REVIEW

Het effect bij het luisteren

René van Es | 22 september 2010

Muziekkeuze is gemakkelijk te maken uit het aanbod. LP’s van Chet Baker (Chet), Alison Krauss (So Long So Wrong) en Eva Cassidy (Songbird). CD’s zijn Allan Taylor (Hotels & Dreamers), Carol Kidd (A Place In My Heart) en Janis Ian (Up ‘till Now). De Alison Krauss LP laat zonder de pads onder de lijnversterker minder gemakkelijk details horen. De weergave is drukker en minder rustig, de ruimte om de instrumenten loopt terug en het stereobeeld zit meer tussen dan buiten de luidsprekers. Bij Eva Cassidy is de in de studio toegevoegde echo op de stem haast helemaal weg. De stem is minder nadrukkelijk aanwezig, meer direct en eenvoudiger in de weergave, tegelijk een stuk minder intiem. Bij Chet Baker wordt de bas zonder de pads eerder rommelig, opnieuw is de weergave “eenvoudiger”, kleiner, wel lijkt de dynamiek groter. Als ik in plaats van de pads de Composite Products CF-Cones plaats komt de ruimte terug, de directheid blijft, de dynamiek staat overeind alleen de fraaie “natuurlijke zachtheid” in de weergave die de Black Ravioli biedt is weg.

Het Cyrus CD-loopwerk heeft meerdere malen bewezen het liefst op de eigen pootjes te staan of op de Axedo AirBase dempers. Des te meer ben ik verbaasd als het verwijderen van de pads onder het loopwerk tijdens het draaien van Janis Ian tot gevolg heeft dat de weergave meer versluierd, duidelijk saaier gaat worden en klein tussen de luidsprekers blijft staan. De Allan Taylor CD laat een duidelijk minder afgetekend geluid horen, echt minder definitie op de stem, een platter stereobeeld en is minder spannend dan met de pads. Carol Kidd, die zingt met een big band als begeleiding, wordt een stuk minder sprankelend. Ook rommeliger, zeker als de big band flink begint te blazen. Het terugplaatsen van Axedo dempers brengt de sprankel terug, maakt het stereobeeld weer groter en houdt de weergave schoner. Ik zou in een blinde test de verschillen tussen Black Ravioli en Axedo zeker herkennen, maar slecht in staat zijn mijn voorkeur voor de lange termijn aan te geven. Omdat de beide producten niet veel in prijs verschillen laat ik een voorkeur in dit geval graag over aan de lezer. Feit is wel dat het Cyrus loopwerk ook op Black Ravioli beter presteert dan op eigen pootjes, wat voor Cyrus al een wonder op zich mag heten.

Tenslotte de Big Feet 1 onder de NAD versterker. Na experimenteren met meerdere voetjes en dempers in het verleden, die niets essentieels hoorbaar toevoegden of wegnamen uit de weergave van de NAD, had ik weinig hoop op een verandering. Wel was me opgevallen dat ik sinds de plaatsing van de Big Feet 1 lang en aangenaam zit te luisteren. Tijd om de Big Feet 1 weg te halen. Ai, de weergave is direct kleiner in alle drie de dimensies. Minder vloeiend, minder schoon en meer versluierd, tegelijk neemt de subjectief waargenomen dynamiek af. Dat is het geval zowel als ik gebruik maak van analoge bronnen als van digitale CD weergave. Na nogmaals experimenteren met diverse andere voetjes kan ik op sommige punten wel enige winst boeken vergelijkbaar met de Black Ravioli, maar dat vergt intensief luisteren en ik kom lang niet tot het niveau dat de Big Feet 1 op alle punten tegelijk kan halen. Eigenlijk is het enige andere voetje dat op sommige punten wezenlijk bijdraagt afkomstig van Composite Products. Toegegeven, de Big Feet 1 is aanzienlijk duurder dan de andere aanwezige dempers en voetjes. Niettemin een interessante en vooral allround ontdekking, omdat Black Ravioli vele eigenschappen combineert die andere voetjes telkens slechts in één of twee opzichten bieden.


Foto: Ed Verkerk

De clou is het tegelijk plaatsen van Black Ravioli onder meerdere apparaten in de keten en het daarna weghalen van alle pads en Big Feet 1 tegelijk. Hetgeen u hierboven heeft gelezen vindt in versterkte mate plaats. Zoals vele voetjes en dempers heeft ook Black Ravioli een duidelijk positief effect op de weergave in zijn geheel. Wat de Black Ravioli uniek maakt in dat opzicht is het bijdragen aan een doodstille achtergrond waardoor luisteren op de lange termijn minder vermoeiend is en de concentratie langer vastgehouden kan worden. Dat meer details naar voren komen is daarvan een gevolg, dat de muziek vloeiend en natuurlijk klinkt een zeer welkome en aangename extra. Veel voetjes werken minder opvallend naarmate de ondergrond meer geschikt is voor het daarop plaatsen van audio apparatuur. Black Ravioli Products trekt zich van die ondergrond weinig tot niets aan is mij gebleken. De verbetering is weliswaar groter op een Ikea Ivar rek dan op een Quadraspire QAVX, maar zelfs op de QAVX onmiskenbaar bijdragend aan een betere weergave van zowel analoge als puur digitale apparatuur. Een zeer interessant product dat inderdaad een nieuwe weg inslaat in ontkoppeling en eliminatie van storende trillingen.


Aanvullende informatie:

Prijzen:

Black Ravioli Pads: 25 euro per stuk
Black Ravioli Spacers: 9 euro per stuk
Black Ravioli Big Feet 1: 120 euro per stuk

Importeur:
Latham Audio
Telefoon: (0031) 013 – 5082411
Fax: (0031) 013 – 5082617
E-mail:info@latham.nl
Web: www.latham.nl






EDITORS' CHOICE