SAMENVATTING

De Focal Hadenys is de tweede belangrijke hoofdtelefoon die het Franse merk dit jaar presenteert, de review van de Azurys kon je al lezen. Dankzij een open design en een aangenamer prijskaartje belooft het een aantrekkelijke manier om op z’n Focals in muziek ondergedompeld te worden. Maar het kan de vergelijking met de bejubelde high-end Focal-koptelefoons aan?

Focal Hadenys

Focal en hoofdtelefoons zijn al sinds 2016 Een Ding in de headfi-wereld. Het Franse merk mocht tot op dat punt vooral bekend staan voor drivers met vlas, spectaculaire upgradekits voor de audio van uw geliefde vierwieler en voor speakers die op alle vlakken indruk maakten, vanaf dat moment werd het boven op dat alles ook nog eens een echt headfi-merk. Best opmerkelijk, want er zijn gespecialiseerde hoofdtelefoonbouwers bij de vleet, vaak met hun excentrieke designs en ideeën.

Toch wist Focal snel een eigen niche in de markt uit te houwen met enkele zeer high-endmodellen en een aantal luxe koptelefoons. Maar wat als je budget het niet toelaat om zo’n premiumkoptelefoon aan te schaffen?

Daarvoor lanceert Focal nu de open Hadenys (en simultaan de gesloten Azurys). Ze zijn lager geprijsd; beiden zijn overduidelijk bedoeld om de Focal-ervaring toegankelijker te maken, zonder weer die luxe-insteek los te laten. Al klopt die stelling iets meer voor de Azurys, die voor 549 euro in de winkel ligt. De Hadenys kost 699 euro – een stukje meer – en biedt voor die meerprijs wel een andere luisterervaring. Het is een open hoofdtelefoon (zoals de Utopia en de Clear MG) die resoluut mikt op mensen die kritisch – of als je dat liever hebt: aandachtig – naar muziek luisteren.

Open voor alles 

Wat je echt moet realiseren: de Hadenys is heel open. Zelfs heel stille geluiden rondom je zijn nog heel hoorbaar als deze koptelefoon draagt. Hem gebruiken in een open kantoor of kantoortuin, of als je thuiswerkt terwijl tieners in de naastliggende woonkamer Fortnite spelen? Of in de zetel vluchten in wat metal omdat je partner een stroperige aflevering van Emily in Paris bekijkt? Niet echt haalbaar allemaal. En misschien zelfs wat onverstandig, want in die omstandigheden ga je misschien compenserend het volume opendraaien en je gehoor in het gedrang brengen.

Dat laatste is altijd een gevaar bij heel open designs. De Hadenys is dus echt bedoeld voor fijnproevers die ergens rustig willen opgaan in hun muziek. Of dat nu een oppeppende punkrockanthem is dan wel een dromerige pianosonate van Erik Satie, dat is wat minder relevant.

Zo lijkt de open architectuur van de Hadenys vooral heel nadelig. Maar tegenover die ‘nadelen’ staat een aantal pluspunten. Het heel open design geeft de Hadenys een frisser, meer ruimtelijke karakter, met een ander balans tussen het laag en het hoog. Er is meer ademruimte om complexere muziek neer te zetten.

Weinig merken weten zo goed het evenwicht te vinden tussen techniek en design als Focal. Een bezoek aan Focal in 2019 onthulde een bedrijf dat veel investeert in R&D en productie op vlak van drivers. Dat wordt wel eens vergeten omdat de aandacht wordt opgeëist door spraakmakende vormen en luxematerialen. De karakteristieke Focal-oog voor stijl valt ook bij de Hadenys te bespeuren. Qua design houdt het Franse merk het graag bij vertrouwde keuzes. En dat over al z’n koptelefoons heen, van de 5.000-euro kostende Utopia tot de Bathys Bluetooth-hoofdtelefoon met noise-cancelling. De grote lijnen dus, maar er is ook veel oog voor detail, dat merk je.

De ovale driverbehuizingen die via twee subtiele scharnieren verbinden met een beugel die eindigt in een Y-vorm vormen de kern van het Focal-design. En het zorgt voor een goede pasvorm. Hier is het wel in een kunststof uitgevoerd met een wat brutere derde scharnier, bij de duurdere Focals wordt de beugel uit een fijner aluminium gemaakt. Niettemin maakt het een stevig indruk. De drie scharnieren per kant vallen minder op dan bij sommige rivalen en zorgen ervoor dat de zachte Hadenys-kussens prima aansluiten op de meeste hoofdvormen. Een kleine kritiek: als je de driverbehuizingen helemaal negentig graden verdraait, dan krijg je aan de hoofdbandzijde wel twee relatief scherpe punten. Niet echt scherp genoeg om schade toe te brengen, maar wel lichtjes verrassend als je de koptelefoon uit z’n case neemt en het verkeerd vastneemt.

Bruine luxe 

Focal houdt wel van een kleurtje kiezen om een statement maken. Niets gek, een oranje of gele koptelefoon zullen ze niet bouwen. Het zijn meestal wel modieuze keuzes die goed inspelen op de trends die dan spelen. Maar toch, de donkerbruin van de Hadenys is naar de normen van het bedrijf uit Saint-Étienne bijna sober te noemen. Het maakt dit toestel wel universeler dan de blauwe Azurys, en laat hem mooi in het rijtje passen naast de Clear MG en Stellia.

Leuk weetje: de buitenkant van de huidige Focal-hoofdtelefoons hebben een motief met openingen die rond het middelste metalen deel met Focal-logo cirkelen. Die openingen zijn rond bij gesloten modellen – zoals de Azurys – en zeshoeken bij de Hadenys (en andere open modellen). Het is subtiel, een detail waarmee de Focal-kenner meteen kan zien over welke type hoofdtelefoon het gaat.

Een DAC is altijd welkom 

Bij een hoofdtelefoon die thuis voor aandachtig luisteren gaat gebruikt worden verwacht je bepaalde eisen op vlak van versterking, DAC en bronmateriaal. Bij de Hadenys is dat eerste niet zo kritisch, want het is niet echt zo moeilijk aan te sturen. Maar je mag de playback-keten niet verwaarlozen, want een Focal is doorgaans vrij onthullend en legt de klemtoon op het midden – en dat is hier zeker het geval. De Hadenys combineren met een goede DAC/versterker is dus absoluut een aanrader.

Bij Focal zullen ze dan vast in de richting van zustermerk Naim wijzen, die met de Uniti Atom Headphone Edition een totaaloplossing biedt die ook tonaal goed bij de Hadenys zou passen. Maar het kan zeker ook goedkoper, opties zijn er eigenlijk genoeg. Omdat de Hadenys niet veeleisend uit de hoek komt, kom je al heel ver met een relatief bescheiden hoofdtelefoonversterker. Of gewoon via de hoofdtelefoon-uitgang op je hifi-versterker. Een trend in de voorbije jaren is dat er weer meer aandacht is voor dit onderdeel, wat het gewoon aansluiten op een geïntegreerde versterker een betere optie maakt dan in de voorgaande periode.

Een diepe duik in de muziek

De Hadenys en de gesloten Azurys hebben we zij aan zij beluisterd. Dat was een bijzonder interessante ervaring. Want hoewel beide Focals precies dezelfde 40-mm aluminium-magnesium drivers toepassen, bieden ze een heel andere ervaring. Dat heeft uiteraard te maken met hun open respectievelijk gesloten ontwerp – een designkeuze die een fundamentele invloed heeft op de luisterervaring.

Of een hoofdtelefoondriver vrij kan ‘ademen’ aan de achterzijde (of niet) doet veel aan de weergave. Maar met de vergelijking geraak je maar ook zo ver; het verschil in ontwerp betekent dat je de Azurys gewoon in meer situaties kunt gebruiken dan de Hadenys. Dit is echt een koptelefoon voor thuis, de Azurys is universeler.

‘Ruler of My Heart’ van Lady Blackbird werd door de Hadenys excellent weergegeven, via een iFi Audio iDSD Diablo 2 die aan een iMac met Roon hing. Het was een omhullend, grootse performance, waarbij de contrabas wat lichter maar toch aanwezig is – de snaren hoorde je soms tegen de fretten slaan – en vooral het pianospel vederlicht nagalmde in de ruimte. ‘Collage’ was een echt hoogtepuntje, waarbij de Hadenys voor veel immersie zorgde en de zangstem van Marley Munroe heel levendig in the picture plaatste.

Hetzelfde gevoel van in het midden van een optreden te zitten was sterk aanwezig bij het intimistische ‘Night Rain’ van Arooj Aftab. Dit is een geweldig album met een sterk spiritueel kantje, waarop de zachte stem – soms is het bijna fluisteren – van de Pakistaans-Amerikaanse artieste het voortouw neemt. De Hadenys, nu spelend via een Astell & Kern Kann Alpha, bouwde een opvallend rijk geluidsbeeld op. Je hoort Aftab inademen en haar zacht gezongen klanken langzaam uitdoven in de ruimte, terwijl de varia aan instrumenten die op dit album aan bod komen helder gepresenteerd werden. Deze details naar boven halen is wat de Hadenys foutloos doet, wat toch voor ons een echt betrokken gevoel opwekte.

Het is bovendien een hoofdtelefoon die echt toelaat om met de oren in te zomen op bepaalde instrumenten, zoals de harp die bij ‘Na Gul’ als een stroom water in en uit de melodie duikt (en daarbij iets Keltisch toevoegt aan een nummer dat verder heel oosters klinkt). Maar even goed de aanzet met de heel zacht gespeeld flugelhorn, die op een donkerdere hoofdtelefoon of speakers misschien nauwelijks zou opvallen. Een Denon AH-D7200 bijvoorbeeld, waar je dan wel weer uren ontspannen naar kunt luisteren. De Hadenys geeft je een intensere sessie, maar blijft wel oorvriendelijk.

De sfeer van spaghettiwesterns hangt zwaar in de lucht bij ‘Rome’, nog altijd een van de boeiendste collaboraties van Danger Mouse met een andere artiest. In dit geval Daniel Luppi en een kamer vol stokoude muzikanten en koor die allemaal hun strepen hebben verdiend met de soundtracks van films als ‘The Good, The Bad & The Ugly’. Heel sfeervol dus, zeker bij iets als ‘Season’s Tree’ waar de Hadenys je onderdompelde in een sixties-sfeer met een gezapig zingende Norah Jones die bijna voor je materialiseert.

Dat Focal wel houdt van een tikje helderheid om je te prikkelen hoor je regelmatig bij dit album, zowel bij die typisch gitaarsound als wanneer de celesta opduikt. Maar dat is geen slechte zaak. Dit album kennen we door en door, en ligt door z’n productie heel soepel in het oor. Hierdoor merk je niet altijd dat er wel wat meer lagen in dit Italiaans verhaal zitten – en die complexiteit onthult de Hadenys net wel.

De Focal-koptelefoon doet dit alles op een soundstage die best uitgestrekt is. De Hadenys klinkt zeker niet ‘in’ je hoofd, al zijn er zeker ook koptelefoons die veel spatialer kunnen overkomen, zoals de Austrian Audio The Composer of Yamaha YH-5000SE. Dat stukje ijlheid of vlakheid die zo’n expansieve weergever vaak heeft, heb je hier echter niet. Het is Focal met z’n voorliefde voor het rijke (en voor de mens cruciale) midden, dus zeker niet neutraal. Maar wel betrokken en ja, een tikje passioneel.

Conclusie

De Focal Hadenys is een hele mooie ingang in het headfi-verhaal van Focal. Z’n heel open design maakt het geen hoofdtelefoon voor onderweg of om te ontsnappen aan de telefonerende collega’s. Wél is het voor z’n prijs een knap gebouwd luxebeest dat je laat fijnproeven van muziek in al z’n rijkdom, en je echt het gevoel geeft dat je nieuwe dingen hoort in vertrouwde tracks.

Je huwt de hoofdtelefoon het best met een iets betere DAC/hoofdtelefoonversterker, maar tegelijkertijd is de Hadenys nu ook niet zo kritisch als de topmodellen van Focal op dit vlak. Het is een mooie tussenpositie om in te nemen, wat de Hadenys een universelere koptelefoon maakt die je wel een forse upgrade geeft ten opzichte van goedkopere toestellen.

Focal Hadenys       
699 euro |  www.focal.com
Beoordeling 4,5 op 5