Drie jaar heeft een R&D team van Focal in een wisselende samenstelling van zes tot acht man gewerkt aan een nieuwe serie luidsprekers, die het gat moet opvullen tussen de Electra en de Utopia range. Een enorme investering in mensen, geld en middelen welke alleen een groot bedrijf als Focal zich nog kan permitteren. Het resultaat is een verfrissende weergever die verbaast door zijn innovaties, zijn kenmerkende uiterlijk en de gekozen luidspreker units.

Focal is niet heel ver buiten de geëffende paden getreden van voornoemde types, maar heeft zich dieper in de materie ingegraven, opgedane kennis benut en vooral onderzocht en getest. Het resultaat is omgeven door veel geheimzinnigheid geïntroduceerd in München en pas in juli 2015 stond het eerste exemplaar in Nederland. Zo vers en zo uniek, want er kan nog slechts mondjesmaat uitgeleverd worden, dat het oneerlijk zou zijn om het publiek ervan weg te houden door de luidspreker nu al wekenlang bij een recensent thuis op te stellen. Vandaar dat ondergetekende naar Tilburg vertrok om in de luisterruimte van iEar’ uitgebreid kennis te gaan maken met de Sopra N°2. De vloerstaander in de serie waartoe naast de N°2 voorlopig alleen nog een monitor N°1 behoort.

Nederland kleurt oranje, zou dat de reden zijn dat Focal als eerste een paar Electric Orange gespoten N°2 heeft geleverd? De indrukwekkende luidspreker met de van de Utopia geleende ‘knakken’ maakt in de luisterruimte fysiek een kleinere indruk, tot ik er naast ga staan en mij realiseer dat de N°2 119 cm hoog is, 35,8 cm breed en 54 cm diep. Misschien maar beter dat hij niet naar mijn derde etage verhuisde, want zonder verpakking weegt hij 55 kilo schoon aan de haak. De luidsprekerunits komen mij bekend voor, hun grijze ‘W’ conus is gebleven voor de 6.5” midrange en de twee 7” woofers. Het beryllium membraan voor de tweeter ontbreekt evenmin. De ware schoonheid en de verbeteringen zitten dieper dan het conusoppervlak. In de midrange gebruikt Focal in de surround een zogenaamde Tuned Mass Demper, op het oog slechts ribbels, ondertussen een zeer uitgekiend extra stukje massa dat de conus meer precies in bedwang weet te houden en ongewenste resonanties zal dempen. Een techniek die Focal afkeek van de wielophanging van racewagens en het aardbeving bestendig maken van wolkenkrabbers. Helemaal niet te zien is het verbeterde magneetsysteem van de driver dat de naam ‘Neutral Inductance Circuit’ draagt. Kort gezegd een Faraday ring die zorgt dat het magnetisch veld in de luchtspleet niet langer wordt beïnvloed door de positie van de spreekspoel, de stroom door de spreekspoel of de frequentie van de tonen. Het gevolg: lagere vervorming, meer detail en grotere dynamiek. Wat dat betreft lijken de twee woofers in vergelijk eenvoudige dingen. Gelukkig maar dat Focal ook daar de NIC technologie toepast. Diegenen die het naadje van de kous willen weten kunnen terecht op de website van Focal waar alle techniek uitvoerig is beschreven. Helaas is de ruimte hier te beperkt om te diep in details te treden.

Een betere methode
De ‘Gamma Structure’ kast is uitermate complex, vandaar dat Focal de kastenbouw net als het fabriceren van alle units niet uitbesteed, maar in eigen fabriek in Frankrijk laat plaatsvinden. Wat ook direct de oorzaak is dat levering van de Sopra maar mondjesmaat kan geschieden (troost u met de gedachte dat de Nederlandse distributeur flinke aantallen op voorhand heeft besteld). Focal past het aloude basreflex principe toe voor de dubbele woofer, met een poort aan de onderzijde van de kast, waar de luchtwervelingen verspreid worden over de zware, glazen voet. Focal kiest ervoor onvermijdelijke resonanties in de kast te dempen met Helmholz resonatoren, vaak een fraaiere oplossing dan het filter complex te maken. De tweeter heeft achter zich een wijd uitlopende gesloten hoorn, gedempt met absorberend materiaal, die akoestisch gezien een nul impedantie heeft zodat luchtweerstand de beweging van de dome vrijlaat. Resultaat is een 30% lagere vervorming en ultieme definitie. De vorm van de kast zorgt voor een gelijkmatig faseverloop door de units ten opzichte van elkaar correct te positioneren. Opnieuw zou je die fasereinheid ook kunnen bereiken in het wisselfilter, maar dat gaat ten koste van rendement, detailweergave en dynamiek. Akoestisch problemen oplossen is gewoon een betere methode. Te melden valt verder dat de glazen voet plaats biedt aan de spikes waarop de Sopra staat, dat er frontjes voor de units zitten die magnetisch worden vastgehouden en dat de kasten voorlopig leverbaar zijn in hoogglans zwart, Carrara wit, Electric oranje, Imperial rood, of met grafiet zwart fronten die zijn gecombineerd met Dogato walnoot zijpanelen. Als de productie op stoom is zal de Sopra geleverd kunnen worden in elke RAL kleur, maar wel tegen een nog onbekende meerprijs.