De Opticon-familie van Dali mikt regelrecht op het hart van elke muziekliefhebber dat maximaal waarde uit zijn zuurverdiende spaarcentjes wil halen. Net als bij andere speakerfabrikanten op dit prijspunt, brengen de Denen een ruim aanbod speakers onder de Opticon-noemer. Zo krijgt je als consument een ruime keuze geserveerd, waarbij je geheid voor jouw situatie wel een luidspreker vindt.
Bovendien omvat de Opticon-familie ook verschillende oplossingen, naargelang of je gaat voor een stereo-opstelling in een klein dan wel grote kamer of van plan bent een thuiscinema te bouwen.
Vaak zie je bij tests van dergelijke speakerfamilies vooral de topmodellen opduiken, wat in dit geval de Opticon 8 zou zijn. Maar wij leggen liever de Opticon 5 op de pijnbank, een zeer toegankelijke luidspreker die de kleinste van de drie vloerstaanders in deze Dali-familie is. Tegelijkertijd ontvingen we ook de Opticon LCR’s op bezoek, in kader van een AV-receivertests. De test van de LCR’s zie je in de nabije toekomst ook hier verschijnen.
SMC hier?
Er zijn twee zaken bij de Opticon-familie die mij prikkelen: het gebruik van SMC en de combinatie van een dome en een ribbon-tweeter. Het eerste verdient wellicht wat uitleg, aangezien SMC (oftewel: Soft Magnetic Compound) een materiaal is dat eigen is aan Dali.
SMC is een poeder bestaande uit magnetische korrels met een unieke eigenschap: ze zijn sterk magnetisch, maar geleiden elektrische stromen zeer slecht. Bovendien is SMC een zacht materiaal dat relatief makkelijk in allerlei vormen kan geperst worden. Zoals in de vorm van een luidsprekermagneet, die dankzij de lage elektrische geleiding weinig wervelstromen en dus warmte opwekken én snel aantrekken en afstoten.
Dergelijke eddy currents en het hysteresis-fenomeen heb je liever niet, omdat ze het gedrag van de magneet beïnvloeden en mogelijk leiden naar vervorming. SMC is geen nieuwe uitvinding – Dali gebruikte het al in de Rubicon en Epicon-speakers – maar het is wel iets of wat verrassend om het in de woofer van een speaker van dit prijspunt te zien opduiken. Dali heeft ons altijd verteld dat het materiaal toch behoorlijk prijzig is om te fabriceren. Blijkbaar is er op dat gebied een doorbraak geforceerd.
Lint & dome
Nog een kenmerk van betere Dali-speakers is het gebruik van zowel een linttweeter als een zachte, rond dome-tweeter. Langs één kant is dat behoorlijk gewaagd, omdat er een gevaar bestaat dat twee aparte bronnen van hogere tonen faseproblemen opleveren. Dali laat de twee tweeters ook effectief overlappen; er is geen crossover voorzien.
De dome-tweeter start wel aan circa 2 kHz, terwijl de ribbon past speelt bij frequenties boven 10 kHz en echt optimaal presteert rond 14 kHz. Het eindpunt van de dome-tweeter ligt rond 20 kHz, terwijl de linttweeter nog eens stukje doorspeelt. Maar langs de andere kant is het ook slim, want zowel dome- als ribbontweeters hebben hun voordelen en die worden hier netjes gecombineerd.
Reken dus vooral op een brede uitstraling doorheen de kamer. Tijdens het luisteren viel dat op wanneer ik weg van de sweet spot aan de zijkant van de ruimte even wat notities maakte op de computer. Bij het stappen van één punt naar het andere viel de presentatie van de mid- en hoge tonen veel minder weg. Een mooie eigenschap voor een woonkamer waar niet iedereen recht voor de speakers zit, toch wel.
Gemaakt om te pronken
Beide tweeters zijn gemonteerd in een mooie metalen plaat die de Opticon 5 en zijn grotere broers een uniek uitzicht geeft. Meteen een goede reden om die luidsprekergrille te verwijderen! Dat die grille niet magnetisch bevestigd is, mag je beschouwen als een detailkritiek.
Sowieso is de Opticon 5 langs de voorkant het bewonderen waard, met dank aan een knap uitgevoerde voorplaat met een mooie laklaag. Ons testmodel pronkte met een diepzwarte lak, er is ook een mattere witte laklaag of een walnootafwerking mogelijk. De zwarte versie is naar mijn gevoel de mooiste bij Opticon, maar dat is uiteraard een kwestie van smaak.
Aan de zijkanten en de bovenkant van de Opticon 5 zie je wel dat je qua afwerking nog niet aan de top zit. Er is niets mee mis met de duurzame, behandelde MDF met houtgrenen, maar geef je meer uit dan kun je rekenen op mooie laklagen rondom, zoals bij de Dali Rubicon 6 die eveneens in de luisterruimte aanwezig was of de Monitor Audio Gold 300 die we recent op bezoek kregen. Die twee speakers zijn uiteraard stukken duurder.
Gek genoeg is het contrast tussen de glanslak vooraan en de doffe MDF aan de zijkanten visueel wel interessant en geeft het wat karakter.
Toch ook meegeven dat zelfs deze betaalbare luidsprekerfamilie gefabriceerd wordt in Denemarken en daar geassembleerd is met de hand. Bij sommige merken wordt de productie van de goedkopere speakers geoutsourced naar een Chinese toeleverancier, wat soms wel, soms niet goede resultaten oplevert.
De Opticon 5 is zoals gezegd de instapper bij de Opticon-vloerstaanders. Hij is daarom ‘slechts’ uitgevoerd met één enkele woofer en de hybride tweeter-constructie, intern gescheiden in aparte compartimenten. Achteraan is ook een basreflexpoort voorzien, om de grotere geluidsgolven wat meer ontsnappingsruimte te geven. De Opticon 5 is een speaker dat je met wat aandacht moet opstellen. Door de poort aan de achterzijde, plaats je hem best niet te ver van een muur. Een handwijdte is ongeveer goed.
Je draait de Opticon 5 ook niet in, maar plaatst hem netjes parallel met de muur. Je hebt immers die brede uitstraling van de hybride-tweeter. De rechte opstelling is voor sommigen qua looks ongetwijfeld ook mooi meegenomen. Met zijn hoogte van 90 cm is de Opticon 5 geen overweldigende aanwezigheid, zelfs in een kleinere kamer.
