Zonder twijfel is Dvoraks sprookjesopera “Rusalka” niet alleen zijn beste, maar ook populairste muziekdramatische creatie. Dat die populariteit grotendeels te danken is aan een van de meest sublieme sopraanaria’s uit de geschiedenis van de opera, namelijk het prachtige “Lied voor de Maan” door de titelrolvertolkster, is evident.
Maar ook de steeds introverte sferen, de briljante instrumentatie en telkens terugkerende melodische vindingrijkheid, waarmee Dvorak vaak teruggrijpt op de muzikale tradities van zijn geboorteland, spelen een rol van betekenis in deze opera van een componist die ik beschouw als de grootste melodicus na Schubert.
Geen wonder dat de z.g. “beeld- en geluidsdragers”, dus cd en dvd, de laatste tijd met belangwekkende fonografische vertolkingen van dit meesterwerk vertegenwoordigd zijn.
Waarbij als een der beste cd-versies de door Sir Charles Mackerras in 1998 gedirigeerde “Rusalka” met de fameuze Amerikaanse sopraan Renée Fleming in de titelrol boven aan de top van verlanglijstjes van menig fervente operaliefhebber is beland. Deze opname vindt bovendien een orkestraal onnavolgbare, idiomatische pendant in het spel van het vermaarde Tsjechisch Philharmonisch Orkest.
Op dvd is deze opera ook uitgebracht door de Opéra de Paris o.l.v. Franz Hawalata, ten dele in dezelfde rolbezetting. Die opname ken ik niet, maar de meest recent op dvd uitgebrachte versie, hoewel de opname al in 1986 tot stand kwam, is een Britse uitvoering door The English National Opera, met Eilene Hannan als Rusalka, de waternimf die verliefd wordt op een aardse jongeling. Verder zijn er heel goede, zij het niet over de hele linie topsolisten aan het werk, zoals Ann Howard als Jezibaba, John Treleaven als de prins en vele anderen, maar zonder mankeren van een heel goed niveau.
De vraag, waarmee operadeskundigen altijd zullen blijven zitten, nl of je zo’n werk in de oorspronkelijke taal moet zingen of zoals hier, in een Engelse vertaling, blijft actueel. Hier mis ik wel iets van de feitelijk onmisbare symbiose welke het oorspronkelijke Tsjechisch in het libretto van Jaroslav Kvapil met de muzikale typeringskunst en sfeertekening van Dvoraks rijke partituur dient te vormen. Aan de andere kant is de Engelse vertaling heel goed zingbaar en ze maakt de toegankelijkheid van het werk natuurlijk groter. Regie en enscenering zijn sober maar toch poetisch. Koor en orkest van de English National Opera leveren onder leiding van maestro Mark Elder uitstekende prestaties en vastgesteld kan worden dat de geluidskwaliteit, gegeven de tijd van opname en digitalisering anno heden, ruim voldoende is.
Aanvullende informatie
Rusalka, sprookjesopera van A. Dvorak en J. Kvapil.
Solisten, koor en orkest van the English National Opera olv Mark Elder.
PCM stereo, ondertitels: e,sp,d,f.
Duur: 158 min.
Formaat 4:3
Dvd-video
ArtHaus Musik.