Wie een soort muzikale Europese “weerkaart” van deze decembermaand 2006 zou bestuderen, zou een opmerkelijke “klimaatsverandering” kunnen constateren binnen de “regio klassieke muziek”, nl. de sterke tegenstelling van de steeds voortschrijdende ont-kerkelijking, en een evenredig snel stijgende belangstelling vóór, en populariteit ván religieuze muzikale meesterwerken door heel Europa. 
Neem Bach’s “Weihnachtsoratorium”, dat in deze periode, net als de “Matthäus Passion” rond Pasen, allerwege volle zalen en kerken trekt. Duizenden van die concertgangers komen niet of nauwelijks nog in de kerk, tenzij om kunsthistorische of toeristische redenen.
Geen pastor of dominee is daarbij voorganger, maar een van de grootste componisten ooit: J.S. Bach. Met zijn “Weihnachtsoratorium”, “Matthäus en Johannes Passionen”, zijn “Hohe Messe” en talloze prachtige cantates.
Wie met rode stippen op die muzikale weerkaart van West-Europa lokaties zou markeren waar in deze tijd het uit zes cantates samengestelde “Weihnachtsoratorium” overal wordt uitgevoerd, zou verbaasd opkijken van dat rode stippenveld: als klaprozen op het zomers Franse platteland…
Tot deze mijmeringen voerde mij weer een nieuwe versie van dit kerstoratorium dat geen oratorium is volgens de klassieke tradities. Bach schreef zes cantates voor de kersttijd van 25 december tot Driekoningen, 6 januari. Die cantates zijn betrekkelijk “autonoom”, maar vormen tezamen een dramatisch en muzikaal geordend geheel, waardoor een uitvoering van alle zes cantates altijd te prefereren is boven de praktijk van afzonderlijk uitgevoerde cantates. 
Challenge Records heeft nu Bach’s meesterwerk in een dubbel-cd-set uitgebracht met het Combattimento Consort en Capella Amsterdam olv Jan Willem de Vriend, met Malin Hartelius, sopraan, Kristina Hammarström, alt, Jörg Dürmüller, tenor en Detlef Roth, bas-bariton. Hoewel het Combattimento Consort niet met barok-instrumenten is toegerust, wordt de barok-praktijk, zoals spelen en zingen zonder of nagenoeg zonder vibrato, consequent toegepast. Koor en orkest zijn prachtig in balans, de klank is steeds glansrijk en vitaal, de ritmische precisie is naadloos, wat met name in het contrapuntisch complexe “Ehre sei dir, Gott” , begin deel 5, heel beeldend uit de verf komt. Voor de jonge solisten niets dan lof en ook de presentatie, in een mooi gebonden boekje waarin Frits de Haen helder de toelichting op het Weihnachtsoratorium uit de doeken doet en foto’s van Eddy Posthuma de Boer het universele “Moeder en Kind”-thema belichten.
Aanvullende informatie:
J.S.Bach “Weihnachtsoratorium”
solisten koor en orkest van het Combattimento Consort en Capella Amsterdam.
Dirigent: Jan Willem de Vriend.
Challenge Records International.
Classic fm/Flevodruk.
2 cd’s met tekstboekje.
Toelichting: Frits de Haen, foto’s: Eddy Posthuma de Boer.
