REVIEWOctave

Charge en Supercharge

Tegelijk met de Octave versterker kreeg ik twee kastjes geleverd. Een Black Box en een Super Black Box. In eenvoudige bewoordingen gezegd, levert de Black Box een verviervoudiging van de elco buffercapaciteit in de voeding en de Super Black Box vertienvoudigt de buffercapaciteit. Daar zijn voornamelijk elektrolytische condensatoren voor nodig, in een buizenversterker geschikt voor hoge spanningen, een paar weerstanden en wat LEDjes om de zaak aanschouwelijk te maken. Als ik de kastjes open, tref ik daarom niet veel aan. De inhoud doet weinig vermoeden van de prijs. Ik snap wel dat de productiekosten hoog zijn en de oplage beperkt, maar toch zou het iets minder de uitstraling van “moneymaker” mogen hebben. Zelfs, meneer Andreas Hofmann, als ik bedenk hoeveel geld een 350 Volt elco van 3300 µF in de afmeting van een bierblikje kost. De Super Black Box heeft in totaal zes van die monsters aan boord. De Black Box moet het daarentegen doen met “slechts” een twaalftal 470 µF condensatoren. Met een eenvoudige stekker aan te sluiten op de V70 SE, zonder extra netsnoer. Een waarschuwing is op zijn plaats: trek nimmer een (Super) Black Box los als hij nog geladen kan zijn, al geeft de fabrikant aan dat ook daarvoor een beveiliging aanwezig is.

De Black Box aansluiten gaat heel wat sneller dan het wachten tot de versterker weer netjes, heel langzaam en geleidelijk, de bias op de eindbuizen naar de juiste waarde heeft gebracht. Keurig te zien aan de LED’s in het voorpaneel. Na pakweg vijf minuten kan Allan Taylor in de speler worden geschoven. Vaak wordt gezegd dat een versterker zo goed of slecht is als zijn voeding; een Black Box laat dat feilloos horen. De eenvoudige upgrade met extra buffering van stroom in de voeding is genoeg om meer rust te brengen, de stem meer overtuiging te geven en het aangename gevoel, dat de Octave normaal al geeft, een extra duw in de rug te geven. Stereobeeld is nu breder, bas niet dieper, wel strakker. Het is vooral de overtuiging en het wegslijpen van een niet eerder gehoord randje, dat de Black Box de moeite waard maakt. Waar percussie weerklinkt, is de detailweergave daarvan toegenomen. Het vloeit meer, kortom voor deze opname een haast verplichte uitbreiding op de standaard versterker. Leuk om na een paar maanden spelen met de V70 SE u zelf een cadeau te geven in de vorm van dit kastje. Bij de muziek van Taylor, met het diepe laag, kan ik mij heel goed voorstellen wat de extra capaciteit doet, bij de violen van Schubert minder. In principe kun je echter toch stellen dat met Schubert exact hetzelfde gebeurt. Een zachtere toon, meer detail, natuurlijker en meer volwassen. Waar een viool eerst nog wel eens op het randje terechtkwam, heeft de kast nu meer invloed en laat zich beter in harmonie brengen met de snaar. Het luistert nog wat gemakkelijker, meer ontspannen en tegelijk meer betrokken in de muziek. De extra uitgave voor de box wordt gerechtvaardigd door de verbetering.

Een zeer goede versterker naar een niveau tillen, waar nog slechts het woord "uitmuntend" past, kunt u bewerkstelligen door de Black Box te vervangen door de Super Black Box of nog beter: door gelijk een Super Black Box aan te schaffen. De hoge prijs doet mij zuchten en ik realiseer mij terdege dat de prijs van de Octave V70 SE daarmee tot 7500 Euro stijgt. De bloeddruk stijgt ook, de opwinding neemt toe, aan de einder is euforie te zien. Ik heb moeten wachten tot de ene box is ontladen en de versterker terug is in volle bias. (Een korte verklaring van eerlijkheid voor dat ik verder ga: de beide boxen heb ik al eerder met elkaar vergeleken en ik ben tot de conclusie gekomen dat er eigenlijk geen weg terug is als de Super Black Box in de oren zit. Ik heb bewust de set een dag moeten laten staan voordat ik opnieuw aan het werk ging om de resultaten te beschrijven.) De bias is op niveau. De impact van deze uitbreiding laat zich in deze recensie haast niet vangen in woorden. Het lijkt wel of er andere versterker staat. Het karakter is min of meer gelijk gebleven, maar zoveel meer volwassen geworden. Nu gaat het laag wel dieper, komt de stem nog beter tot zijn recht, is percussie in staat een rilling over de rug te laten lopen. Het stereobeeld is niet zozeer groter geworden (nog steeds komt de CD niet buiten de speakers), maar wel is het veel beter aan te geven waar een instrument in de mix is neergezet. In het beeld zelf is de ingenomen ruimte per instrument groter. Lastig om te omschrijven. Misschien is “intensiteit” het juiste woord. Ik weet inmiddels uit ervaring dat uren en uren luisteren alleen maar geweldig is op deze manier en geen seconde vermoeit. Wat de Octave met de PMC kan en doet, is wonderlijk mooi en overstijgt de prijsklasse van beiden opgeteld. Idem met Schubert: al bij de eerste tonen is het verschil overduidelijk. Vergeet daarbij niet dat ik met de Black Box al een tussenstap had gedaan. Ik ben niet eens van scratch begonnen. Weer is het de intensiteit die het beste beschrijft wat de verschillen zijn. De vioolklank is opnieuw meer volwassen geworden. Plukken aan de snaar door één van de kwartetleden komt meer naar voren, laat meer kast horen. Dit is adembenemend mooi en van een niveau dat gehoord moet worden om het te geloven.

Puur voor eigen plezier eerst Jheena Lodwick en daarna Oscar Peterson. Als Jheena Tears In Heaven zingt is dat meer dan toepasselijk op de set. Dit luisteren trekt tranen. Soepel, zo soepel. Als het kinderkoor uit Hong Kong invalt en samen met Jheena zingt staan er echte engeltjes in de ruimte geprojecteerd. De muziek is te gepolijst, te glad, ik weet het, maar het is de kwaliteit van de opname die mij naar deze plaat laat grijpen. Stemmetjes zijn één geheel en tegelijk individueel eruit te pikken. Het maakt me vrolijk genoeg om op de muziek door de kamer te gaan dansen. Met dank aan de PMC Fact.8, dat moet er wel bij gezegd worden. Hoe mooi is het om deze avond af te sluiten met Oscar Peterson en het stokoude We Get Requests. Wanneer zal dat ooit gaan vervelen? Misschien is de weergave niet de allerbeste die ik ooit in mijn huis realiseerde, maar ik weet wel dat ik met deze set heel lang en heel gelukkig zou kunnen leven en verbeteringen uit ervaring voornamelijk in de bronnen zou zoeken. Denk daarbij aan een Strain Gauge element van Soundsmith of een Esoteric CD-combinatie. Het is haast oneerbiedig om dit te denken terwijl Peterson de noten uit het klavier laat vloeien.

MERK

EDITORS' CHOICE