De TA-ZH1ES is een DAC én een hoofdtelefoonversterker. Uit de ES-lijn, wat bij Sony staat voor het ultieme aan kwaliteit. Het is een heel solide en zwaar toestel dat er nogal 'technisch' uitziet. Dat komt door de bijzondere rij aansluitingen vooraan en de plaatsing van alle controls en display bovenaan.
TA-ZH1ES: dit kan het
De voorkant staat volledig in teken van alle aansluitingen, naast twee kleine led-indicators voor de DSEE HX- en DSD RE-functies, plus een volumeknop.
De TA-ZH1ES bezit wellicht het breedste aanbod qua aansluitingen voor hoofdtelefoons dat we ooit zagen, zowel ongebalanceerd als gebalanceerd. Echt voer voor mensen die over veel hoofdtelefoons beschikken (of audiotesters). Als je spreekt over ongebalanceerd, beschik je over een 3,5 en een 6,3 mm-ingang, gebalanceerd kunt je gaan opteren voor XLR4, 2 x 3,5 mm of de 4,4 mm-ingang. Deze laatste is ook waar een kabel bij de MDR-Z1R op voorzien is. Aangezien je met adapters snel naar andere standaarden kunt omvormen (zoals 2 x XLR3 naar XLR4), heb je dus als hardcore-koptelefoonfan alles wat je maar kunt wensen. Het was natuurlijk mooi geweest als alle adapters in de doos present waren, maar dat is muggenziften.
Er is ook keuze genoeg qua aansluitingen, als zit de Sony hier wat meer op de lijn van andere DAC’s. Voor het aansluiten van een pc of netwerkspeler kun je kiezen uit USB klasse B, een coaxiale ingang, optische aansluiting of een analoge lijningang. Zoals normaal op een toestel zoals deze is er een pre-out voorzien, zodat je de Sony kunt doorlussen naar een versterker met speakers. Aan zijkant bespeuren we nog een extra ingang voor het direct digitaal aansluiten van een Walkman. Sowieso hanteren de Sony-walkmans een eigen WM-connector, maar voor een digitale output voor deze USB-vervanger heb je nog een ander kabel nodig, die aan de kant met de micro-USB-connector nog uitgebreid is met een extra pinnetje. Zo’n kabeltje is lastig om los in de handel te vinden, dus raak het meegeleverde exemplaar niet kwijt!
Sony opteerde voor een hybride-ontwerp dat digitale en analoge versterking combineert. De DAC-conversie gebeurt niet door een bekende DAC-chip, maar door een zelf geprogrammeerd FPGA-ontwerp. Volgens Sony levert de TA-ZH1ES 1.200 mW via zijn gebalanceerde uitgangen en 300 mW via de ongebalanceerde uitgangen, wat meer dan genoeg is voor nagenoeg elke hoofdtelefoon. Die verschillen zijn trouwens nog een reden om gebalanceerd te luisteren, voor als je een veeleisende koptelefoon bezit.
TA-ZH1ES: gebruik
De bedieningsmogelijkheden van de TA-ZH1 zijn zeer beperkt, maar gegeven hoe een desktop-amp zoals deze wordt ingezet is dat niet erg. Je gaat de controls wellicht toch niet vaak gebruiken, nadat je eerst je favoriete stand vond. Een schouderklopje voor Sony om een afstandsbediening mee te leveren, dat wordt vaak vergeten bij deze klasse van toestellen. De remote is een slank model zoals we ook kennen van ander Sony-audiospullen en Bravia-tv's.
Met de Input en Output-knoppen verander je de ingangen (aangegeven op het schermpje) en de uitgang (aangegeven door een ledje boven de relevante poort). Dat werkt efficiënt! Als je niet vaak wisselt van ingang, kun je het display aanpassen zodat enkel het afgespeelde formaat wordt getoond en eventueel waar het naar geupsampled wordt. Als uitvinder van SACD mag het niet verbazen dat Sony sterk inzet op DSD, zowel door DSD-bestanden tot DSD512 (!) te ondersteunen en door je de optie te geven om PCM-audio (tot 768 kHz / 32-bit) te converteren naar een DSD-stroom.
Deze DSD remastering kun je in- en uitschakelen, we vonden het toch een meerwaarde hebben en lieten het meestal aan. Via een menu kun je een aantal andere instellingen veranderen, zoals ook de DSEE HX-functie. DSEE HX heeft aantal standen om bepaalde aspecten naar voren te brengen: percussie, mannelijke vocalen, vrouwelijke, strings, en een standaardstand. De verschillen zijn nogal subtiel. We hadden de neiging het toch eerder uit te schakelen.
We hebben de TA-Z1ES vooral beluiserd via een iMac met Roon en met de combinatie Qobuz-Amarra sQ+, aangesloten via USB. We lieten een aantal betere hoofdtelefoons passeren, om te peilen naar de inzetbaarheid van de Sony-versterker. Eerst kwam een Mr. Speakers Alpha Prime aan bod, een lastigaard die vaak wat sloom en tikje wollig klinkt. Bij de TA-ZH1ES was er een betere match dan met menige amps, wellicht omdat de Sony de touwtjes goed in handen houdt. Ook de combinaties met de Focal Elear en Utopia mochten geslaagd worden genoemd, omdat de TA-ZH1ES wat zachter van toon is en dat netjes complementeert met de Focals. Gek genoeg vonden we de combinatie van de Sony MDR-Z1 en TA-Z1ES niet de allerbeste. Het werkt wel samen, maar bijvoorbeeld met de analytischere SPL Phonitor 2 klonk het naar ons gevoel net iets evenwichtiger.
En die referentie, de Sennheiser HD800? Wat een contrast na de MDR-Z1, opeens klinkt het wel heel mager en missen de bassen alle fundament. Dat heb je als je overschakelt van één uiterste naar een andere. De TA-ZH1 houdt de HD800 wel goed onder controle, iets dat niet elke amp kan. Daniel Hope's strijkersspel op ‘Berlin by Overnigh’t (de originele versie, niet de remixes) is gewoon heel zeer dartel en levendig. En ook bij Hope's Yehudi Menuhin-tribute zet de TA-ZH1ES op de HD800 een natuurgetrouw, fris beeld neer. Voor elektronische muziek grijpen we echter snel terug naar de Sony, want de eerder transparante aanpak van de TA-ZH1 legt de zwakheden van de HD800 bij deze genre bloot.
