Sir John Eliot Gardiner, de beste dirigent onder Britse boeren en de beste boer onder de Britse dirigenten, moet instinctief de pastorale, de "Hirtenmusik’’ uit Bachs Weihnachtsoratorium, wel heel landelijk en met lieflijke sfeer-gevoeligheid tot klinken brengen. Dat gebeurt dan ook in zijn vertolking van de zes cantates waarmee Bach destijds de Lutherse erediensten in de Thomaskirche te Leipzig heeft opgeluisterd in de periode rond Kerstmis en de jaarwisseling.
Die cantates vormen samen dit onvolprezen Weihnachtsoratorium, een meesterwerk van de vocale kunst uit de barokperiode, dat in de Decembermaand in vele steden en dorpen, met wisselend succes en in sterk uiteenlopende kwaliteiten tot klinken komt.
Op de kwaliteit van het werk zoals die op een recente dvd kan worden beluisterd en bezien, valt weinig af te dingen.
Gardiner is een uitgekookte barok-specialist met een jarenlange praktijk-ervaring, waarin hij zijn Monteverdi Choir en instrumentalisten van the English Baroque Soloists is voorgegaan in tientallen cantates van Bach, maar ook in werken van Monteverdi, Handel, Vivaldi, Purcell e tutti quanti.
Sommige critici werpen hem wel eens een te weinig "Duitse" geaardheid in zijn Bach-vertolkingen voor de voeten. Maar ik vind dat geen zwaar wegend argument. Integendeel, een minder zwaarmoedige atmosfeer en een in lichte toon-tinten transparante koorklank met name, verhogen de warme uitstraling van deze prachtige muziek aanzienlijk.
Hoe rank, fris en van een overtuigende transparantie the Monteverdi Choir bij deze uitvoering in de Herderkirche te Weimar zijn superieure kwaliteiten etaleert, kun je o.a. heel karakteristiek in het openingskoor van de vijfde cantate ervaren: "Ehre sei dir, Gott gesungen": verbluffend van polyfone exactheid, timing en muzikale expressie. Ook de solisten zijn voortreffelijk, met de alt Bernarda Fink als topper, wat mij betreft, maar ook de sopraan Claron McFadden, tenor Christoph Genz, die vooral indruk maakt met zijn rappe zestienden in enkele aria’s, en de bas Dietrich Henschel leveren indrukwekkende solistische bijdragen, wat ook geldt voor het orkest van the English Baroque Soloists: excellent, ook de veelal sublieme instrumentale solo-partijen in deze cantates.
Dirigent Sir Eliot Gardiner, in opnamen als deze een immer charmante glimlachende maestro, schijnt in werkelijkheid een eigenzinnige dwingeland maar de klinkende resultaten van zijn inspanningen zijn in elk geval indrukwekkend. In het documentaire deel van de tweede schijf gaat de maestro in Eisenach en andere Bach-lokaties terug op zoek naar het genie. Gardiner blijkt ook muziekhistorisch volledig op de hoogte…
Aanvullende informatie
Weihnachtsoratorium, BWV 248, J.S.Bach.
Monteverdi Choir, English Baroque Soloists.
Claron McFadden, sopraan, Bernarda Fink, alt, Christoph Genz, tenor en Dietrich Henschel, bas.
Dirigent Sir John Eliot Gardiner.
Opname 1999 in de Herderkirche te Weimar.
2 cd’s, inclusief documentaire "Bach Revisited" PCM stereo,
Ondertitels D.,F.Eng,Jp. Duur: 198 min.
ArtHaus Musdik dvd.