Om even te acclimatiseren en aan het geluid te wennen luisteren we eerst via de kleinste versterker (de oude Nait 5i) naar een bekend stukje muziek van Dominic Miller en Neil Stacey. Als bron dient in dit geval de Naim NDX streamer, die met een AudioQuest Sky interlink is aangesloten. De prachtige opname van de titeltrack van hun album New Dawn vloeit met groot gemak uit de luidsprekers, die van signaal worden voorzien door de nieuwe AudioQuest Castle Rock luidsprekerkabel.
De weergave is gedetailleerd en ruimtelijk en heeft de nodige kracht. Eigenlijk zou ik met deze combinatie al heel erg tevreden zijn, bedenk ik me. Als Erik Paulus van AudioXperience voorstelt om over te schakelen naar de nieuwe Nait 5si draait hij op verzoek eerst nog een keer hetzelfde muziekstuk op de oude versterker, waarna interlinks en luidsprekerkabels worden omgeprikt.
Nait 5i (1169 euro) versus 5si (1200 euro)
Het verschil in weergave is opmerkelijk. De nieuwe Nait 5si geeft echt een spectaculair betere ruimtelijk weergave, en het geluid is ook rijker van textuur geworden. Er is meer kleur in het middengebied waardoor het hele geluid rijker is geworden, maar er zit ook meer rust in de weergave, wat het luisteren meer ontspannen maakt. Als de track is afgelopen merkt een van de collega's op dat hij de oudere versie misschien net iets beter vindt wat betreft ritmische samenhang en 'drive', maar dat dat waarschijnlijk een trade-off is die bij de nieuwe voicing hoort. Ergens kan ik hem wel gelijk geven, maar dan moet je als luisteraar wel heel erg focussen op één aspect van de weergave, wat kan afleiden van de muziek als geheel.
We besluiten de discussie even te staken en verder te luisteren. En wel naar de track The Game Of Love van het album Random Access Memories van Daft Punk. Dat is een verrassend goede opname, met veel energie in het laag en een mooie ritmische samenhang die bedrieglijk losjes overkomt. Die 'losheid' verkruimelt echter als een zandkasteel in de branding als de versterker op dat vlak niet stevig in zijn schoenen staat. De oude 5i laat hier een verrassend sterk staaltje controle horen. Erg goed voor een versterker die 1169 euro kostte. Maar als we daarna overschakelen naar de Nait 5si is er geen twijfel mogelijk: de nieuwe versterker wint niet met een neuslengte, maar zet het oude model op een flinke achterstand. En dat voor een meerprijs van slechts 31 euro...
Opnieuw valt de veel grotere ruimtelijkheid op, het laag lijkt wat dieper door te lopen en het middengebied is minder droog en fraaier van kleur, waardoor het realisme toeneemt. De ritmische samenhang is - na enig doorluisteren - wat mij betreft nog net zo goed, maar die zit nu niet meer vooraan in je aandacht omdat de verbeterde ruimtelijkheid en textuur daar om aandacht vechten.
Nait XS (2034 euro) versus XS2 (2150 euro)
De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik de Nait XS van deze drie modellen het minst goed ken. Het geluid dat de XS ons voorschotelt heeft echter de vertrouwde Naim-signatuur die we ook al bij de 5i hoorden, maar dan met meer van alles. Zowel bij de track van Daft Punk als bij een heel andere track (een fraaie, zij het wat pittige uitvoering van Stabat Mater van Percolesi) via de Naim CDX2 cd-speler blijft de Nait XS de nieuwe 5si op een aantal punten flink voor. Meer rust en autoriteit en een natuurlijker ingekleurd ruimtelijk plaatje. De XS toont zich opnieuw zeer sterk in ritme en drive, maar ook hier is de stap naar de nieuwe XS2 er een van flink toegenomen ruimtelijkheid, meer tonale rijkdom en iets minder nadruk op ritme. Er begint zich een patroon af te tekenen dat ik al een beetje aan zag komen toen ik eerder dit jaar naar de nieuwe DAC-V1 en de bijbehorende NAP100 eindversterker luisterde en ik herkende het ook in de SuperUniti. Deze nieuwe generatie apparaten is weliswaar gebouwd onder leiding van Naim's hoofdontwerper Roy George, maar de voicing is gedaan door Steve Sells, die klaarblijkelijk de opdracht heeft gekregen om het geluid van Naim een iets bredere aantrekkingskracht te geven (lees: een wat modernere sound te geven) zonder daarbij de kernwaarden van ritme en drive uit het oog te verliezen. En by George, he did it...
De nieuwe Nait XS2
Voor we naar de Supernait2 overschakelen luisteren we op de Nait XS2 nog naar het nummer Shoulda van Jamie Woon (van het geweldige album Mirrorwriting). Opnieuw een nummer met veel ruimtelijk informatie, voornamelijk elektronisch, maar met een erg mooi opgenomen stem. De oude XS geeft de stem wat droger weer en lijkt een deel van de galm te missen, terwijl de XS2 de stem veel langer laat uitsterven en er ook meer warmte en emotie aan toevoegt. Ik durf inmiddels wel van een heuse stijlbreuk te spreken. Altijd lastig om daar een waarde-oordeel aan te verbinden, want zoveel mensen zoveel smaken, en de grote en actieve Naim-gemeenschap staat nu niet bepaald bekend als erg meegaand als het gaat over veranderingen van 'hun' geluid. Persoonlijk vind ik de nieuw ingeslagen weg een verrijking. Je komt dieper in de weergave te zitten, het geluid speelt zich meer om je heen af en de boodschap wordt indringender overgebracht.
Ter afscheid van de XS2 luisteren we nog naar Overgrown, de titeltrack van het gelijknamige album van James Blake. De stem mist bij de XS2 een klein randje dat pas opviel toen het weg was. Schoner, met meer textuur, en vooral een diepere blik in het geluidsbeeld, waar de galm ver en lang uitsterft en het putdiepe laag verrukkelijk ronkt. Een mooie opmaat naar de laatste stap.
