Het technische gedeelte kan nog veel uitvoeriger worden besproken dan ik hier doe, maar verdere details schenk ik u tot we misschien nog eens een test van een productie-exemplaar kunnen publiceren. Waar ik in een eerder blogbericht al vertelde over mijn eerste kennismaking met deze versterker in Essen (Dld.) kregen we onverwacht de zeer exclusieve mogelijkheid om één van de drie bestaande prototypes in onze redactionele luisterruimte uitvoerig aan de tand te voelen.
Het exemplaar dat nu bij ons zijn kunsten staat te vertonen heeft dus geen serienummer, maar directeur Cas Oostvogel van importeur AND Benelux vertelde mij dat de productie-exemplaren die binnenkort uit de fabriek gaan rollen klankmatig op hetzelfde niveau zullen presteren. Het enige verschil ten opzichte van het prototype wordt een wat minder uitgebreide interne afscherming, die uiteindelijk geen klankmatig verschil bleek te maken, en dus kan worden weggelaten. Better safe than sorry, zeg ik altijd maar.
In perspectief
Een belangrijke reden dat wij deze primeur krijgen is dat in onze luisterruimte een van de zeer weinige andere volledig digitale versterkers staat, namelijk de legendarische TacT Millennium Mk1. Een ander merk, een iets ander ontwerp, maar het lijkt er toch wel heel erg op. Deze TacT heeft echter een paar fundamentele `aandachtspunten` die in specifieke gevallen tot wisselende resultaten kunnen leiden. Zo heeft hij een dempingsfactor die zo nogal laag is. Zo laag dat sommige Single Ended Triode ontwerpen het bij wijze van spreken nog beter doen op dat vlak. En dat kan zeker bij hogere vermogens, problemen opleveren met luidsprekers die liever wat strakker in bedwang gehouden worden. Denk daarbij aan flodderig laag en een omfloerst ruimtelijk beeld.
Een ander punt is het uitgangsfilter van digitale- en Klasse “D” versterkers. Om het muzieksignaal dat uiteindelijk naar de luidsprekers gaat volledig van alle door de schakeling toegevoegde digitale hoogfrequent artefacten te ontdoen moet een sterk HF filter worden ingezet. Dat filter wordt beïnvloed door de impedantie van de luidspreker, die niet bij elke frequentie gelijk is, waardoor de frequentiekarakteristiek in het hoog verandert. Door deze wederzijdse beïnvloeding ontstaat dus een per combinatie een verschillend muzikaal resultaat. Door een geavanceerde feedbackloop toe te passen kon dit probleem in de M2 zo ver geminimaliseerd worden dat het verwaarloosbaar is.
Als laatste is er het `probleem` van de dynamische reserve. De TacT heeft prachtige cijfers voor vervorming, maar dan wel tot precies 150 watt. Eén watt meer (letterlijk) introduceert bijna 100% vervorming, en op dat moment schakelt de versterker de uitgangstrap los van de luidsprekers. Een uitstekend beveiligings-systeem dat heel goed werkt, maar bij harder spelen van zeer dynamische muziek kan het voor problemen zorgen.
Is de Millennium daardoor een slechte versterker? Absoluut niet! We gebruiken hem niet voor niets als referentie. Het zijn echter een paar significante `kleinigheden` waar je rekening mee moet houden. Met de Master Contemporary C luidsprekers in onze referentieset combineert de TacT overigens geweldig.
