Het is voor zover ik mij kan herinneren de eerste keer dat ik rondom geluid afstralende luidsprekers in huis heb, in een audio carrière van 40 jaar. Niet dat ik al zo oud ben, ik begon vroeg aan de hobby. Hoorns, conventionele conus luidsprekers, magnetostaten, elektrostaten, ze passeerden alle de revue. In soorten en maten. Maar nooit kwam het geluid uit bolletjes die 360 graden afstralen door hun unieke ontwerp. Een andere techniek brengt een ander soort geluid met zich mee. Daaraan moet je altijd even wennen en extra intensief luisteren om te bepalen wat de voor en nadelen zijn. Voordelen heb ik er vele kunnen vinden, nadelen nauwelijks. Hoogstens een beperking van versterkerkeuze. MBL zet zoiets fraais neer dat ik u graag deelgenoot maak.
Techniek van MBL
MBL staat oorspronkelijk voor “Meletzky Berlin”, genoemd naar de oprichter Wolfgang G. Meletzky. Zoals zo vaak is het acroniem MBL de naam waaronder de producten worden aangeboden. Hoewel MBL in Nederland relatief onbekend is maakt het merk al tientallen jaren furore in ons buurland, maar tevens in de U.S. en het Verre Oosten. MBL wordt gefabriceerd in Berlijn en is het meest bekend vanwege de Radialstrahler die zij toepassen in de luidsprekers. Wie ooit in Berlijn het Kaufhaus des Westens heeft bezocht, vond op de derde etage een complete “Anlage von MBL” met een meer dan stevig prijskaartje. MBL heeft de naam prestigieus te zijn. Veel goud, zilver, bling-bling. Die uitstraling werkt deels positief, de happy few mag zich graag verlustigen, deels negatief want onterecht kan men de indruk krijgen dat het gaat om veel geschreeuw en weinig wol. Dat die laatste indruk volkomen ontrecht is, is mij bewezen in demonstraties van het merk op de IFA (Berlijn), de High End Show (Frankfurt en nu München), andere bezoeken aan Duitsland en de laatste aflevering van de VAD Show. Niet in de laatste plaats thuis voor de recensie van de MBL Noble Line 121 luidsprekers.
MBL maak drie lijnen genaamd: Reference, Noble Line en Basic Line. De keuze voor deze recensie viel op de Noble Line met de 121 Radialstrahler Compact inclusief eigen stands en de 7008 geïntegreerde versterker. Hoewel daar niet zo heel veel mee is gespeeld, vanwege het produceren van te veel basenergie in mijn akoestiek, is het een interessant product. Het vermogen bedraagt maar liefst 120 Watt aan 8 Ohm, 200 Watt aan 4 Ohm en 380 Watt per kanaal aan 2 Ohm. Met een dempingfactor van 300 aan 4 Ohm. Dat maakt de versterker geschikt de meest zware belastingen aan te sturen. Hij heeft een gebalanceerde ingang, meerdere cinch ingangen en een processor ingang, zo kun je hem als eindversterker inzetten. Een pre-out ontbreekt evenmin. Met zijn 19 kilo weegt hij als lood en meet 45 x 15,5 x 40 cm. Ik gebruikte hem als eindversterker omdat mijn eigen Ayon te kort schoot in vermogen. De versterker ziet er niet alleen geweldig netjes afgewerkt uit, hij presteert zonder meer goed.
De hoofdpersonen van dit verhaal zijn de 121 Radialstrahlers, omnidirectionele luidsprekers of in goed Nederlands “rondstralers”. De 121 is een drie-weg systeem met als tweeter en voor de middentonen een MBL rondstraler. De woofers in de monitor zijn 140 mm units met een aluminium conus. Links en rechts geplaatst met ter ondersteuning een basreflexpoort aan de voorzijde van de kast. De meegeleverde stands kunnen met zand gevuld worden voor extra massa en staan op verstelbare spikes. Scheidingsfrequenties liggen op 600 en 3500 Hz. Het rendement is laag. 82 dB/W/M aan 4 Ohm. Ze zijn groot 28 x 35 x 43 cm en met de metalen cover zelfs 57 cm hoog. Exclusief de 70 cm stands. Ze wegen elk 20 kilo. Het belangrijkste, ik heb u lang genoeg in spanning gehouden, zijn de twee Radialstrahlers. Heel simpel uitgelegd werken ze als volgt. Aan de bovenzijde zit een horizontaal gelegde ring/kap. Aan die ring zitten lamellen geplakt die als de buitenste schillen van een ui gebogen naar beneden hangen. De onderkant wordt gevormd door een zware magneet.
In de luchtspleet van de magneet hangt horizontaal de spreekspoel. Aan die spreekspoel zijn de onderkanten van de lamellen gelijmd. Beweegt de spoel onder invloed van wisselstroom in het magnetisch veld dan bewegen de lamellen naar buiten en worden boller of trekken juist meer naar binnen en wordt de vorm langer. Op die manier wekken de lamellen geluidsgolven op die rondom worden afgegeven. Eigenlijk te simpel voor woorden, je moet alleen net als Wolfgang Meletzky op het idee komen. In de loop der jaren is het systeem vervolmaakt en worden steeds geavanceerder materialen gebruikt om de lamellen te vormen. De 121 maakt gebruik van twee degelijke units, de Reference Line gaat daarin nog een stap verder met een grote midden/bas unit. Ter ondersteuning in de lage tonen is er altijd een (combinatie van) gewone conusluidsprekers. Een rondstraler heeft aan de zijkant en de achterkant wanden nodig die het geluid naar voren reflecteren. MBL geeft een zeer duidelijke aanwijzing hoe de luidsprekers optimaal te plaatsen.
De versterker is mooi afgewerkt, de afwerking van de 121 monitor en stand is uitzonderlijk. Ik kreeg de hoogglans, rosewood gefineerde uitvoering. Geen naadje is te zien met het blote oog. Niet op de monitors, niet op de stands. De kap ter bescherming van de units “hoort” bij het systeem. Zonder de kap verliest hij enige charme. Kwestie van smaak. De speakers zijn zo fraai afgewerkt dat ik het niet aandurfde met inbussleutels en/of schroevendraaier aan de slag te gaan en de kasten open te maken. Er zijn grenzen, zelfs voor mij. Op die manier blijven de geheimen van Meletzky verborgen. Zonder twijfel is de MBL 121 de best afgewerkte luidspreker die ik ooit heb gezien. Prestigieus? Nee, bloedstollend mooi.
