In een marktsegment waar zich veel luidsprekers van onbesproken kwaliteit bevinden, komt Diapason met een top-of-the-line referentie vloerstaander. Met enige fantasie staat hier een veel grotere versie van de bekende Adamantes of Astera. De tekening van het fraaie massieve hout heeft plaatsgemaakt voor zeer spannende kleuren en patronen, allemaal verstopt onder een glossy finish die ook uw Riva-boot siert. Kan de Diapason Dynamis zich meten met de concurrentie en (h)erkenning oogsten op basis van een unieke combinatie van eigenschappen?  

Wie goed nadenkt over luidsprekers zou wel eens tot opzienbarende inzichten kunnen komen. Daar loopt vrijwel iedereen aan voorbij, alsof de gekheid van de wereld om ons heen tot gewenning heeft geleid en tot een afname van het helder denken. Neem eens een startende luidsprekerfabrikant in gedachten. Het optimistische uitgangspunt is dat zo iemand een fabelachtige kennis heeft van de materie. Die maakt dus meteen de ideale luidspreker. Dat moet redelijkerwijs kunnen: de wereld bouwt al tachtig jaar luidsprekers dus moet je het trucje inmiddels wel kennen. Vervolgens lijkt het eveneens redelijk om dan drie modellen te maken. Een mini, een vloerstaander en een supersysteem. Méér is simpelweg niet nodig en je kunt dan alle doelgroepen bedienen. Die modellen blijven dan heel lang in het leveringsprogramma. Er valt immers niets te verbeteren. Pas na minimaal tien jaar zou het kunnen dat er updates mogelijk zijn, in principe vanwege echte innovaties in materiaal, elektronica en computer-based design methoden.

De voorgaande ideaal-typering lijkt een beetje op wat Diapason doet. Maar de realiteit van alledag is dat het stikt van de weergevers, die na een jaartje worden vervangen door een opvolger die dan weer 'beter' is. Zo’n fabrikant geeft daarmee toe dat hij met het eerste model heeft zitten knoeien, niet voldoende kennis heeft en productverbetering pleegt over de rug van de consument. Helaas leven we niet in de ideale wereld en zijn er verklaringen waarom een fabrikant een serie vloerstaande modellen in de markt knalt, die in opgaande lijn steeds 10 cm hoger zijn en 3 Hz dieper kunnen. Vervolgens wordt die reeks na twee jaar volledig vervangen.

Maar het kan ook anders. Luidsprekers die langer in de markt stonden, zeer goede prestaties leverden en waar binnen redelijke grenzen op de korte termijn weinig aan te verbeteren viel. Wie de originele, door Rogers gebouwde LS3/5A in huis heeft (door de BBC ontworpen), heeft zelfs vandaag de dag weinig te wensen. Waarom zijn er dan eigenlijk zeshonderd andere in formaat vergelijkbare luidsprekers op de markt? Die ene Rogers is toch voldoende? Misschien is de luidsprekermarkt wel erg simpel en laagdrempelig. Je kunt de grootste troep bouwen, er is altijd wel iemand die daar volledig voor gaat.

De juiste interpretatie van geluid, weergegeven door luidsprekers, behoort tot de moeilijkst te beheersen vaardigheden waarover onze diersoort zou kunnen beschikken. “Ja, maar we horen allemaal anders,� aldus personen die de discussie daarover willen traineren met een dosis onbewezen desinformatie. De eigenschappen van de menselijke soort worden zeer exact gereproduceerd door het DNA-mechanisme. Het gehoor is van elementaire betekenis voor het voortbestaan van de soort. Dat lijken twee goede argumenten om te verdedigen waarom het gehoor bij iedereen hetzelfde is. Vervolgens komen de zintuigelijke waarnemingen in het domein van de psychologische interpretatie. Daar spelen emotie, ervaringen, misinterpretatie, kennis, gebrek aan kennis, ontkenningsgedrag en andere mechanismen een rol. Personen die beter kunnen luisteren, kunnen die mechanismen kennelijk tot een bepaald niveau beheersen.          

Diapason

Diapason behoort bij de fabrikanten die pas een product in de markt zetten als het uitontwikkeld is. Vervolgens gaat het erg lang mee. Zo ontwikkelde Alessandro Schiavi de Adamantes in 1989 en vormt de huidige versie van deze weergever na vijfentwintig jaar de derde upgrade. Het gaat dan niet om een totaal ander product, maar om nagenoeg dezelfde weergever met bescheiden doch betekenisvolle upgrades. Na vijfentwintig jaar mag je ook profiteren van enige voortschrijdende inzichten en de invloed daarvan op de Adamantes staat nog altijd ver van 'elk jaar een totaal nieuw model.'

Diapason heeft momenteel zo’n negen modellen. Daar zitten ook centers bij voor filmgeluid. Dat is iets méér dan de ideale drie modellen, maar economische wetmatigheden maken dat je als luidsprekerfabrikant niet alleen kunt leven van onbetaalbare topmodellen. Zelfs Magico heeft de S1 voor een weggeefprijsje. We leven nog steeds in ‘the real world’.