Altijd nieuwsgierig naar nieuwe merken en verbeterde technieken hoefde de importeur van SPEC versterkers mij maar heel even te porren om een recensie af te spreken. Ik kreeg de keuze uit de drie beschikbare types geïntegreerde versterker en koos voor het middelste model, de Real Sound Amplifier RSA-M3EX.
Van het merk en van de ontwerper had ik nog nooit gehoord, en ook recensies in andere media waren mij totaal onbekend. Een beetje ingelezen in de materie, zonder de recensies te raadplegen, begon ik nog steeds redelijk blanco doch vol goede moed aan het luisteren naar de RSA-M3EX. Normaliter begin ik een recensie met het beschrijven van het onderhanden apparaat en de opstelling waar het in wordt gebruikt. Heel af en toe wijk ik daarvan af, als het product zo mijn muzikale aandacht heeft gegrepen dat de techniek volkomen ondergeschikt lijkt op dat moment. Wat het geval is met de SPEC RSA-M3EX versterker. Vooruitlopend op de conclusie kan ik wel verklappen dat de SPEC in veel opzichten extreem goed is.
Zoekend naar de beste match bewandel je een pad waar je valt en opstaat, normaliter wordt daar niet zoveel over geschreven, maar ik vind het dusdanig interessant dat ik de moeite neem dat pad te beschrijven. Daarom komen de jubelverhalen pas na de eerste ervaring waarin kleine luidsprekers in een beperkte ruimte de hoofdrol spelen. Blijf vooral lezen want Utopia blijkt om de hoek te liggen. Aangesloten op een paar Harbeth P3ESR luidsprekers begon de reis door de muziekcollectie niet eens heel spectaculair, integendeel, ik hoorde zeker kwaliteit maar kon die nog niet relateren aan de prijs van de versterker. Ik miste op dat moment “ballen, kracht en laag”. Muziek was erg fraai met veel aandacht voor kleine geluiden, maar waar bleven de felle klappen van drums, het diep grommende laag van een bas en een portie drive bij elektronische muziek? Ervoor in de plaats opende het stereobeeld in verfijning en ruimtelijkheid, met de nadruk op het middengebied waarin stemmen een plaats hebben. Naarmate ik meer en meer luisterde bleek snelheid helemaal niet te ontbreken en was het gebrek aan lage tonen eerder een verwijt aan de kleine Harbeth luidsprekers dan aan de RSA-M3EX. Wat er aan laag geproduceerd werd bleek veel zuiverder dan hetgeen ik eerder met andere versterkers in de luidsprekers stopte. Het imaginaire gebrek aan drive draaide 180 graden naar bewondering voor de pure en zuivere weergave. Waardering groeide met elke luistersessie, terwijl de RSA-M3EX de monitor luidsprekers ontgroeide en haast stond te stampvoeten om zijn gelijk te bewijzen aan een groter systeem.
Uit het boekje
Wie ben ik om een versterker die kans te onthouden en daarom verhuisde de RSA-M3EX van de kleine set naar een opstelling met PMC fact.12 transmissie lijnen. Hoezeer ik in de tussentijd ook had genoten van SPEC en Harbeth, er ging een wereld voor mij open en ik zag nooit meer om. Om op de aanvankelijk kritiek punten als eerste terug te komen, met een grote luidspreker komen de “ballen” zeker naar voren. Kijkend en luisterend naar TV series via een media box en een video-streamer zijn het de diepe grondtonen die de spanning opvoeren. Die de kijker mee moeten voeren in de angst van het slachtoffer. Welnu, die diepe, lage tonen komen rollend over de vloer de luidsprekers uit. Met een strakheid die mij keer op keer verbaasde. De SPEC bewijst op zo’n moment een enorme grip op de aandrijving van de woofers te hebben. Daar is kracht voor nodig, bewezen is dat die kracht wel degelijk in de RSA-M3EX schuilt.
Tot zover de punten waar mijn twijfels lagen, over naar de ware schoonheid binnen de weergave die de prijs van de SPEC reëel weet te maken. Mijn PMC luidsprekers hebben de fraaie eigenschap met een goede bron en een goede versterker geheel uit beeld te verdwijnen, waarbij je niet eens je ogen hoeft te sluiten. Lastiger is het om in mijn luisterruimte een heel diep stereobeeld op te bouwen, een bekende beperking die mede te maken heeft met leefbaarheid in de ruimte. Net als bij de meeste lezers het geval zal zijn staan de luidsprekers zo opgesteld dat ze een uitstekend compromis vormen tussen ultieme muziekweergave en het creëren van een woonomgeving. Daarmee in mijn ogen (en oren) tegelijk een eerlijke omgeving scheppend om te recenseren. Vanuit het verleden weet ik wel dat sommige apparaten veel meer diepte weten te bereiken dan gebruikelijk is. De RSA-M3EX is zo’n apparaat, een versterker die een enorme virtuele ruimte weet te scheppen waarbinnen de musici kunnen soleren. Die geluidbubbel reikt tot ver buiten de afstand tussen de luidsprekers onderling, groeit van muur tot muur, blijft qua hoogte binnen de beperking van de ruimte, doet vooral de achterwand verdwijnen en komt in geval van de SPEC ook nog eens extra naar voren. Zonder direct op de voeten van de luisteraar terecht te komen en muziek in het gezicht te duwen. Het is een stereobeeld uit het boekje dat de RSA-M3EX weet aan te leveren. Los van de weergevers spelen de instrumenten en zingen de vocalisten hun werk, keer op keer en zonder enige voorkeur voor genre. Slechts zoekend naar de laatste spijker op laag water merk ik dat bij een cd als Live In The O2 Arena van Katie Melua mijn eigen versterker nog net wat meer van de zaal laat horen. Tegelijk realiseer ik mij dat de RSA-M3EX en de luidspreker een zo goed koppel vormen dat de luidspreker slechts slaafs kan volgen, waardoor er scherp afgebakende start/topmomenten zijn. Terwijl andere versterkers nog wel eens wat na-ijlen en daardoor een ruimtelijke illusie scheppen die niet correspondeert met de werkelijkheid. Welke versterker heeft gelijk? De RSA-M3EX of mijn eigen systeem? Ik laat dat in het midden, want zoals gezegd, het zijn maar geringe verschillen.