdere DALI’s (Rubicon en Epicon) is deze Opticon MK2 echt ‘Made in Denmark’, een label dat niet hetzelfde betekent als ‘buy local’ maar toch iets groener is dan ‘verscheept met een containerschip’.
Nieuwer dan je denkt
Toen DALI deze luidsprekerfamilie aankondigde, fronsden we even de wenkbrauwen. Waarom ‘MK2’ of Mark 2 in plaats van een totaal nieuwe naam? Zo’n subtiele naamsverandering kan de indruk geven dat deze Opticon MK2-speakers eigenlijk niet enorm veranderd zijn. Al herinneren we nog van de geschiedenisboeken dat pakweg het Britse Spitfire-vliegtuig uit WOII ook meerdere MK-versies kende en dat die verschillende versies toch ook sterk van elkaar verschilden. En al bleef het profiel grosso modo wel gelijk, de eerste ging stukken trager dan de laatste (MK24, leuk weetje voor als pubquizes er weer aan komen). Dat is ook wat hier het geval is. De ruwbouw – de luidsprekerkast – is bij de Opticon MK2 hetzelfde als bij de originele versie uit 2016.
Op alle andere vlakken is er echter wél verandering, en zelfs signicante zaken. De (ongewone) driveropstelling van de Opticon 8 is behouden bij de MK2, maar de drivers zelf zijn net iets anders. DALI heeft daarbij geput uit nieuwe kennis en hardware die het voor latere of hogere producten ontwikkelde nadat de eerste Opticons op de markt kwamen. Zo blijft de Opticon 8 MK2 pronken met een dubbele tweeter-gedeelte, wat echt een typisch DALI-ding is en van deze speaker eigenlijk een 3½-wegsmodel maakt.
Deze ongewone module bestaat uit een dometweeter aangevuld met een ribbon-tweeter die vanaf 14 kHz in werking treedt. Voor het snel weer te geven microdetail in de hoogste frequenties, dus. Dat is op zich niet nieuw, wel nieuw is de dometweeter die uit de actieve Callisto-lijn werd ontvreemd en de montage op een gedeelde aluminiumplaat. De dunne lijnen die als zonnestralen rond de verzonken dometweeter verschijnen zijn een leuk designdingetje, maar de bedoeling van dit alles is vooral dat muzikale details egaal en breed de kamer in worden gestuurd. Ook dat blijft een DALI-ding: de speakers zo ontwerpen dat ze geen toe-in vereisen.
Sowieso heeft de hele voorkant van de Opticon 8 MK2 een uitzonderlijke opbouw, met een grote 8-inch woofer helemaal bovenaan en dezelfde forse woofer nog eens helemaal onderaan de baffle. Op de grote voorkant is toch plaats genoeg voor deze forsere drivers, dus het oogt niet extreem druk of overvol. Integendeel, er is nog voldoende ruimte voor die dubbele tweeter-array én een 6 ½-inch midrange-driver.
Ook het SMC-materiaal mag niet ontbreken in dit verhaal. DALI past dit eigenaardige substantie al enkele jaren toe in het motorsysteem van zijn drivers. In dit geval bestaat de pole piece uit dit materiaal dat elektrische weinig geleid maar wel sterk magnetisch is. Daardoor heeft het weinig last van ongewenste zaken (zoals hysterisis en warmte-ontwikkeling) die anders een driver onvoorspelbaar maakt.
Totaal andere look
Niet alleen de techniek is bij deze Opticon-update geüpdatet, ook zijn looks hedendaagser geworden. Sommige visuele aanpassingen zijn subtiel, andere weer helemaal niet. De nieuwe Tobacco Oak-kleurstelling, met een matzwarte voorkant en een donkerwalnootfineer aan de resterende zijden, is echt iets nieuw voor DALI – en is ook in dit segment ongewoon. Doe er die donkerroodgetinte woofers met een wat ruwere textuur bij, en je krijgt iets met een onderscheidende uitstraling. Tikje donker, misschien iets agressief. Het heeft wel iets. Deze versie heeft ook een enorm voordeel: het toont stof amper. Dat is bij speakers in hoogglans wel even anders.
Als je kijkt naar de andere Opticon MK2-modellen, ontdek je nog twee andere kleuredities: zwart met een donker houttextuur en een satijnwit. Die laatste kleur is zeker knap, helemaal in combinatie met de nieuwe Scandi-design speakerroosters die uitgevoerd zijn in een lichter grijstint met contrasterend weefsel. Helaas, de Opticon 8 MK2 is er niet in die witte kleur. Wel kun je de grootste Opticon MK2 krijgen in dat satijnzwart, wat ook wel exclusiever overkomt dankzij dezelfde matzwarte voorkant als bij de Tobacco Oak-editie.
We hadden het ook al over de meegeleverde roosters. Normaal laten we die in de doos zitten omdat we een voorkant met zichtbare drivers gaaf vinden, maar de laatste jaren overtuigt DALI ons steeds vaker om ze toch op te hangen. Klein minpuntje is dat de grille niet magnetisch bevestigd is, maar dat doet geen afbreuk aan de mooie uitstraling. De roosters die je bij de nieuwe Opticon MK2’s krijgen, passen in de recente DALI-traditie om ze uit te voeren in een Scandinavisch aanvoelend weefsel. Bij de goedkopere Oberons vind je dezelfde stijlkeuze. Uiteindelijk lijkt een grille maar een detail, maar gegeven de oppervlakte die ze innemen bij deze Opticon 8 MK2’s dragen ze toch veel bij aan de uitstraling. En dankzij dat Scandi-stof wordt het net weer interieurvriendelijker.
Wie vergelijkt met de originele Opticons, zal ook merken dat de aparte voorplaat van de dome- en ribbontweeter nu fraaier is uitgevoerd. In een matzwart aluminium en zonder zichtbare bouten, wat op subtiele wijze het strakheidsfactor verhoogt.
Klinkt even groot als hij is
Bij het luisteren merken we wel dat de Opticon 8 MK2 net te veel onze kamer activeert, met bassen die net iets te overweldigend zijn als gevolg. Niet gek, gegeven dat dit echt wel de grootste Opticons zijn. Tegelijkertijd valt het beter mee dan verwacht en veel tracks klinken gewoon fijn zo, misschien met iets body dan strikt genomen noodzakelijk is. De NAD C 298 blinkt echter uit qua controle, waardoor we niet echt het gevoel krijgen dat het ontspoort. Met de Marantz Model 30 die nog in de testruimte staat, hebben we die indruk wel een beetje. Nochtans is ook die match best wel fraai, in een grotere kamer zou het zelfs geweldig zijn. We merken dan gewoon sneller dat de Opticon 8 MK2 gemaakt is voor kamers die net wat groter zijn dan de 25 m2 waar de speakers nu in vertoeven. Het is maar in hoeverre je mikt op een accurate weergave of toch een vollere weergave verkiest. Het onderkoelde ‘Nun with a Motherf*&*ing gun’ van Trent Reznor, deel van de soundtrack van ‘The Watchmen’, rolde zonder eender welke ingreep lekker vet uit de Opticon 8 MK2’s. We zouden wel aanraden hem iets verder van de muur te plaatsen, vanwege de twee reflexopeningen achteraan.
Aangezien de NAD C 658 toch over Dirac beschikt, meten we de grote DALI’s uit en laten we Dirac Live 3 wat aanpassingen maken om de speakers beter bij de ruimte te laten passen. Meestal verkiezen we verschillende filters te maken: een op basis van de Dirac-targetcurve, eentje op basis van een doelcurve die NAD aanbiedt en dan eentje dat we zelf van die NAD-curve afleiden. Via de BluOS-app kun je namelijk makkelijk wisselen tussen die filters en zelf vergelijken – en dat is wel handig als je begint met subtiele aanpassingen aan de doelcurve. Ook in dit geval maken we een drietal filters, want we wisten vooraf al dat de pure Dirac-filter het niet zal worden.
Sterk aan deze Opticon 8 MK2 is hoe het muziek lekker coherent neerzet. Misschien wel door die twee woofers die de hogere frequentie-weergevers verticaal flankeren, waardoor bijvoorbeeld de Baba O’Riley (remix) van The Who’s ‘Who’s Next’ (96 kHz/24-bit, Qobuz) zich presenteert als een wall of sound waar alle instrumenten in rondzweven. Lekker opzwepend, hoe dit eindigt. Als je smaak wat meer richting hedendaagse soul of R&B neigt, dan heb je misschien de heruitgave ter ere van de 20ste verjaardag van ‘Songs in A Minor’ van Alicia Keys op je luisterlijst staan. Op deze DALI’s een meer dan prima keuze.
Zoals we bij de aanvang van deze review schreven zit je hier met een betere speaker die kwaliteit biedt zonder z’n universele karakter te verliezen. Of anders gezegd: we kunnen hier gewoon van de knappe stem van Keys blijven genieten, zonder dat het ‘fout’ klinkt. Dat grootse karakter – iets dat inderdaad misschien enkel fysiek grote speaker kunnen leveren – geeft ook een live-gevoel aan het high brow-geïmproviseer van drummer Makaya McCraven op ‘Universal Beings’, een album met het betere knip&plakwerk van vele jamsessies – al zou je dat nooit zeggen als je ernaar luistert.
Bij muziek met veel dynamiek en een iets hoger volume profiteer je natuurlijk van die grote woofers op de Opticon 8 MK2. Deze DALI kan echter ook knap omspringen met subtieler werk. Een maandje geleden ontdekten we zo een fraai neoklassiek album van de componist en pianiste Rose Riebl, ‘Do Not Move Stones’. Met deze grote Deense torens kunnen we bij een track als ‘An Ending, Go Back to the Beginning’, helemaal wegdromen. De Opticon 8 MK2 rolt het felle hoogdetail een tikje af, waardoor je echt een totaalbeeld gepresenteerd krijgt en je automatisch focust op de som van het geheel. Toch, als je daar je aandacht op vestigt, kun je inzoomen op de dramatische cello of je laten overweldigen door het vingervlugge pianospel.
Conclusie
De DALI Opticon 8 MK2 is door zijn formaat en eigenschappen misschien niet de luidspreker die je zoekt. Het moet passen in je kamer (of je moet hem kunnen temperen met kamercorrectiesoftware zoals Dirac). Dit is dan ook het vlaggenschip, er zijn ook kleinere Opticon MK2-modellen die in een bescheiden woonkamer passen. Allemaal Made in Denmark, dat mag vermeld worden.
Heb je de ruimte, dan ontdek je in deze stoere luidspreker het beste van wat de vernieuwde Opticon MK2-lijn te bieden heeft. En dat is veel meer dan de beperkte naamsverandering aangeeft. Het is een allrounder die ‘gewoon’ uitstekend klinkt en je vele uren luisterplezier zal geven, wat je ook beluistert. Zijn grote formaat is op muzikaal vlak net een enorm voordeel, want hierdoor maak je keer op keer een machtige performance mee.
DALI Opticon 8 MK2
2.998 euro per set | dali-loudspeakers.com | dalibenelux.nl
Beoordeling 4,5 op 5
Type: 3,5-wegs vloerstaander
Gevoeligheid: 88.5 dB
Nominale impedantie: 4 Ohm
Crossover: 380-2.200-14.000 Hz
Gewicht: 34 kilo
Afmetingen: 114.1 x 24.1 x 45 cm
