ARTIKEL

Tot slot

Gastauteur | 02 maart 2006
Uit deze eenvoudige grafieken van frequentie-afhankelijke absorptiewaarden is toch wel het een en ander op te maken:

nagalmtijd in de praktijk
  • fig.6 toont de absorptiewaarden van lavasteen als bouwmateriaal. Krachtige midhoog- en hoogabsorptie, maar onder 200Hz is er heel weinig bruikbare absorptie van te verwachten. In tegenstelling tot beton of baksteen absorbeert lavasteen zeer veel hoog – wel 75% tegenover 7% voor beton!
  • fig.7 is een speciaal akoestisch plafond- en wandpaneel dat, indien gemonteerd voor een gesloten holle ruimte van 20cm diep, specifiek absorptie van het lage middengebied oplevert en ook in het middengebied aanzienlijke demping biedt, maar tegelijk het midhoog grotendeels en het hoog helemaal ontziet. Ook het echte laag onder 100Hz wordt niet echt krachtig aangepakt.
  • fig.8 is een licht wollen tapijt van 1200gr/m2 en 2,5mm poolhoogte, dat los op een betonnen vloer is gelegd. Het zwaartepunt van de absorptie ligt met 50% in het middengebied en diezelfde waarde wordt ook in het hoog gehaald. Zwaardere tapijten zullen hetzelfde soort absorptiepatroon boven 1kHz laten zien, alleen krachtiger. Er is nooit enige laagabsorptie van betekenis, om het even welk tapijt er ook gekozen zou worden.
  • fig.9 is een licht veloursgordijn (475gr/m2) dat 50% geplooid wordt opgehangen. Ook hier absorptie in met name het middengebied en ook in het hoog, maar afwezigheid van absorptie van betekenis onder 250Hz.
  • fig.10 is een typische curve voor een 52cm tube trap of een soortgelijk breedbandig absorberend element met holle ruimte.
  • fig.11 is een hoogrendement Helmholzconstructie, afstemfrequentie 70Hz. Alle absorptie – 2,8x zoveel als het maximale dat je op grond van de oppervlaktemaat kunt verwachten – is geconcentreerd in een zeer smalbandig gebied dat krachtig wordt afgevangen.

In het algemeen is het zo dat verreweg de meeste huis-tuin-en-keukenmaterialen niet of nauwelijks laagabsorptie bieden, enige middenabsorptie en nogal veel hoogabsorptie. In praktisch elke ruimte is behoefte aan precies het tegendeel: minder echte hoogabsorptie, wat meer middenabsorptie en veel meer aanvullende laagabsorptie. Toepassing van het soort materialen als uit fig. 6 t/m 9 kan snel tot overdemping van het hoog leiden, waardoor het toch al sterke middengebied des te sterker en schraler naar voren komt. Vervolgens krijgt het hoog de schuld: dat is te scherp, terwijl het echte probleem eerder het hoge middengebied is.

Behalve in de grafiekvorm zoals hierboven kunnen de absorptiewaarden ook aangegeven worden zoals hieronder, in het geval van de lavasteen van no.1:

125Hz – 0,1 250Hz – 0,22 500Hz – 0,52
1kHz – 0,49 2kHz – 0,5 4kHz – 0,73



nagalmtijd in de praktijk
baffles – verticaal hangende absorptiepanelen…

Mogelijk heeft u gezien dat de Helmholzabsorber uit fig.11 een piekabsorptiewaarde heeft van 280% op 70Hz, terwijl logischerwijs 100% absorptie als maximum verwacht zou worden. De reden voor dit verschijnsel ligt in de relatie tussen absorptie en oppervlak. De baffles uit bovenstaande foto hebben samen een oppervlak dat 1,5x zo groot is als het feitelijke oppervlak dat zij aan het plafond innemen. De absorptiewaarde van zo’n oppervlak kan daardoor gemakkelijk 150% zijn. Het kan ook meer worden, afhankelijk van het aantal baffles per m2. Van dit gegeven kan dankbaar gebruik worden gemaakt indien de overige oppervlakken zich om wat voor reden ook niet lenen voor akoestische behandeling en alleen het plafond ter beschikking staat.

De absorptiewaarden worden gebruikt in de formule van Sabine. In diezelfde formule wordt niet alleen het absorptiecoëfficiënt van het materiaal opgenomen, maar ook de hoeveelheid oppervlak waarop dit wordt aangebracht (zie ook fig.4). Vanzelfsprekend geldt dat hoe meer oppervlak er wordt behandeld, hoe krachtiger de absorptiewaarden van het specifieke materiaal tot gelding kunnen komen in een ruimte. Omgekeerd geldt natuurlijk ook dat voor een probleem met een veel te lange nagalmtijd in het middengebied meer nodig is dan een kleedje alleen; een complete wand met het onder 2. genoemde produkt kan dat weer wel en misschien zelfs teveel! In de formule van Sabine wordt in feite berekend hoeveel oppervlak van een zeker materiaal nodig is om de nagalmtijd in een bepaald frequentiegebied zodanig terug te dringen dat deze meer correcte waarden krijgt.
En zo komt dan uiteindelijk de echte praktijk van nagalmbeheersing aan bod, die zich richt op het realiseren van een target – een ideale nagalmtijd voor een specifieke ruimte. Dat zal het hoofdthema zijn van het derde deel van dit artikel over nagalmtijd.


EDITORS' CHOICE