Luisteren – eerste indruk
Dit is naar mijn inziens hét item wat het leven van een recensent zo aangenaam maakt. Je pakt de gloednieuwe apparaten uit de doos steekt de stekker in het stopcontact gaat lekker ontspannen achterover zitten op de comfortabele bank en verdwijnt in de muziek.
Maar voordat écht serieus geluisterd kan worden moet er nog heel wat water naar de zee stromen. Na het uitpakken van een component worden bij mij eerst alle contacten grondig gereinigd. Vervolgens wordt het component in het audiorack geplaatst waarbij met name bij de platen-en/of CD-spelers wordt gekeken of het apparaat echt waterpas staat. Indien niet pas ik het plateau in hoogte aan. Wanneer er voorzien is van een losse netstroom aansluiting, vervang ik in eerste instantie de standaard kabel door mijn eigen exemplaar van NBS (Monitor IV). Vervolgens wordt de polariteit gecontroleerd zodat ieder apparaat de juiste fase ziet en zelfs dan moet er vaak nog getweakt worden om het uiterste uit het aangeboden component te kietelen.
Na mijn bovenstaande standaard procedure te hebben doorlopen vervang ik deze keer mijn complete Duson referentie set voor die van Rega. Dit is nodig om het maximale verschil in één keer te kunnen constateren om vervolgens component voor component weer te vervangen door de Duson’s.
Hmm, de eerste indruk is helemaal niet verkeerd, net koud uit de doos klinkt het al veelbelovend! Er is sprake van een fraai stabiel stereobeeld wat door de verschillende instrumenten goed in- en uitgevuld wordt en de klankbalans lijkt nu al(!) zeer goed te combineren met mijn MC-systems M3 luidsprekers. Het geluid komt behoorlijk los van de luidsprekers en is plezierig om naar te luisteren. Alleen de klankbalans is nog een tikje dun en electronisch met wat weinig ‘zwart’ in het geluid. Maar ach, zo net uit de doos en aan het lichtnet gehangen is dit natuurlijk al een prima performance. Ook de Rega P3 platenspeler laat zich snel opstellen en inregelen. Na montage van het Sumiko Blue Point Special element is het afstellen van het naaldkracht en de dwarskrachtcompensatie een fluitje van een cent en kan ik na een periode van meer als 15 jaar(!) weer een keertje zélf een LP opzetten. Oef, dit geeft echte kriebels in mijn maag zeg. Gelukkig maar dat ik mijn platencollectie altijd nog bewaard heb en ze goed geconserveerd, staand heb opgeborgen.
Voor een eerste indruk en of alles goed staat afgesteld leg ik Nightshift van de Commodores op het draaiplateau. De P3 kent maar twee knoppen. Eén voor aan/uit en een hendeltje voor de armlift. Voor een zwaar glazen snaaraangedreven draaiplateau komt de plaat opvallend snel op toeren en met de nodige spanning plaats ik de naald boven de eerste groef. Tjonge zeg, wat voelt die RB300 arm verfijnt aan, nergens speling op te voelen en ook de armlift voelt perfect aan. Zeer behoedzaam zakt de naald op het vinyl en valt als allereerste de neerdalende stilte of beter gezegd, het ontbreken van ruis en tikken op. Opeens weerklinkt het eerste geluid en betrap ik mijzelf erop dat ik mijn adem even inhoud, want ik besef meteen dat hier iets bijzonders gebeurt. Niet alleen is de klank heel anders dan het CD geluid waar ik zo aan gewend ben, het doet ook iets fysieks met je. Nightshift klinkt op de P3 heel anders als mijn laatste draaitafel van Akai (APQ-310) waar ik - net als zoveel medelanders - in 1985 afscheid van heb genomen.
Het geluid van de Rega is heel relaxt en gemakkelijk. De vele percussiegeluiden die deze plaat kent worden gedetailleerd en beheerst weergeven en de ruimtelijke plaatsing en focussering zijn fraai stabiel.
En dit allemaal met een nog koude set!
Het is laat geworden als Martijn Lavrijsen van importeur Joenit vier uur later ons stulpje weer tevreden verlaat. Als ik even later in bed stap is het niet zo vreemd dat ik de slaap niet kan vatten. Niet alleen heb ik het gevoel dat mij iets bijzonders te wachten staat, het is vooral de hernieuwde kennismaking met het analoge medium dat LP heet wat mij bezig houd. Met “wat hebben we met de komst van de CD in hemelsnaam overboord gegooid” val ik in een diepe slaap.
Luisteren 2 – Rega Mira 3 versterker & Planet CD-speler
Na de complete set een week te hebben ingespeeld wordt het tijd voor het serieuze luisteren. Ik constateer dat er al na enkele dagen spelen geen wezenlijke klankmatige veranderingen meer zijn optreden en dat er verder niet met kabels of andere accessoires getweakt hoeft te worden want de klankbalans is meteen al prima, meer dan prima eigenlijk.. en dat is een goed teken.
Als eerste ga ik van start met de combinatie Mira 3 versterker en Planet CD-speler. Laura Fygi verdwijnt in het lasercompartiment met haar nummer 5 van haar album ‘Change’. Het inlezen van de CD verloopt in vergelijking tot mijn Duson CD100 wat aan de trage kant en er zijn ook wat lichte loopwerkgeluiden (lasergeleiding) hoorbaar. De knoppen hebben een precies drukpunt en de display is goed afleesbaar. De lichte mechanische klank van net uit de doos is verdwenen en voor mij ontstaat een uitermate fijn gedetailleerd geluidsbeeld met een zeer goede muzikale samenhang. Het beeld is wel wat minder warm en drukvol in het laag dan de referentie, maar het ritme- en timinggevoel van deze combinatie is erg goed, zelfs nog een fractie beter dan het ook al erg goed presterende Duson trio! Deze eigenschap zorgt ervoor dat muziek als één geheel wordt gepresenteerd en je al snel de neiging hebt met de muziek mee te swingen. Door het wat slankere grondtoonbereik lijkt Laura een jaartje of 10 jonger en hebben instrumenten in dit bereik een wat ander timbre.
Als tweede CD verdwijnt Sara-K met het album ‘Tell me I’m not dreaming’ in de speler en kies ik voor het prachtige en ingetogen nummer ‘Vincent’. Buiten de goede tekst van dit nummer is vooral de fantastische Chesky opnametechniek verantwoordelijk voor een nagenoeg perfect live gevoel. Sara hoort links in het groots opgebouwde beeld te staan met veel lucht om zich heen en duidelijke verplaatsing door het beeld tijdens het zingen.De gitaar moet met veel ‘hout’ gevoel van de klankkast rechts net buiten de luidspreker zijn geplaatst. Beide solisten moeten perfect van de luidsprekers los komen waarbij de emotionele lading van het nummer doel bij de luisteraar moet treffen. De Planet CD-speler kwijt zich goed van zijn taak en laat veel van de kwaliteiten in tact. Sara wordt wat kleiner afgebeeld als de Duson en is iets minder lijfelijk aanwezig. De gitaar heeft scherp omlijnde contouren en een fraaie klankkleur, iets valer dan de referentie. De lijfelijke bewegingen door het geluidsbeeld van de zangeres zijn prima te volgen en de sfeer is treffend. Veel CD-spelers hebben moeite met de luide maar zeker niet scherpe s-klanken van dit nummer, zoniet deze speler. Het timbre van de s is een fractie scherper dan bij de Duson die er wat extra menselijke warmte aan toevoegt.
De Rega combo weet de muziek prachtig emotioneel neer te zetten met echt realistische klankkleuren. Het erg hoge niveau van de Duson referentie weet het niet helemaal te halen maar het komt dichter in de buurt dan ik ooit in deze prijsklasse heb mogen aanhoren en dat is erg knap. Ook trouwens goed nieuws voor alle MC-Systems M3 bezitters. De Rega set laat zich namelijk erg goed met deze luidsprekers combineren en haalt een performance welke ver boven het gevraagde prijsniveau uitstijgt.
Aangezien de apparaten heel goed presteren met overzichtelijke bezettingen wordt het tijd voor wat zwaardere en complexere kost. Een werkelijk prachtige CD is het Requiem van John Rutter op Reference Recordings. Niet alleen is deze opname subliem het is ook een prachtige test hoe het staat met zaken zoals dynamiek, plaatsing, ruimtebeeld en klankbalans staat. De Mira 3 versterker en Planet CD-speler geven ook hier op hoog volume geen krimp wat aangeeft dat het met de stroomleverantie van de versterker wel snor zit. Staging is erg goed met een breedtebeeld wat 95% haalt ten opzichte van de referentie. Een moeilijkere opgave is altijd de weergave van accurate diepte. Hier wordt iets meer ingeleverd maar 90% is toch zeker niet slecht gescoord. Belangrijker is dat de vorm van het dieptebeeld meer een rechthoek is dan een halve cirkel met behoud van focussering! Het grootste verschil met de referentie ontstaat wanneer plaatsing vóór de luidsprekers wordt gevraagd. Dit valt goed te beluisteren met de CD Spiritchaser van Dead can Dance. Diverse percussie instrumenten bewegen zich hier door het geluidsbeeld en dus ook naar de luisteraar toe. Hier komen de Rega componenten ‘slechts’ tot 80% maar vergeet niet dat we het hier over producten hebben die factor 3 minder moeten opbrengen dan de referentie! Een grote prestatie.
Toch heb ik buiten de erg goede weergave kwaliteiten ook kritiek op één punt betreffende de softwarematige werking van de Planet CD-speler. Het is een onhebbelijkheid waarbij ik van mening ben dat de fabrikant er verstandig aan zou doen hier aandacht aan te besteden. De kritiek is als volgt; Wanneer je een CD nog een keer hebt afgespeeld met behulp van de ‘repeat’ functie en het plaatje hebt verwijderd blijft tot mijn grote verbazing deze functie nog gewoon in werking! Uitschakeling is alleen handmatig mogelijk en vindt dus niet bij verwisseling van het schijfje plaats. Slordig…