Gebouwd als een tanker, schaamteloos nostalgisch en met grote VU-meters: dit kan enkel de A-S1200 zijn, de instapper van drie totaal vernieuwde geïntegreerde Yamaha-versterkers die zoals voorheen verleidelijke retrolooks huwen met steengoede versterking.
Het is een echte primeur dat we met de A-S1200 aan de slag kunnen. De geïntegreerde versterker is een van drie nieuwe klasse AB- modellen die Yamaha nog meer net in het voorjaar presenteerde. Dit model met 105 Watt per kanaal (8 Ohm) is de instapper van de drie en de opvolger van A-S1100. Nu ja, instapper moet je wel juist interpreteren. De 2.100-euro kostende A-S1200 en de twee hogere modellen (A-S2200 en A-S3200) zijn premiumtoestellen die de muziekliefhebber een oplossing op hoog niveau wil schenken. In sommige regio’s dragen deze toestellen daarom ook de marketinglabel ‘Elite’, net zoals de betere AV-receivers van Yamaha ‘Avantage’ heten. Maar de Elite-naam wordt in Europa niet gehanteerd.
Fans weten wat je krijgt als je gaat voor een beter stereo-apparaat van Yamaha: hopen nostalgie qua design en een mag-het-iets-meer-zijn attitude als het gaat om wat er onder de motorkap vertoeft. Een ding is zeker: je brengt dankzij de verlichte VU-meters aan de voorkant en de tapse draaiknoppen (die schijnbaar door een tijdsreiziger in de jaren zeventig zijn opgepikt) echt de sfeer van de gouden tijdperk van hifi naar je woonkamer.
Hifi-wortels
Toen we bij de aanvang van de testperiode een foto van de A-S1200 op Instagram gooiden, kregen we een reactie van iemand die zich afvroeg waar je Yamaha kon plaatsen in het hifi-segment. Is het high-end, is het low-end? Die vraag is op zich al veelzeggend en geeft aan dat aardig wat mensen de wortels van het Japanse merk uit het zicht zijn verloren. Dat is gek, want Yamaha heeft net een heel lange geschiedenis waarin betere audioapparatuur figureert. Al werd, toegegeven, dat deel van het bedrijf op een bepaald moment bij ons in Europa wat naar de achtergrond geduwd. De Japanners doen dan ook zoveel. Als het niet het leveren is van klasseleidende piano’s aan de beste concertzalen (de CFX staat te pronken op podia van La Scala tot de Berlijnse Philharmonie), dan is het zorgen dat Valentino Rossi weer eens een MotoGP-titel kan binnenhalen.
Die trofeekast puilt inmiddels echt wel uit. De home-audio-afdeling is echter ook niet te onderschatten, en met de presentatie van de 5000-reeks in 2019 maakte Yamaha iedereen duidelijk dat echte high-end nog altijd hun domein bleef. De winterslaap was voorbij. Het testen van de C-5000 en M-5000 voor- en powerversterker was een van de hoogtepunten van vorig jaar, wat ons betreft. Samen kosten die twee vlaggenschepen circa 15.000 euro, wat uiteraard voor relatief weinig muziekliefhebbers écht haalbaar is. De A-S1200 die we hier bekijken is daarom wel echt interessant. Met een prijskaartje van net geen 2.100 euro is deze versterker heel wat bereikbaarder, en dat zonder dat je dan meteen met enorme compromissen geconfronteerd wordt.
Je vraagt je mogelijk af waar het verschil met de oudere A-S1100 zit? Afgaande op het uiterlijk heel weinig. Meer zelfs: op eerste én tweede zicht lijken ze gewoon tweelingen. De innovatie zit aan de binnenkant. Zou je een geopende A-S1100 naast een A-S1200 zonder behuizing plaatsen, dan zou je heel veel verandering noteren. Het voornaamste is dat de nieuwe versterker (en de A-S2200 en A-S3200) opgebouwd zijn volgens wat Yamaha het ‘Mechanical Ground Concept’ noemt. Het begint letterlijk bij de basis. De voeten van de 22-kg A-S1200 zijn rechtstreeks aan het chassis zelf bevestigd, net als de koelvinnen, de veel grotere voeding en bepaalde condensators. Dit alles maakt de versterker extra rigide en zou de invloed van vibraties op de elektronica beperken. Overigens druppelt deze manier van bouwen neer van de machtige M-5000. Voor wie zou twijfelen tussen dit model en de A-S2200: een van de verschillen met de duurdere maar niet krachtigere A-S2200 zit hem in de implementatie van dit ontkoppelingsconcept.
De opbouw van de binnenkant is op zijn manier even indrukwekkend als die fraaie retro-bovenkant. Die oversized koelvinnen laten het toestel meer indruk op de weegschaal maken, maar zorgen ook dat die symmetrisch opbouw zijn hoofd koel houdt. Centraal staan de nieuwe ringkerntransformator – dat had zijn voorganger dus niet – en vier grote condensators, geflankeerd door die grote vinnen en met heel net afgewerkte prints.
Enkel analoog
Bij de A-S1200 moet je geen digitale ingangen verwachten, wat trouwens een rode draad is bij alle drie de nieuwe geïntegreerde Yamaha’s. Dit toestel is analoog only, wat puristischer is en een aantal uitdagingen uit de weg gaat. Het integreren van een digitaal luik (DA-converter en/of streaminggedeelte) binnen een analoge versterker doe je immers niet zomaar. De meeste fabrikanten die hoger mikken, voorzien bij versterkers met DAC-functie complexere behuizingen waarin de verschillende delen in aparte, van elkaar geïsoleerde compartimenten wonen om interferentie te voorkomen. Moeilijk om goed te krijgen. Maar niet van tel bij Yamaha, want zij opteren om een versterker iets enger te bekijken.
Er zijn vooral genoeg ingangen zodat je perfect kunt aansluiten wat je wenst. Vijf reguliere cinch-ingangen, waarbij een fungeert als ‘main in’ en een andere ook meteen gekoppeld is aan een line-out. Er is ook een phono-ingang, met een kleine selector om te schakelen tussen MC en MM, naargelang het type cartrdige op je draaitafel. Het moet gezegd worden: aan de achterkant laat Yamaha geen steken vallen. De A-S1200 is mooi afgewerkt, incluis grote metalen luidsprekerterminals waar je gemakkelijk een banaanstekker insteekt. Je hebt de optie om te bi-wiren of een A- en B-speakerset aan te sluiten.
Dansende meters
Waarschijnlijk zal elke muziekliefhebber wel akkoord zijn dat de belangrijkste eigenschap van een versterker geluidskwaliteit moet zijn. Maar je moet ook eerlijk zijn: weinig mensen kopen enkel met hun oren. En het hoeft uiteraard geen of-of-verhaal te zijn. Idealiter klinkt een hifi-toestel goed en heb je er ook plezier aan om naar te kijken terwijl je door de nieuwe releases op je favoriete streamingdienst neust.
Door nadruk te leggen op traditionele hifi-designelementen weet Yamaha in elk geval heel veel mensen te bekoren. Klopt je hart sneller als je de foto’s van de voorkant met verlichte VU-meters ziet bij deze review? Dan zit je bij het doelpubliek. De metertjes zijn echte eyecandy, maar om duidelijk te zijn: het gaat daar niet alleen om. Heel het ontwerp klopt perfect vanuit een seventies-perspectief. De zijkanten uit glossy zwart bijvoorbeeld (helaas, geen houten panelen beschikbaar), maar ook de bediening lonkt sterk naar wat Yamaha het gouden tijdperk van de hifi noemt. De versterker inschakelen doe je met een zware tuimelschakelaar, en uiteraard zijn er knoppen om bass, treble en balance af te regelen. Grote, tapse knoppen. Wie geen fan is van toonregelingen: pas als je weggaat van de nulstand hoor je een relais om het circuit in te schakelen. Voor het overige blijft het aanbod knopjes schaars, wat ook niet zo ongewoon is bij een versterker met enkel analoge ingangen.
Ondanks die minimalistische voorkant weet de A-S1200 toch te verrassen met fijne details. Neem nu het muten. Bij de meeste toestellen is dat iets dat meteen in-en uitschakelt. Hier niet. Onder de gemotoriseerde grote volumeknop zie je een tuimerschakelaar voor de mute-functie. Duw die even naar beneden en de volumeknop draait zelf gemoedelijk naar volumestand 0. Druk nog eens, en de knop keert terug naar zijn vorige stand. Je muziek fadet zo mooi weg en komt geleidelijk terug. Je moet geen versterker kopen voor een mute-functie, uiteraard, maar deze soort zaken geven altijd net wat meer voldoening tijdens het gebruik. Ook de andere knoppen draaien echt met een stevige klik. Het is het omgekeerde van nieuwerwetse touchoppervlaktes die oplichten als je vinger in de buurt komt en die geen echte tactiele feedback geven. Als je bij deze Yamaha iets verdraait, dan voel je het gewicht en heb je echt het gevoel dat je iets hebt gedaan.
Vinyl meer dan welkom
Bij een versterker die zo sterk op nostalgie inzet hoort toch echt wel een draaitafel. Het moet niet, want er zijn aansluitingen aanwezig voor een cd-speler of een streamingoplossing. Maar vinyl gaat bij A-S1200-gegadigden wellicht toch wel hoog op het menu staan. Dat is Yamaha gelukkig niet uit het oog verloren en er is een phono-ingang met een intern discreet circuit op de A-S1200 voorzien. Hadden ze dit vergeten, waren we dan ook enorm verbaasd geweest. Yamaha blijft zelf sterk inzetten op vinyl, onder meer met de luxueuze GT-5000 die tijdens een demo op IFA in Berlijn ooit heel veel indruk op ons maakte. Zo’n weelderige high-end platenspeler hebben we in onze testruimte niet staan, maar de X1 van Pro-Ject is voor zijn prijs zeker een waardig alternatief. In de walnootuitvoering past deze strakke speler met Pro-Jects eigen cartridge (nou ja, met wat hulp van Ortofon) visueel helemaal bij de zilverkleurige uitvoering van de Yamaha-versterker.
Overigens hadden we op een eerder moment heel vlug de Pro-Ject T1 van 399 euro, met OM-5-cartridge, op de A-S1200 gehangen, maar we hebben die speler toch weer snel ingeruild voor de X1. Het kwaliteitsverschil was immens, en de phono-trap van de Yamaha-versterker is meer dan goed genoeg om de zwaktes van die OM-5 te laten horen. Bij streamers durven we wel eens een betaalbaarder product combineren met een duurder, maar bij draaitafels is dat vaak een slecht idee.
Een van onze favoriete muziekuitgaves zijn de Britse LateNightTales-albums, waarbij een artiest of groep gevraagd wordt om een album samen te stellen van tracks die een grote invloed zijn geweest. Het is een heel wisselvallige reeks – en super divers. Soms krijg je een album vol zwoele nachtclubmuziek opgediend, soms is het eclectische verzameling obscure liedjes, en af en toe krijg je een stukje verhaal voorgelezen door Benedict Cumberbatch. Gegeven dat de curators gaan van Adele tot Nils Frahm, is die variëteit misschien niet zo vreemd. Hoe dan ook, het is een reeks die perfect past bij vinyl, aangezien elk album enkel in zijn geheel echt klopt.
Deze keer grijpen we naar de Jon Hopkins-uitgave, een collectie van sfeervolle elektronica. Geen verrassing, gezien de achtergrond van deze Britse producer, die met ‘Immunity’ ook zelf een mooi stukje trance heeft geproduceerd. Als we luisteren naar hoe dynamisch de tracks als ‘Hold me Down’ van Darkstar of ‘Yr Love’ van Holy Other worden gebracht, vinden we de synergie tussen de Pro-Ject en de A-S1200 goed. Ook het vingervlugge Oosterse snarenwerk op ‘Verbena Tea with Rebekah Raff’ (niet van Four Tet zoals je zou denken, maar van Teebs) komt binnen zonder scherpe randjes, zacht en vloeiend. De phono-stage van de Yamaha-versterker is zeker niet beperkend.
Warme weergave
Old-school als de A-S1200 zich presenteert, heb je ‘toegewijde’ inputs voor een cd-speler en zelfs een radiotuner. Niet bepaald de bronnen waar we zelf vaak naar luisteren, dus sluiten we twee streamingoplossingen aan die wat langer in onze luisterruimte vertoeven. Waarom twee? Eigenlijk gewoon omdat het leuk was om twee heel andere apparaten te gebruiken. De Primare SC15 is een mooi afgewerkte, zeer volledige voorversterker/netwerkspeler met een AKM4490 DA-convertor, de Volumio Primo is een betaalbare alleskunner-streamer met een heel veelzijdige plugin-aanpak en een ESS DAC-chip. Het is ook Roon Ready (de SC15 krijgt die functie in de zomer).
Wie zich trouwens verwacht aan een Japanse-tuning die meer analytisch is en misschien wat koel overkomt, die zal verrast opkijken. Zo is de A-S1200 niet. Met de DALI Rubicon 2-boekenplankspeakers krijgen we een heel gezellig, warmere weergave, die echter niet overdreven laidback of verhullend. Een mooie combinatie, waardoor de accordeon van Jean-Louis Matinier en de gitaar van Kevin Seddiki bij ‘Amsterdam’ op het mooie, intrigerende ‘Rivages’-album (96 kHz / 24-bit FLAC) hun speelse karakter niet verliezen en je het gevoel behoudt dat je de fijne details meekrijgt. We hebben die album trouwens ook eens beluisterd met de GoldenEar BRX-bookshelf, dat raakte ons nog meer. Bij de afsluiter van de testperiode toch ook weer de R3 van KEF bovengehaald, want dat was al even geleden. Het is een geweldige luidspreker die heel diep kan duiken en met zijn UniQ-driver instrumenten heel coherent kan produceren. Maar deze keer smaakte de combinatie net iets minder. Dat is een persoonlijke keuze; de match versterker en speaker blijft uiteraard altijd een aandachtspunt en een smaakding. Ook persoonlijk: we vonden de Primare met de Velvet Sound van AKM net iets beter geschikt bij dit toestel.
We ervaren de Yamaha als een beetje een alleskunner, een jack-of-all-trades, zoals de Engelse stellen. Als er strak en dynamisch gespeeld moet worden – we haalden bijvoorbeeld de oude favoriet ‘Pigs of the Roman Empire’ van Melvins/Lustmord – dan kan de A-S1200 het aan. Het wordt niet overweldigd door de vele energie in hardcoremuziek zoals dit; het heeft echt wel de capaciteiten om rock en techno strak te spelen.
Conclusie
Natuurlijk heeft de A-S1200 meer te bieden dan die betoverende VU-meters. Ze staan wel mooi symbool waarvoor deze Yamaha staat: nostalgie en een aangename kijk op muziek weergeven. En je moet er niet flauw over doen: ze zijn wel een belangrijk stukje van de aantrekkingskracht van dit toestel. Het knappe aan de A-S1200 is dat Yamaha uitsluitend die retrokaart had kunnen trekken, en het daarbij had gelaten. Maar dat is niet het geval. Wie deze geïntegreerde versterker koopt, schaft zich een potente en mooi spelende krachtbron aan die zonder de minste stress te tonen alles aankan.
Yamaha S-A1200
2.099 euro | www.yamaha.com
Beoordeling 4,5 op 5
