Het Chinese FiiO heeft in de lente van 2023 de K9 Pro ESS uitgebracht, een DA-converter en hoofdtelefoonversterker voor gebruik op een bureau of bij een hifiset. Nu volgt de fabrikant met de K9 AKM, ongeveer hetzelfde apparaat, maar dan met DAC-chips van AKM. Beide apparaten staan naast elkaar in het portfolio van FiiO.

DAC-chips zijn belangrijke componenten

DAC-chips zijn complexe elektronische componenten die een zeer grote investering vragen om te ontwikkelen en vervolgens in grote aantallen te maken. Niet voor niets zijn er wereldwijd slechts een paar fabrikanten die DAC-chips maken. Bekende voorbeelden zijn ESS Technologies, AKM, Wolfson, Cirrus Logic en Burr-Brown. De klanten van deze fabrikanten zijn honderden of misschien wel duizenden fabrikanten van o.a. hificomponenten, televisies en computers. DAC-chips zitten in DA-converters maar ook in versterkers met digitale aansluitingen en zelfs in moederborden van computers. Geen enkele hififabrikant maakt zelf DAC-chips. Ja, we zijn ons er van bewust dat enkele fabrikanten het gebruik van DAC-chips vermijden, maar dat is de uitzondering op de regel.

Als de levering van DAC-chips plotseling stottert of stopt, kan dat vervelende gevolgen hebben voor de producent die zijn apparaat heeft voorzien van een bepaalde DAC-chip. DAC-chips zijn geen gloeilampen die makkelijk vervangen kunnen worden door exemplaren van andere fabrikanten. De brand in de fabriek van Asaha Kasei Microdevices in de herfst van 2020 dwong een groot aantal fabrikanten om hun producten te herzien. Dit betekende soms het staken van de productie van een goed product en de snelle ontwikkeling van een alternatief product.

Geopolitieke spanningen kunnen er ook voor zorgen dat leveringszekerheid van DAC-chips in het geding komt. Dat geldt goed beschouwd voor alle chips. De wereld is zich daar tijdens en na de coronacrisis pijnlijk bewust van geworden en de huidige geopolitieke spanningen doen daar nog een schepje bovenop. Veel landen doen er alles aan om chipfabrieken binnen hun eigen landsgrenzen op te zetten om zo meer verzekerd te zijn van de levering van allerlei soorten chips.

FiiO K9 AKM

Het Chinese FiiO lijkt met de introductie van de K9 AKM op bedrijfszekerheid te mikken. Hoe dan? Nou, er was al de K9 Pro ESS, een DA-converter en hoofdtelefoonversterker gebaseerd op DAC-chips van ESS Technologies. Nu komt FiiO met de K9 AKM. Dit toestel doet zo ongeveer hetzelfde, maar dan met chips van AKM dat na de brand uit de as is herrezen (herstel, de productie na een lange onderbreking weer heeft hervat). Als één van de twee DAC-chip fabrikanten om welke reden dan ook niet zou kunnen leveren, valt slechts een deel van de productie stil. Dit is wellicht een verstandige keuze gezien vanuit risicomanagement en bedrijfszekerheid.

Er is nog een ander voordeel. DAC-chips kunnen subtiele klankverschillen veroorzaken. De ene luisteraar zweert bij DAC-chips van ESS Sabre en de ander wil liever een chip van AKM in zijn DA-converter hebben. FiiO kan nu beide liefhebbers bedienen.

De FiiO K9 AKM is voorzien van de nieuwe vlaggenschip DAC-combinatie van Asahi Kasei Microdevices Corporation (AKM), in de vorm van de AKM AK4191EQ en AKM AK4499EX in combinatie met dual-mode klokbeheer. Hierdoor kunnen audiogegevens worden verwerkt in lineaire PCM tot een resolutie van maximaal 32-bit/768 kHz en DSD tot DSD512.

Volgens FiiO is de zestrapsstructuur van de audiocircuits overgenomen van de FiiO K9 Pro. Van de DA-converter tot de volumeregeling tot de versterking, elk onderdeel van de FiiO K9 AKM is ontworpen om echt symmetrisch te zijn om overspraak te verminderen en het beloofde authentieke geluid te bereiken.

FiiO K9 AKM: THX AAA 788+ versterker

Een ander essentieel kenmerk voor de beste geluidskwaliteit is volgens FiiO de THX AAA 788+ versterker en daarmee het onderdeel van THX Ltd., die al werd gebruikt in de K9 Pro ESS. Dit is de basis voor het feit dat er een zeer hoog uitgangsvermogen beschikbaar is met tegelijkertijd de laagste vervorming, voor het makkelijk kunnen aansturen van een grote verscheidenheid aan hoofdtelefoonmodellen. Het opgegeven vermogen is maximaal 780 mWatt bij 300 Ohm en zelfs tot 2 Watt bij 32 Ohm.

Aan analoge en digitale aansluitingen geen gebrek. Nieuw is de toevoeging van de USB Type-C-poort aan de rechterkant van de behuizing voor aansluiting van een smartphone of tablet of (draagbare) digitale muziekspeler. Een XMOS XUF208 van XMOS Technology zorgt naar eigen zeggen voor een perfecte signaaloverdracht.

De analoge en digitale circuits van de FiiO K9 AKM Desktop DAC en hoofdtelefoonversterker hebben een aparte voeding.

FiiO K9 AKM: Qualcomm QCC5124 Bluetooth 5.1-chip

Voor de best mogelijke draadloze signaaloverdracht tussen het bronapparaat en de nieuwe FiiO K9 AKM Desktop DAC en hoofdtelefoonversterker, wordt een Qualcomm QCC5124 Bluetooth 5.1-chip gebruikt die ondersteuning biedt voor SBC, AAC en aptX en high-res codecs aptX HD, aptX LL, aptX Adaptive en LDAC.

Uiteraard kan het apparaat ook eenvoudig via Blueooth worden bediend met behulp van de bijbehorende app, d.w.z. de FiiO Control app voor Apple iOS en Google Android. Verder is de FiiO K9 AKM compatibel met zowel UAC 1.0 als UAC 2.0, waardoor de K9 AKM compatibel is met een verscheidenheid aan bronapparaten, waaronder ook gameconsoles.

Naar verwachting komt de FiiO K9 AKM in de loop van januari 2024 op de markt. De prijs voor de Benelux hebben wij nog niet vernomen.