Driade. Het is een naam die verdween uit de Nederlandse audiowinkels, her en der opdook op Marktplaats, maar eigenlijk nooit in de vergetelheid is geraakt. Geestelijk vader en oprichter van het eerste uur, Arnold Heres, kon het niet laten om de naam nieuw leven in te blazen en een reeks luidsprekers te ontwerpen die voldoen aan de huidige standaard. Voorop stond kwaliteit, bouwen in Nederland met zoveel mogelijk Europese en lokale componenten, en de oude vorm van een Driade moet weer op gaan vallen in de winkel.
Thuis kreeg ik het op één na kleinste model de Premium Model 2, die als tweewegsysteem door het leven gaat. Onbekend met de oude modellen, althans ik heb ze nooit thuis gebruikt, ga ik met een blanco lei de recensie in om te ervaren waar de naam Driade eigenlijk voor staat.
Uit: Music Emotion - februari 2018
Driade Premium Model 2
De Driade Premium Model 2 heeft als tweeter een in samenwerking met ETON ontworpen model met een zijden dome van 25 mm. Met zijn lage eigen resonantie van 680 Hz kan de tweeter over een groot bereik werken en heeft geen steile afval rond de scheidingsfrequentie nodig. Achter de dome is een luchtkamer die met dempend materiaal is gevuld. De woofer is een eigen ontwerp en wordt gemaakt in Duitsland. De conus bestaat uit twee lagen Kevlar verbonden door een hexagonale sandwichconstructie en kreeg de naam Hexacone. De 7-inch unit heeft een open fase plug om de luchtstroom te reguleren, een 32mm spreekspoel en een massief magneetsysteem met gepolijste, open poolplaten. Driade gebruikt bewust geen koperen kappen over de spreekspoelspleet voor het verminderen van Eddy current.
De interne bekabeling bestaat uit geleiders met 98 aders, opgebouwd uit carbon, zilver en koper. Er is ook bewust gekozen voor een single-wire aansluiting van de luidspreker die naar een scheidingsfilter gaat met heel veel componenten, nodig om de Hexacone conus zijn gelijkmatige weergave te geven. Hexacone is een mooi, maar lastig materiaal, een diva onder de conussen. Het hard-wired scheidingsfilter maakt Driade zelf en gebruikt daarvoor in dit model massieve OFC spoelen en puur zilverdraad doorverbindingen. De condensatoren zijn uit polycarbonaat gemaakt en de weerstanden zijn een mix uit carbon composiet en keramiek.
De behuizing
De behuizing van de Premium Model 2 bestaat uit twee compartimenten. In het onderste deel zit het scheidingsfilter en dit gedeelte is geheel gevuld met zeer fijn zand en dempingsmateriaal om te voorkomen dat het filter gaat trillen door de geluidsdruk afkomstig van de woofer. Het bovenste compartiment is een basreflex behuizing met een flinke poort aan de voorzijde, afgestemd rond de 40 Hz. Het opgegeven frequentiebereik is 32 Hz tot 25 kHz binnen -3 dB, het rendement is 88 dB en de Premium Model 2 kan 80 Watt aan, natuurlijk mag dat met de meeste muziek bij pieken veel meer zijn. De impedantie varieert tussen 4 en 8 Ohm. De 22 kilo wegende kast (inclusief zand vulling) staat op een drietal ronde, aluminium schijven waarin de spikes gedraaid kunnen worden. De schijven steken net wat buiten de behuizing uit. Zonder de spikes mee te rekenen is de kast op zijn voetjes 96,5 cm hoog, breed maximaal 24,5 cm, al oogt hij smaller door de schuine vlakken op de hoeken. De Driade driehoek vorm maakt de kast 29 cm diep, ik reken dan het bolletje van de onbeschermde tweeter en de aansluitingen achterop niet mee. Driade levert standaard geen frontdoekjes, de meerprijs daarvoor is € 180,- per twee. De kasten worden gespoten of gefineerd, daarin zijn vele mogelijkheden naar de wens van de klant. De prijs voor de Premium Model 2 is € 4.500,- per set.
Opstellingen
Hoewel Arnold Heres eerst wat sceptisch keek naar mijn Townshend Podiums die de luidspreker totaal ontkoppelen van de vloer, werden ze daar toch op gezet. Ik sloot ze met Crystal Cable Speak Reference kabels aan op mijn Pass Labs X250.5, die op zijn beurt wordt aangestuurd via een Yter XLR kabel door een Audia Strumento No.1 lijnversterker. Bronnen zijn een NAD M50.2 digitale muziekspeler, via een digitale AudioQuest Diamond XLR gecombineerd met een Metrum Acoustics Pavane Level II DAC en weer een Yter XLR analoge interlink. Daarnaast zijn in gebruik een Magnum Dynalab tuner en voor tv-geluid een Humax decoder.
Stroom haal ik uit een speciaal daarvoor door Kemp aangelegde audiogroep, met een Atlas Eos Modular 4.0 verdeelblok voor de Pass Labs en een PS Audio Powerplant P5. De laatste voorziet de bronnen en de lijnversterker van schone spanning. Zelfs in een kleine ruimte bleek de Premium Model 2 inzetbaar, al moest ik wel de reflexpoorten afsluiten met schuimstof om overmatige bas te voorkomen. De ruimte is ook eigenlijk te klein voor dit formaat luidspreker, het luisterde met dichte poorten wel plezierig. In de grote ruimte ligt de staande golf rond de 40 Hz en daar zit ook de eigen frequentie van de poort. Een zacht, luchtdoorlatend dempingsmateriaal in de poort was genoeg om speaker en ruimte netjes op elkaar af te stemmen. Hetzelfde effect bereikt men door de poort te vullen met rietjes, een oude truc die weinig mensen meer lijken te kennen. Twee mooie sets om de Driade Premium Model 2 op aan de tand te voelen.
Luisteren
Na een paar weken genieten van muziek op de bovenstaande systemen komt het moment in zicht dat de Driade’s worden opgehaald en moeten de ervaringen op papier komen. Ik begin dit keer heel rustig met de geripte cd ‘Silent Light’ van Dominic Miller. Fijne gitaarmuziek die losjes in de kamer wordt geprojecteerd in een mooie bubbel van geluid. De gitaar lijkt iets voor de luidsprekers te staan, zeker niet te dicht op de luisteraar en komt zonder enig probleem los van de baffle van de Driade. Na een paar tracks wil ik wat meer leven in de brouwerij en met When I close my eyes van een andere cd van deze gitarist krijg ik dat met een bas, drums en andere (voornamelijk elektronische) instrumenten. Weer mooi los van de luidsprekers, hetgeen ik de gehele periode mocht ervaren.
Dat de Driade voldoende laag kan leveren is gelijk bewezen, toch blijft het in mijn ruimte beheerst en onder controle. Hoe goed beheerst de lage tonen zijn merk ik eveneens aan A lover in Berlin, gezongen door Kari Bremnes. De dame doet veel laag in haar opnames en dat geeft regelmatig problemen. Dit keer niet, de bas is in laagjes opgebouwd met de nodige details. Haar stem staat net voor de band en vormt daarmee een organisch geheel. Intonatie en verstaanbaarheid zijn prima, de band is verder levendig en kleine percussie-instrumenten weerklinken puntig en snel. Het hoeft niet erg hard te staan om al te blijven boeien. Als Kari tijdens het instrumentale deel wat staat mee te neuriën op de achtergrond is dat goed tussen de instrumenten uit te trekken. Een gitaar verderop en de ineens feller aangeslagen pianonoten tonen de dynamische eigenschappen van de Driade aan. Het geheel is levendig, snel en zeker dynamisch.
Bewondering
Ik blijf tussen de dames hangen met Katie Melua en haar River van de cd ‘In winter’. De stem van Melua is prima in orde, het gaat mij meer om het Georgisch vrouwenkoor dat de achtergrond vult met gezang en neuriën. De dames staan verspreid door de ruimte, steeds zingt een ander deel van het koor en dat deel kun je precies aanwijzen. Niet zo precies als bij een topsysteem dat het 10-voudige kost, wel op een manier die de weergave van dit rustige nummer plezierig en boeiend maakt. Wat opvalt, omdat Katie klein van lengte is en het koor op een verhoogd podium staat, is dat haar stem laag staat.
Hoe fijn Katie ook zingt, ik stop haar en keer naar Keith Jarrett en zijn ‘The Köln Concert Part 1’. Solopiano op een briljant stuk muziek van de meester zelf. Ik zou hier graag wat meer van de akoestiek van de zaal willen horen. Podiumgeluiden ervaar ik wel, waaronder het stampen van zijn voet en de bediening van de pedalen. Daarnaast mogen we “genieten” van het zingen van Jarrett, iets waar hij niet de hoofdprijs in The Voice mee zal halen. Het is wel een onderdeel van dit concert, nadat ik het in 1975 ontdekte is het grijs gedraaid van lp, later cd en nu geript. Op zoek naar meer piano pak ik min of meer per ongeluk ‘Halla Troll’ van het Helge Lien Trio. Niet echt mijn favoriete muziek deze experimentele jazz, het laat wel horen waartoe de Driade in staat is en hoe snel de weergave is. Veel percussie, een bas die mishandeld gaat worden en naar ik denk elektrische piano of keyboard. Een lijn in de muziek ontdek ik niet, met bewondering kan ik wel naar het systeem luisteren dat de musici feilloos en snel volgt. Ik weet dat Arnold Heres graag hard draait, ik daag hem uit om dit standaard aan de clientèle te demonstreren op oorverdovend niveau. Indrukwekkend is het zeker.
Overtuigend beeld
Echte piano van Gottlieb Wallisch en zijn cd ‘Mozart in Vienna’. Hier laat de Premium Model 2 een streepje liggen door de vleugel te weinig body mee te geven. Haal ik de pluizige demping uit de reflexpoort dan wordt het niet anders. Wat boven de laagste tonen gebeurt is prima in orde en de Driade doet mij een beetje denken aan een monitor in plaats van een vloerstaand model. Niet zo heel gek, de kast bestaat immers uit twee van elkaar gescheiden delen. Wel een grote monitor. Nu eens een groot orkest, het Concertgebouw Orkest met een uitvoering van Haydn’s symfonie No. 44 Trauer-sinfonie. De heren en dames spelen er lustig op los en de Driade neemt dat animo graag over door een overtuigend beeld te scheppen, niet heel erg groot, wel detailrijk en in laagjes opgebouwd. Bassen zorgen voor de ondersteuning, dynamiek is rijk aanwezig en de violen zijn geen moment te scherp in de weergave. Met plezier laat ik dit doordraaien terwijl ik zoek naar een mooi afsluitend werk, het resultaat is dat de hele symfonie No. 44 eerst voorbijkomt, te mooi om zo maar los te laten en dan pas mag Angelina Wismes het podium bestijgen met haar vertolkingen van liederen van Barbara. Ze heeft daarmee veel succes in Frankrijk en terecht als je haar hoort zingen. De Premium Model 2 laat de passie horen, het orkest, de vloeiende piano en vooral de stem van de dame. Een waardige afsluiting van een recensie periode in mijn ogen en oren. Muziek en een stem die dragen, die body brengen en overtuiging, wat wens je meer?
Conclusie
Driade was een naam uit het verleden, de reïncarnatie is in volle gang, net zoals de opbouw van een dealernetwerk. Op een overvolle markt zal dat niet meevallen. Daarom wordt de traditie van kwaliteit voortgezet, dit keer met nieuwe materialen, nieuwe drivers, meer kennis en moderne productiemethodes. Voor zover dat kan, immers een hard-wired scheidingsfilter bouwen dat zo complex is blijft handwerk. De kennismaking thuis met Driade is mij goed bevallen en wat ik kan aanraden is de Driade zelf te gaan beluisteren als u in de markt bent voor nieuwe luidsprekers en in deze prijsklasse zoekt. Een ander geluid dan B&W, anders dan KEF, Dynaudio of Focal. Een vleugje nostalgie en oude waarden klinken door in de Driade, een kostbaar vleugje dat we vooral niet moeten vergeten in de wereld van hedendaagse technologie. De Premium Model 2 heeft iets lekkers, iets menselijks, een ziel en dat maakt hem herkenbaar anders, ook in uiterlijk.
Driade Premium Model 2 per paar
Eiken wit gebeitst € 4.500,-
Satijn gelakt zwart of wit € 4.500,-
Walnoten Amerikaans € 4.700,-
Teak € 4.950,-
Driade Systems | www.driadesystems.nl
