REVIEW

Filmrecensie: Afterschool

Jan Luijsterburg | 03 februari 2011

Wie een actuele film wil maken over jongeren kan niet om de nieuwe media heen. Het bekijken, maken en tonen van filmpjes lijkt oude vormen van communicatie overschaduwd te hebben. Dat heeft grote invloed op de beleving van de werkelijkheid, maar het is ook weer niet zo dat oude machtsverhoudingen er door verdwijnen. Computer en camera maken een kostschool nog steeds niet de ideale plek om op te groeien tot zoiets als een normaal mens. 

We maken kennis met scholier Rob via de filmpjes die hij bekijkt. Alledaagse YouTube filmpjes van een kat die piano speelt maar ook bloederige zaken als de executie van Saddam Hoesein en vrouwvernederende porno. In het dagelijks leven is Rob een bijzonder in zichzelf gekeerde, apathische jongen. Emoties zijn niet aan hem af te lezen, maar dat hij niet goed in zijn vel zit is wel duidelijk. We zien zijn wereld vaak via het kleine kader van de beelden die hij opneemt, zeker wanneer hij als schoolopdracht aan een video project gaat werken. 

Bij toeval legt hij vast hoe twee schoolmeisjes overlijden aan een overdosis. Het komt blijkbaar niet bij hem op om hulp te roepen. Of hij vindt zijn shot belangrijker natuurlijk. Als hij het verzoek krijgt een filmisch in memoriam te maken over de zusjes levert dat niet het resultaat op waar de schoolleiding op rekent. 

Afterschool is een ongemakkelijke, vervreemdende film. Dat zit niet alleen in het verhaal of het gedrag van Rob, bij voorbeeld als hij tijdens het onhandige liefdesspel met zijn vriendinnetje haar keel dichtknijpt, net als in zijn pornofilmpjes. Het is vooral de bijzondere vorm die op subtiele wijze onder de huid kruipt. Antonio Campos kiest voor lange, statische shots en vreemde kaders, die voor je gevoel nooit kloppen. Er is altijd wel een afgesneden lichaamsdeel en er gebeurt veel buiten beeld. Opvallend is dat de filmbeelden van Robert precies diezelfde afwijking hebben. 



Het is niet gemakkelijk de film geheel te duiden. Er zijn veel thema’s, zoals de microkosmos van de kostschool, opvoeden in het internet tijdperk, de verderfelijke invloeden van de nieuwe media, de existentiële eenzaamheid van de tiener en nog veel meer. Alles wordt voldoende abstract gehouden om de kijker aan te zetten tot eigen gedachtevorming; iedereen zal zich er een eigen beeld bij vormen. Een hoogst intrigerende, visueel krachtige en vernieuwende film. 

Aanvullende informatie: 
Verenigde Staten, 2008
Speelduur: 107 minuten
Regie, scenario en montage: Antonio Campos
Productie: T. Sean Durkin, Josh Mond
Camera: Jody Lee Lipes
Art direction: Kris Moran
Met: Ezra Miller, Addison Timlin, Michael Stuhlbarg
Beeld: 1:2,35 anamorf
Geluid: DD 2.0
Uitgave: de Filmfreak






EDITORS' CHOICE